Qosimjon sodiqov turkiy til tarixi

O‘ninchi (bo‘lim).
Kunda to‘rt olqish – (95) Azrua 
tangriga, Kun-oy tangriga, kuchli tangriga, (96) burxonlarga, 
ixlos bilan, chin ko‘ngil bilan olqish aytish (97) farzi bor edi. 
Yana qo‘rqmasdan, erinib, yaxshi va tugal (98) alqamagan 
bo‘lsak, yana alqov aytganda ko‘nglimizni, (99) o‘y-fikrimizni 
tangriga tutmagan bo‘lsak, duolarimiz (100) tangriga poklik 
bilan yetmagan bo‘lsa, qay yerda tiyilib-tutilib qolgan (101) 
bo‘lsa, endi tangrim, yozuqdan qutqarg‘il deya o‘tinurmiz. 
Yozug‘imizni (102) kechirgaysan!
O‘n birinchi (bo‘lim).
Yana yetti xil ehson chin (103) 
aqoidga tortiq qilish farzi bor edi. Yana besh tangri yorug‘ini 
(104) yig‘uvchi farishtalar Xro‘shtag, Paduaxtag tangri 
tangriga (105) boruvchi, qutqarg‘uchi besh tangri yorug‘ini 
bizlarga keltirganda, (106) biz ularni sharhlab qonunga tortiq 
qilish farzi (107) bor edi. Yoki qayg‘u-musibatga atab ehson 
bergani qizg‘anib (108) yetti xil ehson, chin aqoidga butkul 

---

330
bera olmagan bo‘lsak, (109) tangriga boruvchi, (yozuqlardan) 
qutqarg‘uchi besh tangri yorug‘ini uy-joyga (110) bog‘lagan 
bo‘lsak, yovuz ishlar qilg‘uchi kishiga, iflos jonivorlarga (111) 
bergan bo‘lsak, to‘kib-sochgan bo‘lsak, tangri (112) yorug‘ini 
nojoiz yerga tashlagan bo‘lsak, endi tangrim, yozuqdan (113) 
qutilaylik deya o‘tinurmiz. Yozug‘imizni kechirgaysan.
O‘n ikkinchi (bo‘lim).
(114) Bir yilda ellik kun pok 
rohiblarcha farzni bajarish (115) kerak edi. Chin ro‘za tutib, 
tangriga ehson qilish (116) kerak edi. Yana uy-joyni tutish 
uchun, mol- (117) mulkka hirs qo‘yib yoki hojatimizni ko‘zlab, 
yana to‘ymas, (118) andishasiz, suq shayton uchun, yana 
qo‘rqmaydigan ko‘nglimiz (119) uchun erinib, bilib-bilmay 
ro‘zani buzgan (120) bo‘lsak, ro‘za tutib, ezgulik bilan qonun-
qoidalarga mos holda ro‘za tutmagan (121) bo‘lsak, endi 
tangrim, yozuqdan qutilaylik deya o‘tinurmiz. Yozug‘imizni 
(122) kechirgaysan!