Узбекистон республикаси олий ва урта
Tashki muxitning kanalar, xashoratlar hayot faoliyatiga ko`rsatadigan
Yüklə 1,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 6.6. Tashki muxitning kanalar, xashoratlar hayot faoliyatiga ko`rsatadigan
ta`siri. Kana va zararkunandalarning hayot faoliyatiga ta`sir kiluvchi 1 chi omil - bu ozuka moddasining mavjudligi. Don massasidagi zararkunandalar oziqlanish ob`ektiga karab 2 xil bo`ladi: oligofaglar (ayrim) va poligofalar (yalpi). Oligofaglar ayrim don yoki don mahsulotlari bilan oziqlanadi. Bularga ombor uzunburun kungizi, don kuyasi, loviya donxur kungizi misol bo`ladi. Poligofaglarga mugambir kungizlar, don egovlovchi kungiz, mita va kapalaklarning parvona degan turi kiradi. Bu barcha don mahsulotlarida uchrashi bilan, kuritilgan mevalarda va qishloq xo`jaligining boshqa mahsulotlarida har uchrashi mumkin. 2-omil. Don mahsulotining namligi har zararkunandalarning hayot faoliyatiga ta`sir qiladi. Zararkunandalar tarkibining 48-67 % suv tashkil qiladi. Gumbak va kurtlar tarkibida esa 63-70 % ni suv tashkil qiladi. SHu sababli tashki muxitning namligi zararkunanda tanasida namlikni doimiy saqlab turishga imkon bergan takdirdagina zararkunanda faol hayot kechirishi mumkin. 9-rasmda bugdoy donidagi kichik un mitasining yashab kolish muddati ko`rsatilgan. 3-chi omil. Zararkunandalarning hayot faoliyatiga tashki muxit harorati har ta`sir qiladi. Umuman olganda kana va zararkunandalarning minimal yashab kolish harorati 6 - 12oS ni, maksimal harorati 36 - 42oS ni tashkil qiladi. Don mahsulotlari zararkunandalari bilan ko`rash choralari umuman ikkita guruhga bulinadi: profilaktik (oldini olish) va kirish. Zararkunandalarga qarshi ko`rashda profilaktik usul katta ahariyat kasb etadi. CHunki bu usulni qo`llash don va uni qayta ishlash mahsulotlarini ortikcha zararlanishni yuzaga keltirmaydi. Kirish choralari zararlangan ob`ektlarga nisbatan kullaniladi va xashoratlarni, kanalarni har xil usullar va moddalar bilan yukotishga muljallangan. Don mahsulotlari zararkunandalarining ayrimlari tabiatda keng tarkalgan bo`lib, ular don saqlagichlarga utadi. Don massasi zararlanishining asosiy manbai esa donlarning xo`jaliklardan zararlangan holda kelishidir. Bunday don partiyalarining korxona ichiga kiritilishi zararkunandalarning tarkalishiga sabab bo`ladi. Yüklə 1,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|