Tasdiqla yman: umumiy o'rta ta'lim m aktabi direktori

qo'shimchalar yoki m unosabat shakllari deyiladi. Ularga
egalik, kelishik, shaxs-son va boshqa qo‘shimchalar kira­
di.
Berilgan gaplarda lug'aviy shakl yasovchi qo‘shim- 
chalarni ajratib, ulaming qanday ma’nodagi shakl yasayotganligini 
tushuntiring.
1. Mehnatdan kelsa boylik, turmush bolar chiroyli. (
Maqol)
2. Jannat onalar oyog‘i ostidadir. (
Hadisdan
) 3. Kunlar isib, 
daraxtlar kurtak yozib, qushlar, qurt-qumursqalar harakatga 
kelib qoldi. 
(Abdulla Qodiriy)
4. Mashina yigitcha turgan yerga 
kelib to‘xtadi. 
(Tohir Malik)
Berilgan gaplardagi ajratib ko'rsatilgan so'zlami asos 
va qo‘shi:mcUaiarga ajrating. Qo'shimchalaming turlarini tepasiga yozing.
1. 
Tepaliklarda 
qor ostidan 
zanglagan 
tunuka va temir, 
qora va sariq g'isht, beton 
parchalari 
chiqib turar edi. 
(.Abdulla
Xll-Mustahkamlash:
1. Shakl yasovchi q o 'sh im ch alar deb qanday q o ‘shim - 
chalarga aytiladi?
2. Lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalarga misollar ayting.
3. Sintaktik shakl yasovchi q o 'sh im ch alar qaysilar?
I': 
Uyga vazi fa. -(i)mtir, -tadan, -guncha, -lar
qo'shimchalar] yordamida so'z shakllari yasang va ularni gap ichida 
keltiring. Shakl yasovchi qo'shimchalarga tavsif bering.
Namuna: 
Bolta tushguncha, kunda dam olar.
22

---

I-Sana_________
- Sinf-____________
11 Tekshirdim_________
III-Darsning mavzusi: 
So’z tarkibida tartib
IV-Darsning maqsadi:
Ta'limiy maqsad -
So'z tarkibida tartib haqida ilmiy tushunchalar berish . 
Tarbiyaviy maqsad - O'quvchilarni o'z maqsadiga erishish ruhida tarbiyalash. Bir-
birlariga o'zaro hurmat, jamoa bo'lib ishlash, o'zaro yordam va berilgan vazifani
bajarishda mahsuliyat sezish ko'nikmalarini tarkib toptirish.