Dorivorlik xususiyati. Tarvuz - xalq tabobatida diuretik, jonlantiruvchi dori sifatida
ishlatiladi. U ishtahani kuchaytiruvchi, o‘t toshlarini davolashda, yurak-qon tomir tizimi va
siydik chiqarish organlari kasalliklarida tavsiya etiladi.
Kovuldoshlar (Capparaceae)oilasi. Bu oila 45 ta turkumga oid 850 tur kiradi. Ular tropik va
subtropik hamda issik iqlimli hududlarda tarqalgan. O‘zbekistonda 2 ta turkumga mansub 6 turi
o‘sadi. Chiqib kelishi jihatidan kovullar gunafshadoshlarga yaqin turadi.
Sistematikasi Bo‘lim . Magnoliyatoifa (gulli, yopiq urug‘li) o‘simlikIar (Magnoliophyta yoki
Angyospermae) -Магнолиевые или Цветковые, или Покрытосеменные
Ajdod (sinf). Magnoliyasimonlar (ikki urug‘pallalilar)(Magnoliopsida yoki Dicotyledones)
- Магнолиевые или Двудольные
Ajdodcha (sinfcha) - Dalachoykabilar (Dillemidae)
- Диллениевые
Qabila. Kovulnamolar (Capparales)
- Каперцовые
Oila. Kovuldoshlar (Capparaceae Juss.)
- Каперцовые
Turkum. Kovul (Capparis L.) - Каперцы
Tur. Kovul (Каперцм колючие) - Capparis spinosa L. Kovul kavardoshlar -
Capparidaseae oilasiga mansub bo‘lib, bo‘yi 2,5 m gacha yetadigan sershox tikanli, yer bag‘irlab o‘suvchi
poyali ko‘p yillik lianasimon o‘t o‘simlik. Barglari yumalnq, teskari tuxumsimon yoki
ellipssimon bo‘lib, poyasi bilan shoxlarida bandi yordamida ketma-ket o‘mashgan. Oq rangli,
67
yirik to‘rt bo‘lakli gullari uzun bandi bilan barg qo‘ltig‘iga joylashgan. Mevasi ko‘p urug‘li,
teskari tuxumsimon, sershira bo‘lib, ho‘l mevaga o‘xshab ketadi. Kovul may-iyun oylarida
gullaydi, mevasi iyul-avgustda yetiladi. Markaziy Osiyo, Qrim, Kavkazda dalalarda, adirlarda,
yo‘l
bo‘ylarida,
ariq
va
kanallarning
qirg‘oqlarida,
tepaliklarda,
ba’zan
ekinzorlarda o‘sadi.
