221
bilim niyə, harınlıqdan, varlığa nə darlıq. "Rossiya"da da
həmişə beşotaqlı lüksda qalır, bir dəfə bərk pərt idi ki, həmin o
beşotaqlı lüksa düşə bilməyib. Çünki o vaxt həmin luksdə
arxiyepiskop Makstios qalırmış. Spartak zəncir çeynəyirmiş
lap.
—Yaxşı, soruşmaq ayıb olmasın, sən bütün bunları hardan
bilirsən?
—Özü danışıb... Rəfiqəmə danışırmış, o da mənə söhbət
eləyib... Əlbəttə, Spartak gopçudur, birinin üstünə beşin qoyub
danışır, amma hər halda dili varsa, dilçəyi də var... Pul olandan
sonra...
—Yaxşı, hardandır axı, bu qədər pulu?
—Demişəm sənə, alverçidir də ..
—Bəs qazamata düşməkdən qorxmur?
—Əlbəttə, gec-tez ilişəcək... Amma dindirsən gör sənə nə
cavab verir. Onsuz da hamı ölüb gedəcək, deyir. Dünya beş
gündür, nə qədər imkan var, kef çəkəcəm, harda qırıldı-qırıldı...
—Görürəm, sən Spartakın həyat fəlsəfəsinə əməlli-başlı
bələdsən.
—Zaurik, yəni doğrudan sən belə səfehsən ki, məni Spartak
kimi bir əyyaşa qısqana bilərsən?
—İnanmıram ki, fikri pul və qadın olan bu əyyaş sənin kimi
gözələ biganə qalsın... Yəni heç sənə girişməyə cəhd eləməyib?
—Necə yəni əlbəttə, eləyib... Lap sino gedirdi mənimçün...
Nə vədlər vermirdi, ilahi, şuba, daş-qaş, nə bilim daha nələr...
Amma çox tez başa düşdü ki, mən o deyən yuvanın quşu
deyiləm, belə-belə şeylərlə mənim başımı tovlamaq olmaz.
Onda... ilahi, sən özün saxla. — Təhminə qəhqəhə çəkib güldü
— Spartak ayrı üsula əl atdı. Mənə şer oxumağa başladı...
Allahuəkbər... ha, ha, ha...
—Nə oldu bəs?
—Necə nə oldu? Şerlərinin təsiri də elə şuba, daş-qaş
vədləri kimi... Spartak da, baxma, o qədər də axmaq deyil, başa
düşdü ki, bir şey çıxmayacaq, amma onda da... başladı ağzın
222
boş qoyub orda-burda danışmağa, guya ki, mənimlə arasında
nə isə var... Bax, sən bayaq danışanda ki, anası belə deyir, mən
o saat barmağımı dişlədim, lap yəqin anasının beyninə bu fikri
Spartak salıb. Anası axı onun məhəbbət macəralarıyla bərk
fəxr eləyir... Elə ki, Manaf Bakıdan bir yerə getdi, Spartak o
saat gətirib maşınını bizim evimizin qabağında saxlayır, bəzən
gecənin yarısınacan, səhərə qədər maşın orda durur. Özü, allah
bilir, hara gedir, bəlkəm də elə evlərində yıxılıb yatır... Bir
anekdot var e, eşitmisən hərəmxana haqqında... Hərəmxana
sahibi arvadlarının hər birinə deyir ki, o biri arvadımın yanına
gedəcəyəm bu gecə, özü də gedib tək yıxılıb yatır.
—Niyə?
—Nə niyə? Hərəmxana sahibi niyə tək yatır?
—Yox, Spartak niyə maşını sizin evin qabağında qoyur?
—Məlumdur niyə... Şəhərdə hamı onu tanıyır axı, maşınını
da tanıyırlar. Hamı da bilir ki, o evdə mən yaşayıram və ərim
də bu vaxt Bakıda yoxdur... İndi gecə bizim evin qabağında
Spartakın maşınını görəndə nə düşünəcəklər... Bir yandan da
özünün dili bir belə...
—Yaxşı, sən niyə buna son qoymursan, demirsən ona?
—Nə deyəcəm? Zaurik, neçə dəfə demişəm ki, sənə: mənim
barəmdə nə danışırlar qoy danışsınlar, vecimə deyil. Mən elə
hesab edirəm ki, insanın öz daxili əxlaqı olmalıdır və əgər bu
əxlaq varsa, insan öz daxili əxlaqına sadiqdirsə, bütün zahiri
şeylərin heç bir əhəmiyyəti yoxdur — kim nə bilim nə dedi, nə
fikirləşdi.
—Yaxşı, bir şeyi başa düşmürəm: bütün bunları bilə-bilə
Spartakla haqq-salamı niyə kəsmirsən?
—Nə haqq-salam, əşi? İldə-ayda bir dəfə rast gəlirəm ona...
Hərdən görürsən Spartakdan da adama xeyir dəyir, bir şey-zad
lazım olanda deyirəm, o saat tapıb gətirir. Bax, məsələn, elə
sənin bu "Ronson"unu o tapıb gətirdi mənə.
Zaur ad günündə Spartakın alışqana mənalı-mənalı
baxmasını yada saldı, bu baxışın səbəbini ancaq indi başa
223
düşdü və pərtləşdi.
—Əgər mən bilsəydim...
—Yaxşı, yaxşı özündən çıxma. Öz puluma almışam bu
hədiyyəni, intəhası tapmağına Spartak tapdı. Pulun almaq
istəmirdi, gücnən verdim... Adamın allahı var: Spartak nə cür
həllöyüş olsa da, hər halda xəsis adam deyil.
"Xəsis olmaz da — deyə Zaur fikirləşdi. — Bu qədər müftə
qazancın olanda, səxavətli olmağa nə var ki. İllah da gözəl
qadının yanında…U
Spartakın əliaçıqlığı, ciblərinin dolu olması, Təhminənin bu
barədə ağızdolusu danışması Zauru incidirdi, əlbəttə... Zaur
deyəndə ki, Spartak atasının pullarını xərcləyər, Təhminə
gülmüşdü də, əksinə, demişdi, bütün ailə Spartakın hesabına
dolanır, Spartakın puluna, Spartakın səxavətinə. Bu da dəyirdi
Zaura. Təhminə qeyri-ixtiyari onun zəif damarına toxunurdu,
axı, Zaur özü, 24 yaşında ali təhsilli gənc olsa da, hələ də
atasının hesabına geyinib-gecinirdi, gəzib-dolanırdı. Amma hər
halda bütün bunlara baxmayaraq, Təhminə Zauru sevirdi...
Spartakın var-dövləti, səxavəti, hətta şer oxuması da
Təhminəni cəlb eləməmişdi, bu Moskva gecəsində, otel
nömrəsində Təhminə məhz Zaurun boynunu-boğazını öpüşlərə
qərq edir:
—Sevirəm səni... sən hamıdan yaxşısan... mənim canımsan,
əzizimsən, — deyirdi...
İndi gündüz Moskva küçələrini dolaşıb bütün gecəki sözləri,
xatirələri bir daha yaddaşında oyatdıqca, çək-çevir elədikcə
Zaur ancaq və ancaq bəxtiyarlıq hissi keçirirdi, heç bir xalla,
heç bir fikirlə ləkələnməmiş tam bir xoşbəxtlik duyğusu. Və bu
duyğu o qədər qüvvətli idi ki, aşıb-daşıb içindən çıxırdı,
başqalarına, küçədən keçən yad adamlara da yoluxurdu. Zaura
elə gəlirdi ki, bu hissin gücü qarşısında heç nə dayana bilməz,
bu hiss hamını inandırmağa və bütün maniələri dəf etməyə
qadirdir. O əmin idi ki, hətta ata-anası belə bu hissin şiddətini
bilsələr, heç bir etirazları qalmaz. Məgər öz oğullarının
Dostları ilə paylaş: |