T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliği talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı ankara 2013

Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı

23

11. Sınıf

11.1.1.3. Vektörlerin bileşkelerini farklı yöntemleri kullanarak hesaplar. 

a. Öğrencilerin iki yada daha fazla vektörün bileşkesinin büyüklüğünü hesapla-

maları sağlanır.

11.1.1.4. Bir vektörün kartezyen koordinat sistemindeki bileşenlerini çizer ve bileşenlerin 

büyüklüklerini hesaplar.

a. Öğrencilerin vektörlerin kartezyen koordinat sistemindeki bileşenlerini çizme-

leri ve bileşenlerinin büyüklüklerini hesaplamaları sağlanır.

11.1.2. Bağıl Hareket

11.1.2.1. Sabit hızlı iki cismin hareketini birbirine göre yorumlar.

11.1.2.2. Hareketli bir ortamdaki sabit hızlı cisimlerin hareketini farklı gözlem çerçevele-

rine göre yorumlar.

a. Öğrencilerin vektörlerin özelliklerini kullanarak günlük hayatla ilgili problemler 

çözmeleri sağlanır.

11.1.3. Newton’un Hareket Yasaları

11.1.3.1. Serbest cisim diyagramları üzerinde cisme etki eden kuvvetleri gösterir ve net 

kuvvetin büyüklüğünü hesaplar.

11.1.3.2. Net kuvvet etkisindeki cismin hareketini örneklerle açıklar ve günlük hayatla ilgili 

problemler çözer.

11.1.3.3. Sürtünmeli yüzeylerde hareket eden cisimlerin hareketini analiz eder. 

a. Öğrencilerin serbest cisim diyagramları çizerek günlük hayatla ilgili problemler 

çözmeleri sağlanır.

11.1.4. Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket

11.1.4.1. Bir boyutta sabit ivmeli hareketi örneklerle açıklar.

11.1.4.2. Bir boyutta sabit ivmeli hareket için konum-zaman, hız-zaman ve ivme-zaman 

grafiklerini çizer ve açıklar.

a. Öğrencilerin var olan verileri ya da deneylerden elde edilen verileri kullanarak 

grafikler çizmeleri, bunları yorumlamaları ve çizilen grafikler arasında dönü-

şümler yapmaları sağlanır.

b. Öğrencilerin grafiği verilen hareketlilerin hareketlerini tahmin etmelerine fırsat 

verilir. 

c. Öğrencilerin sabit ivmeli hareketin grafiklerinden yararlanarak hareket denk-

lemlerini yorumlamaları sağlanır.

---

11.1.4.3. Havanın olmadığı ortamda serbest düşen cisimlerin hareketlerini analiz eder.

a. Öğrencilerin Newton’un hareket yasalarını kullanarak serbest düşme hareketi 

yapan cisimlerin ivmesinin havasız ortamda kütleden bağımsız olduğunu bul-

maları sağlanır.

11.1.4.4. Serbest düşen cisimlere etki eden sürtünme kuvvetinin bağlı olduğu değişkenleri 

analiz eder. 

a. Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak serbest düşme ha-

reketi ile ilgili veriler elde etmeleri, havanın sürtünmesine ilişkin sonuçlar çıkar-

maları ve günlük hayattan örnekler vermeleri sağlanır.

11.1.4.5. Limit hız kavramını açıklar, düşen cisimlerin limit hızlarına etki eden değişkenleri 

analiz eder.

a. Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak serbest düşme ha-

reketi ile ilgili elde ettiği verilerden limit hıza ilişkin sonuçlar çıkarmaları ve 

günlük hayat örnekleri vermeleri sağlanır.

11.1.4.6. Bir boyutta sabit ivmeli hareket ile ilgili günlük hayattan problemler çözer.

11.1.5. İki Boyutta Hareket

11.1.5.1. İki boyutta sabit ivmeli harekete örnekler verir ve tek boyutta sabit ivmeli hare-

ket ile ilişkilendirir.

11.1.5.2. Atış hareketlerini yatay ve düşey boyutta analiz eder.

11.1.5.3. İki boyutta sabit ivmeli hareket ile ilgili günlük hayattan problemler çözer.

11.1.6. Enerji ve Hareket

11.1.6.1. Esneklik potansiyel enerjisini örneklerle açıklar.

a. Öğrencilerin deney yaparak yaylara uygulanan kuvvet ile yayın boyundaki de-

ğişim arasındaki matematiksel modeli çıkarmaları sağlanır.

b. Öğrencilerin kuvvet–uzama miktarı grafiğinden yararlanarak esneklik potansi-

yel enerjisini hesaplamaları sağlanır.

11.1.6.2. Cisimlerin hareketini mekanik enerji korunumunu kullanarak analiz eder ve prob-

lemler çözer.

a. Öğrencilerin serbest düşme, atış hareketleri ve esnek yay içeren olayları in-

celemeleri ve mekanik enerjinin korunumunu kullanarak problemler çözmeleri 

sağlanır.

11.1.6.3. Sürtünmeli yüzeylerde enerji korunumunu ve dönüşümlerini kullanarak cisimle-

rin hareketini analiz eder ve problemler çözer.

11.1.7. İtme ve Çizgisel Momentum

Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı

11. Sınıf

24

---

Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı

25

11. Sınıf

11.1.7.1. İtme ve momentum kavramlarını açıklar. 

11.1.7.2. İtme ve momentum değişimi arasında ilişki kurar.

a. Öğrencilerin Newton’un ikinci hareket yasasını kullanarak itme ve momentum 

arasındaki bağıntıyı çıkarmaları sağlanır.

b. Öğrencilerin günlük hayat örnekleri ile itme ve momentum arasındaki ilişkiyi 

tartışmaları sağlanır.

11.1.7.3. Momentum korunumunu iç ve dış kuvvetleri analiz ederek sorgular.

11.1.7.4. Bir ve iki boyutta momentumun korunumunu analiz eder.

a. Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlar kullanarak momentum koru-

numu ile ilgili çıkarım yapmalarına olanak sağlanır.

b. Öğrencilerin cisimlerin çarpışması, patlaması vb. durumlardaki hareketlerini, 

momentumun ve enerjinin korunumu yasalarını göz önünde bulundurarak ana-

liz etmeleri sağlanır.

11.1.7.5. Momentum ve enerjinin korunumunu ilişkilendirerek günlük hayat ile ilişkili 

problemler çözer.

11.1.8. Tork

11.1.8.1. Kuvvetin etkisinden yola çıkarak torku (kuvvet momentini) açıklar ve örnekler 

verir.

11.1.8.2. Torkun bağlı olduğu değişkenleri analiz eder ve tork vektörünün yönünü belirler.

a. Öğrencilerin deney yaparak ve simülasyonlar kullanarak torkun bağlı olduğu 

değişkenler ile ilgili sonuçlar çıkarmaları sağlanır.

11.1.8.3. Tork kavramı ile ilgili günlük hayattan problem durumları ortaya koyar ve çözüm 

yolları üretir.

11.1.9. Denge

11.1.9.1. Cisimlerin denge durumunu analiz eder.

11.1.9.2. Kuvvetlerin dengesi ile ilgili günlük hayattan problem durumları ortaya koyar ve 

çözüm yolları üretir.

11.1.9.3. Cisimlerin kütle ve ağırlık merkezlerinin yerini karşılaştırır.

a. Öğrencilerin günlük hayattaki cisimlerin kütle ve ağırlık merkezlerinin yerlerini 

hesaplamaları sağlanır.

b. Kütle ve ağırlık merkezlerinin birbirlerinin yerine kullanılamayacağı durumlar 

vurgulanır.

---