2
Elmi redaktor:
Ə.M.Həsənov
tarix elmləri doktoru, prof.
Rəyçilər:
R.M.Əliquliyev
AMEA-nın müxbir üzvü, tex.e.d., prof.
E.T.Vəlizadə
Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları
nazirinin müavini
Redaktor:
N.V.Qələndərov
AMEA-nın doktorantı
HĠKMƏT BABA OĞLU MƏMMƏDOV
|B13
«ĠNFOĠMPERĠALĠZM VƏ MEDĠA»
Bakı,
«MSA», 2013, 192 səh.
Monoqrafiyada müasir dünya siyasətində baş verən ən yeni keyfiyyət də-
yişiklikləri beynəlxalq münasibətlər sisteminin modern konsepsiyaları əsasında
elmi-analitik təhlilə cəlb edilmiş, qloballaşma, netokratiya, neoimperializm və s.
kimi məsələlərin məzmun və mahiyyətinin alt qatlarına işıq tutulmuşdur. XXI
əsrin beynəlxalq münasibətlər sistemində milli dövlətlərin aktor kimi fəaliyyət
perspektivləri təhlil edilmiş, istismarçı imperializmin informasiya imperializmi
mərhələsinə daxil olması sosial şəbəkələrin və medianın isə infoimperializmin
əsas silahı kimi institusional vasitəyə çevrilməsi məsələləri öz əksini tapmışdır.
Monoqrafiyada, eyni zamanda, infoimperializmdən müdafiə vasitəsi və
metodlarının nələrdən ibarət ola biləcəyi məsələlərinə toxunulmuş, bu prosesləri
izah etmək üçün müəllif tərəfindən politoloji leksikona, infoimperializm,
infokratiya, infoelita, infokultroloji piramida, infogen təsir, infoidentiklik və s.
kimi yeni terminlər gətirilmişdi.
Monoqrafiya politoloqlar, sosioloqlar, media nümayəndələri və geniş
oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
İSBN 987-9952-440-48-5
© “HĠKMƏT BABAOĞLU” 2013
4
Mündəricat
GiriĢ…….............................................................................. 7
I FƏSĠL
Ġnfoimperializm ən yeni imperializm növü kimi
1.1. İnfoimperializm: mahiyyəti və əsasları ........................ 10
1.2. İnfoimperializmin dünyanın siyasi sisteminə daxil
olması:
ilkin təcrübələr, reallıqlar və perspektivlər ...... 13
II FƏSĠL
Qlobal informasiya cəmiyyəti və yeni tipli mədəniyyət nö-
vü-infokultura
2.1. İnformasiya cəmiyyəti yeni sosium növü kimi ............ 28
2.2. İnfoidentiklik milli-etnik identikliyi neytrallaşdıran
faktordur. Milli-etnik
sosial piramidadan homogen
infokulturoloji sosial piramidaya doğru ....................... 32
III FƏSĠL
Media institutu qlobal infoimperializm kontekstində: me-
diakratiya, transmilli media strukturlarının fəaliyyət me-
xanizmi və qlobal media imperatorluğu
3.1. Media institutu: mahiyyəti, spesifikası və institusional
funksionallıq məsələsi ……………………………….. 38
3.2. Modern informasiya cəmiyyətində media təsisatı
və milli maraqlar …………………………………….. 42
5
3.3. Transmilli media institutları infoimperializmin
məqsəd və niyyətlərinin həyata
keçirilməsində strateji
resurs qismində ………………………………………. 50
3.4. Beynəlxalq informasiya savaşında yeni
kibertexnologiyalar və texnoloji innovasiyalar
spesifik strateji vasitə kimi ………………………….. 54
IV FƏSĠL
Ġnfoimperializmin konseptual əsasları və ideoloji vasitələri
4.1. “Geosiyasi demokratiya”
prinsipi; infoimperializm
çərçivəsində “demokratiya” və “insan haqları” məsələsi
xüsusi institusional vasitədir ………………………... 60
4.2. Beynəlxalq münasibətlər
nəzəriyyələri informasiya
imperializmi kontekstində ideoloji vasitə kimi ............ 73
V FƏSĠL
Beynəlxalq Ģəbəkə hakimiyyəti qlobal prosesləri yönləndi-
rən infoelita kimi
5.1. Netokratiya yeni növ hakimiyyət forması kimi ............ 80
5.2. Qlobal dövlət və qloballaşma prosesi infoimperializm
kontekstində; xüsusi analitik təhlil ..................................... 85
5.3. Mədəni imperializm-infoimperializmin
strateji substratı .......................................................... 103