Qoya emani-Quercus petraea Liebl Dorivor xususiyatlari : Eman po‘stlog‘idan olingan modda burishtiruvchi va antiseptik modda
sifatida
og‘iz bo‘shlig‘i kasalliklarida (gingivit, stomatit ) hamda tomoq shilliq pardasining
yallig‘lanishida, milkdan qon oqqanda hamda og‘izda hid paydo bo‘lganda og‘iz chayish uchun
ishlatiladi. Ba’zan 20 % li qaynatma terining kuygan yerlarini davolashda qo‘llaniladi.
Yong‘oqdoshlar (Juglandaceae) oilasi Bu oilaning vakillari daraxt o‘simliklardir. Ularning
tanasi baland bo‘yli, sershox, keng shox-shabbali bo‘ladi. Barglari yirik, toq patsimon
murakkab tuzilgan bo‘lib, ma’lum bezchalaridan hidli efir moyi chiqadi. Ular navbat bilan
joylashadi, kuzda to‘kiladi, yon bargchalari yo‘q. Bular bir uyli, ayrim jinsli o‘simlik, changchi
gullari kuchala hosil qiladi. Kuchalalari barglar qo‘ltig‘ida vujudga keladi. Urug‘chi gullari
shingilchalar shaklida bo‘lib, serbarg novdalar uchida bittadan yoki bir nechtadan joylashadi.
Gulyon bargchalari bor. Gulqo‘rg‘oni oddiy bo’lib, gulyon bargcha bilan qo‘shilib o‘sib, meva
po‘stini hosil qiladi. Mevasi danakli soxta meva. Mag‘zi burishgan, yirik urug‘pallali. U urug’i
endospermsiz. Yog‘ochi qattiq, chiroyli bo’lganidan undan turli buyumlar ishlanadi. Ayrim
turlarining mevasi, ya’ni yong‘og‘i iste’mol qilinadi. Oilaning 8 turkumi va 50 ga yaqin turi
bor. Ular shimoliy yarim sharning mo‘tadil iqlimli mintaqalarida tarqalgan.
42
Sistematikasi Bo‘lim . Magnoliyatoifa (gulli, yopiq urug‘li) o‘simliklar (Magnoliophyta yoki Angyospermae)
- Магнолиевые или Цветковые, или Покрытосеменные
Ajdod (sinf). Magnoliyasimonlar (ikki urug‘pallalilar) (Magnoliopsida yoki Dicotyledones) -
Магнолиевые или Двудольные
Ajdodcha (sinfcha)- Temirdaraxtkabilar (Hamamelididae)
- Гамамелисовые
