Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
230
selamlamaya geldiler. Lakin meclis keyiften boĢalmıĢtı ve Selçuklu düzenli olmayan bir güruh gibiydi. Tuğrul ile görüĢmek isteyenler çekinmeden gidip onunla görüĢürdü. Tuğrul çardak önündeki sultan tahtına çıkmıĢtı. el-Kadı Sâ„îd‟i elinden tutarak yastık konulmuĢ minderin üzerine oturttu. Kadı Ģöyle dedi: “Allah mevlamızın ömrünü uzatsın. Üzerine oturduğun bu
Bunun üzerine Tuğrul Ģöyle dedi: “Bu seferden sonra gelmesi için kadıyı zahmete sokmak istemem. Gerektiğinde bana mektup gönderebilirsin. Senin dediğin Ģekilde davranmayı kabul ettim. Bizler yeni ve yabancı bir topluluğuz. Biz Arap Ģeriatını kavramıĢ değiliz. Bu nedenle kadı bize nasihatlerinde cimri davranmasın.” Bunun üzerine Kadı: “(Tamam) yapacağım” dedi. Sonra da beraberindeki âyanla birlikte ayrıldı. Ertesi günü Tuğrul SalârBozkân‟ı atadı. Ona hilat giydirdi. Hilat cübbe ve abadan oluĢmaktaydı. Her iki kıyafeti kendisi bizzat hazırlamıĢtı. Ve bir de Türk altına eğer (verdi). Sonra (SalârBozkân) evine dönüp vilayet iĢleriyle ilgilenmeye baĢladı. Ġnsanlar onu siyah aba ile görünce çekinirlerdi. O Tuğrul‟un talimatlarına göre hareket ederdi.
Sonra el-Cumahî mektubunda Ģöyle diyor: “Ben Ģu anda alevi nakibi Zeyd‟in hizmetindeyim. O vefalı bir dost ve ender bir kiĢidir. Sonra elçiler göndermeye devam edeceğim. Daha sonra bu alevinin sayesinde bu konuda daha münasip olacağım.” 16
Sultan, Ebu‟l-Muzaffer el-Cumahî‟nin bu mektubunu önemsedi. Bundan dolayı büyük bir üzüntü duydu ve tek kelime konuĢmadı. Ertesi gün üstadıma gizlice: “Türkmen iĢinin nereye varacağını düĢünüyorsun?” dedi. O “Allah mevlâmızın ömrünü uzatsın. Bu, dünya halidir baki değildir. Daima hak haktır, batıl batıldır. Ġsteklerin tamamen gerçekleĢmesi ve emeller yüce yönlendiricinin hareketine göre akdedilmiĢtir. Bunun üzerine sultan: “el-
16 el-Beyhakî, Târîhu‟l-Beyhakî, s. 200-204. Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 231 Cumahî‟nin mektubuna övgü, güzellik ve teĢekkürle cevap vermek gerekir. Muzaffer el-Cumahî‟nin durumuna itina göstermek için alevi nakibine mektup yazmak gerekir. Ki böylece el-Muvaffak hariç, ona, Kadı Sa„îd‟e ve diğer âyana düĢmanlardan kimsenin eli iliĢmesin. Onlara: “Bizler atlı ve piyadeden oluĢan 50.000 mevcutlu ve 300 fil ile sefere çıkacağımızı ve Ģartlar ne olursa olsun Horasan‟ı kurtarıncaya kadar Gazne‟ye dönmeyeceğimiz” çağrısında bulunmak gerekir. Böylece bu çağrı ile sakinleĢsinler ve kalpleri tamamıyla Selçuklulara meyletmesinler” dedi. Bunun üzerine üstadım: “Yazacağım” dedi. Daha sonra gelip tek baĢına oturdu ve bu mektupları yazdı. Ben de küçük mektupları yazdım. Sultan mektupları mühürleyip ona büyük bir kıymet atfettikten sonra posta görevlisi alıp gitti. Ben bu haberleri bu tafsilatta zikrediyorum. Çünkü ben bu günlerde mutemed idim. Üstadım Ebu Nasr (Allah rahmet eylesin) dıĢındaki kâtiplerden hiçbiri bu ahvale vakıf değildi. O müsveddesini hazırlar ben de onu temize çekerdim. KomĢu krallar, (Abbasî) halife(si) (Allah onun ömrünü uzatsın), Türkistan hanları ve divan iĢleri alanına giren tüm önemli Ģeyler, Ebu Nasr‟ın hayatı boyunca bu yöntemle devam etti. Ben bu bilgileri mübalağa ve abartılı olarak aktarıyor değilim. Ben sadece okuyucu, benim bu bilgileri kendime göre anlattığımı tasavvur etmesin diye söylüyorum. KuĢkusuz bunlar tarihin bana yükledikleridir. Dediklerimin adaletli Ģahidi ise elimdeki takvimlerdir ki tümü bu haberleri dile getirmektedir. Dediklerimin sıhhatine itimat etmeyen her kese, sözlerimin doğruluğuna adil Ģahit olsun diye, adil bir hâkimin önünde, ona yıllıkları arzetmeye (hazırım) ve böylece Ģüphe giderilmiĢ olur, vesselam 17 .
önce belirtildiği gibi- sultan Mesut‟un Mihrican bayramından sonra büyük bir ordu ile sefere çıkmanın hazırlıkları ile ilgili malumatla devam etmektedir.
Ebu‟l-Fazl el-Beyhakî, Târîhu‟l-Beyhakî(Arp. Çev., Yahya el-HaĢĢâb, Sadık NeĢ‟et), Beyrut, 1982. Yazıcı, Tahsin, “Beyhakî”, DĠA, C. 6, s. 63-64. Barthold, W., “Beyhakî”, ĠA, C. 2, s. 582-583. Barthold, W., Ġslam Medeniyeti Tarihi, (haz, M. F. Köprülü), Ankara, 1940.
17 el-Beyhakî, Târîhu‟l-Beyhakî, s. 205-206. Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|