658
Uzun müddət dinib-danıĢmadıq. Kiçik Rum
kilsəsinin damına sinib gecəni gözləyən bayquĢu
gördüm. Qiyafəmə və boğçama baxıb gülən
yekəpər məhəllə uĢaqlarını gördüm. Gecə
baĢladığına görə sərvli qəbiristanlıqdan qaĢına-
qaĢına sevinclə küçəyə enən qotur iti gördüm.
«YavaĢ get!» – sonra da Qaraya qıĢqırdım.
«Mən bu yoxuĢları sənin kimi çıxa bilmirəm.
Əlimdə bu boğça məni hara aparırsan?»
«Sən məni bu Hasanın evinə aparmamıĢdan
qabaq mən səni boğçanı açdırıb gizli sevgililəri
üçün güllü yaylıqlar, ipək qurĢaqlar, sim iĢləməli
pul kisələri alacaq comərd igidlərin yanına
aparıram».
Bu yazıq vəziyyətiylə Qaranın hələ zarafat
eləyə bilməsi yaxĢı Ģey idi, amma dərhal
zarafatındakı ciddi cəhəti gördüm.
«Ordu toplasan, səni Hasanın evinə heç
aparmaram», – dedim. «Mənim dava-dalaĢdan
ödüm ağzıma gəlir».
«Sən həmiĢəki ağıllı Ester olsan, nə dava olar,
nə dalaĢ», – dedi.
Ağsarayı keçib arxaya, Lanna bostanlarına
doğru gedən yola çıxdıq. Qara palçıq yolun
yuxarısında, bir vaxtlar gün görmüĢ məhəllədə hələ
açıq olan bərbərxanaya girdi. Təmiz üzlü, gözəl əlli
bir oğlanın qəndil iĢığında taraĢ elədiyi ustayla
659
danıĢdığını gördüm. Çox keçmədi, bərbər, gözəl
Ģəyirdi və iki nəfər də Aksarayda bizə qoĢuldu.
Əllərində qılınclar, baltalar vardı. ġahzadəbaĢıda
bir ara küçədə qoçuluğu heç yaraĢdıra bilmədiyim
mədrəsəli oğlan da əlində qılınc qaranlıqda bizə
qoĢuldu.
«ġəhərin içində günün günortaçağı evəmi
basqın eləyəcəksiniz?» – dedim.
«Günün günortaçağı yox, gecə», – Qara
zarafat eləməkdən çox məmnun ədayla dilləndi.
«Bir ordu adam topladığına görə özünə o
qədər güvənmə», – dedim. «Yeniçərilər belə
tamamilə silahlanmıĢ ordu kimi gəzdiyinizi
görməsin».
«Heç kəs görməz».
«Dünən Ərzuruminin adamları əvvəlcə bir
meyxanaya, sonra da Sağırqapıdakı Cərrahi
təkkəsinə hücum eləyib, hamını döyüblər. BaĢından
ağac yeyən bir ahıl ölüb. Zil qaranlıqda sizi
onlardan hesab eləyə bilərlər».
«Rəhmətlik Zərif əfəndinin evinə də gedibsən,
Allah razı olsun, arvadında mürəkkəbi dağılmıĢ o
atları da görübsən, ġəkurəyə də xəbər veribsən.
Zərif əfəndi bu ərzurumlu vaizin adamlarıyla
çoxmu oturub-dururmuĢ?»
«O evdə yalnız ona görə bir az ağız aradım
ki, bədbəxt ġəkurəyə bir faydası olacağını
660
fikirləĢdim», – dedim. «Onsuz da ora yazıq yəhudi
ağlımın çatmadığı Ģər və siyasi iĢlərinizə
bulaĢmağa yox, Flamand gəmisindən yeni çıxan
parçaları göstərməyə getmiĢdim».
«Ester xanım, sən çox ağıllısan».
«Elə olduğuma görə sənə bunu da deyim: bu
Ərzurumi vaizin adamları daha çox azacaq, daha
çox can alacaq, qorxun onlardan».
ÇarĢıqapının arxa tərəflərindəki küçəyə
girəndə ürəyim qorxuyla döyündü. ġabalıd və tut
ağaclarının çılpaq, islaq budaqları ayın soyuq
iĢığında
parıldayırdı.
Cinlərin-xortdanların
üfürdüyü külək boğçamın qırağındakı qotazları
yellədib, ağaclarda fit çalıb, dəstəmizin qoxusunu
məhəllənin pusquya yatmıĢ bütün itlərinə çatdırdı.
Onlar bir-bir, ikibir hürməyə baĢlayanda Qaraya evi
göstərdim. Qaranlıq damına, pəncərələrinə bir
anlığa dinməzcə baxdıq. Qara adamlarını evin
ətrafında, boĢ bostanda, həyət qapısının iki
tərəfində və arxadakı əncir ağaclarının dalında
yerləĢdirdi.
«Buralarda iyrənc tatar dilənçi var», – dedim.
«Kordu, amma küçənin giriĢini-çıxıĢını muxtardan
yaxĢı bilir. PadĢahın ədəbsiz meymunları kimi elə
hey qabağıyla oynayır. Əlinizi vurmadan səkkiz-on
ağca verərsiniz, hər Ģeyi deyər».
661
Uzaqdan Qaranın əvvəlcə pul verib, sonra
qılıncını xirtdəyinə dayayıb tatarı sıxıĢdırmasına
tamaĢa elədim. Sonra necə oldu, bilmirəm, evi
gözlədiyini hesab elədiyim bərbər Ģəyirdi baltasının
sapıyla tatarı döyməyə baĢladı. Ġndi qurtaracağını
güman eləyib bir az baxdım, amma tatar ağlayırdı.
Qaçdım, öldürməmiĢ tatarı əlindən aldım.
«Anama söydü», – bərbər Ģəyirdi deyirdi.
«Hasan evdə yoxdu, deyir», – Qara dedi. «Bu
korun dediyi doğrudumu?» Mənə oradaca yazdığı
məktubu uzatdı. «Al, bunu evə apar, Hasana, o
yoxdusa, atasına ver», – dedi.
«ġəkurəyə bir Ģey yazmadınmı?» – məktubu
alanda soruĢdum.
«Ona ayrı məktub yollasam, bu, evdəki kiĢiləri
daha da qıcıqlandırar», – Qara dilləndi. «Ona de ki,
atasının alçaq qatilini tapdım».
«Bu, doğrudumu?»
«Sən de».
Hələ ağlayıb-sızıldayan tatarı dilə tutub
susdurdum.
«Sənin üçün elədiyimi unutma», – dedim,
bütün bunları oradan getməmək üçün uzatdığımı da
baĢa düĢdüm.
Bütün
bu
məsələyə
niyə
burnumu
soxmuĢdum? Ədirnəqapıda iki il əvvəl bir boğçaçı
arvadı söz verdiyi qız baĢqa hərifə ərə gedəndə
Dostları ilə paylaş: |