T o sh k e n t d a V l a t iqtisodlyot universiteti sa m a r q a n d iq t iso d iy o t va servis

Obyektni qurish jarayoni
qurilishning titul ro‘yxatida ko‘rsatilgan 
ishlami bosqichma-bosqich loyihani bajarish jadvaliga (grafigiga) muvofiq 
amalga oshirishdaniboratbo‘ladi. Qurilish obyektlariningbitkazilgan, lekin 
buyurtmachiga hali topshirilmagan qismi tugallanmagan ishlab chiqarish 
(qurilish ishlari) hisoblanadi.
Qurilgan obyektnifoydalanishga topshirish
qurilishning yakuniy 
jarayonidir. Bujarayon qurilishgadoir loyihadagi barcha ishlar tugatilgach, 
tuzilgan maxsus komissiya tomonidan amalga oshiriladi va mos ravishda 
«Bajarilgan ishlar (qilingan xarajatlar) qiymati to‘g‘risida ma’lumotnoma
- schot-faktura» bilan rasmiylashtiriladi. Ushbu hujjat imzolangan va 
tasdiqlangandan so‘ng qurilgan obyekt pudratchi uchun bajarilgan 
(sotilgan) ish, deb hisoblanadi.

---

Qurilish ishlari o 'z ichiga montaj ishlarini ham oladi. Shu bois ushbu 
islilar qurilish-montaj ishlari hani deb ataladi.
J ih o z la rn i o‘rn atish ishlari degandajihozlar, uskunalar va boshqa 
konstruksiyalami yig‘ish, o‘matish va foydalanishga tushirish bilan bogiiq 
ishlar majmuasi tushuniladi. Chunonchi, bino va inshootlami qurishda 
bajariladiganjihozlami o'matish ishlari tarkibiga ko'tarish-tushirish qurilmalaii 
(lift, eskalator va boshqalar)ni, isitish, sovutish, yoritish, suv berish, havoni 
almashtirish, sanitariya-gigienatexnikasi qurilmalarini o‘matish, yig‘ish, 
o‘tkazish. izolyatsiya qilish va shu kabi boshqa ishlar kiritiladi.
Kengaytirish deganda pudraí shartnomasiga ko‘ra buyurtmachilaming 
xarakatdagi bino va inshootlariga qo‘shimcha ishlab chiqarish obyektlarini 
q u rish , asosiy, yordam chi v a x iz m at k o ‘rsa tu v c h i se x la rn in g
maydonchalarini ishlab chiqarish quwatini oshirish maqsadida kengaytirish 
bilan b o g 'liq ishlar tushuniladi. Kengaytirish ishlariga, shuningdek 
buyurtmachilami uzoq muddatli aktivlari tarkibiga kiritiladigan va alohida 
balansga ajratiknaydigan filiallari va ishlab chiqarish bo‘ linmalarini qurish 
ham kiritiladi. Kengaytirish ishlari xuddi yangi qurilish singari loyihadagi 
barcha ishlar tugatilgach, pudratchi tomonidan buyurtmachiga «Bajarilgan 
ishlar (qilingan xarajatlar) qiymati to ‘g‘risida m a’lu m o tn o m a- schot- 
faktura» asosidatopshiriladi. Ushbu hujjat imzolangan va tasdiqlangandan 
so ‘ng kengaytirishga doir ishlar pudratchi tashkilot uchun bajarilgan 
(sotilgan) deb hisoblanadi.
R e k o n s t r u k s i y a d e g a n d a p u d ra t s h a r tn o m a s ig a k o ‘ra 
buyurtmachi laming xarakatdagi asosiy, yordamchi va xizmat ko‘rsatuvchi 
obyektlarini dastlabki holatini kengaytirmasdan qayta o ‘zgartirib chiqish 
tushuniladi. Rekonstruksiyadan asosiy m aqsad b o ii b quyidagilar 
hisoblanadi:
- ishlab chiqarishni takomillashtirish va uning texnik-iqiisodiy darajasini 
ilmiy-texnikaprogressi yutuqlari asosidako‘tarish;
- harakatdagi ishlab chiqarish obyektlari quw atini oshirish;
- ishchi xodimlaming mehnat sharoitlarini yaxshilash, ulaming mehnat 
unumdorligini oshirish;
- texnik bo‘g ‘inlardagi disproporsiyalami yo‘qotish.
Rekonstruksiya ishlari loyihadagi barcha ishlar tugatilgach, pudratchi
tomonidan buyurtmachiga «Bajarilgan ishlar (qilingan xarajatlar) qiymati 
to ‘g ‘risida m a’lum otnom a- schot-faktura» asosida topshiriladi. Ushbu

---

hujjat im zolangan va tasdiqlangandan so ‘ng rekonstruksiya ishlari 
pudratchi taslikilot uchun bajarilgan (sotilgan) ish deb hisoblaiiadi.
M o d c rn iz a ts iy a q ilish d eganda pudrat shartnom asiga k o ‘ra 
buyurtmachilaming xarakatdagi asosiy, yordamchi va xizmat ko‘rsatuvchi 
obyektlarini, texnika vatexnologik liniyalarini eng zamonaviy ilmiy va texnik 
yutuqlar asosida yangilash hamda almashtirish tushuniladi. Modemizasiya 
qilishning asosiy maqsadi b o iib quyidagilar hisoblanadi:
- ishlab chiqarishni yanadatakom illashtirish, lining texnik-iqtisodiy 
darajasini ilmiy-texnikaprogressi yutuqlari asosida yuksaltirish;
- harakatdagi eski ishlab chiqarish obyektlarini yangilash va shu asosda 
ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar sifatini oshirish;
- ishlab chiqarish quwatlari ununidorligini oshirish, texnik va texnologik 
liniyalarda ishlovchi xodimlar mehnat unumdorligini keskin oshirish.
M odem izatsiya qilish ishlari loyihadagi barcha ishlar tugatilgach, 
pudratchi tomonidan buyurtmachiga «Bajarilgan ishlar (qilingan xarajatlar) 
qiymati to‘g‘risida m a’lum otnom a- schot-faktura» asosida topshiriladi. 
Ushbu hujjat imzolangan va tasdiqlangandan so‘ng modemizatsiya qilish 
ishlari pudratchi tashkilot uchun bajarilgan (sotilgan) ish deb hisoblanadi