Vahid qazi
Yüklə 4,45 Kb. Pdf görüntüsü
|
121 Qarabağ müharibəsində qarşılıqlı nifrətin topluma bu qədər hakim olması yada düşmür. “Nifrət”in hərbi qarşılığı silahdı. Onu düşmənə yönəldərlər. Biz onu özümüzə çeviririk, niyə? Bu, necə olur? Yəqin düz- gün cavabı gələcək arxivlərdə toz udan tarixçilər ve- rəcək. Bu gün isə Allah bizi öz silahımızdan açıla biləcək atəşdən qorusun! Onun yarası indiyədək aldı- ğımız bütün yaralardan dərin olar. Və belə döyüşdə qalib olmur... ABŞ səfiri saziş təklif edir. Əcnəbi diplomat bi- zim bir-birimizlə dünyanın qəbul elədiyi sivil dildə danışmağımızı istəyir. Biz necə, bunu istəyirikmi? İs- təyirsinizmi, cənablar və bəylər? Yoxsa Şeyx Nəsrul- lahın kəşfindən qorxan kimi, “ölülərin dirilib haqq- hesab soracağından” – günahlarımızdan, məsuliy- yətimizdən qorxaq... Bu saziş 200 yaşa çatan “Kü- rəkçay” müqaviləsi deyil ki, utanaq, alçaldıcıdı deyə. Heç Bişkek protokolu da deyil, başımızı aşağı salaq. Yəni bir urvatlı seçki Qarabağ müharibəsindən də qorxuncdur? Adam sualların içində girinc qalanda bütün müqayisələr yerinə düşür. Təklifi əcnəbi versə də saziş bizim sazişdi – yeni milli dəyərlərin, elə millətin özünün formalaşmasına təkan verəcək sonrakı sazişlərin əsasını qoya biləcək saziş. 12 aprel 2005 Yazının ruscası yerli mətbuatda dərc olunub. 122 Rusiya səfirinə məktub Rusiya Federasiyasının Azərbaycandakı səfiri cənab Vasili İstratova Cənab səfir! Bu kiçik məktubu kimə ünvanlamaq barədə çox düşündüm: Rusiyadakı dostlaramı, hər cür hörmətə layiq ictimai xadimlərəmi, yoxsa dövlət rəsmilərinə- mi? Darmacalda son əlçatan Sizi bildim. Mənim polisim bu məktubu Sizin səfirliyin qar- şısında oxumağa və şəxsən Sizə təqdim etməyə im- kan verməz, yəqin. Odur ki, bunu mətbuat vasitəsilə çatdırıram. Mən nə dövlət adamıyam, nə də diplomat – fikirlərimi heç nəyə bükmədən çılpaq deyəcəm. Sizin təmsil etdiyiniz dövlət avqustun 8-də Gür- cüstana qoşun yeridib, yenidən Qafqazı işğal etmək fikrinə düşüb. Gürcüstanın “vilayət statuslu” torpaq- larının zəbt olunması bir azərbaycanlı kimi məni na- rahat edir, çünki mənim də Qarabağ adlı belə “yara- lı” torpağım var. Bir qafqazlı kimi isə qüruruma to- xunur. Artıq üçüncü dəfədir ki, Kremldən Qafqaza qo- şun yeritmək əmri verilir. Kreml deyəndə mən Rusi- ya imperiyası, bolşevik Rusiyası və Rusiya Federasi- yasını nəzərdə tuturam. Hər üçünün qonşulara müna- sibəti mahiyyətcə oxşardı. 123 Rusiya Qafqazı uzun illərin müharibəsindən son- ra zəbt edə bildi. Cavad xan, Şeyx Şamil və onlar kimi yüzlərlə insan bu işğalla barışmadı. Sovetlərin də işğalı asan olmadı. Minlərlə insan əldə silah dağlara çəkildi və 40-cı illərədək vuruşdu. Qafqaz- lılar hər fürsətdə azadlıq mücadiləsinə başlayıblar. Bunu Siz məndən də yaxşı bilirsiz. Sizə indi də asan deyil. Blmirəm niyə bizim azadlığımızı həzm edə bilmirsiz? Biz azadlığı sevi- rik, çünki onun nə demək olduğunu bilirik. Bəlkə də, bu bizim “təhkimçi” və “proletar” ola bilməməyimiz- dəndi. Məgər aydın deyilmi ki, Siz bu 200 ildə Qaf- qazı məğlub edə bilməmisiz?! Torpağı zəbt, minlərlə insanı məhv etmək olar, amma ruhu yox. Siz Qafqa- zın ruhuna qalib gələ bilmədiniz. Amma Qafqazı sevgi və hörmətlə ram etmək olardı. Siz lap əvvəl- dən, 200 il qabaqdan səhv etdiniz. Hələ 80-ci illərin sonunda Soljenitsin Qafqazı Rusiyanın “kəsilib atılması” vacib olan “qara yarası” adlandırırdı. Mən bu böyük insanın Puşkin, Lermon- tov və sairələrin heyran qaldığı bir diyarı niyə “qara yara” adlandırmasının səbəbini bilirəm. Bədəndə yad cism yaşaya bilmədiyi kimi Qafqaz da bu 200 ildə Rusiya ilə vahid orqanizm olmadı. Siz hələ də 20-ci əsr rus patriarxının nəsihətini eşitmirsiniz. Qafqazda “oyuncaq dövlətləri” yenə 5–10 ildə əldə saxlayın, sonra nə olacaq? Bu torpaqları və ora- da yaşayanları Sibirə və ya Tayqaya aparası deyilsiz. Əvvəl-axır özünüz çəkilib gedəcəksiz, Mərkəzi və Şərqi Avropadan getdiyiniz kimi. Mən bu xalqların 124 yenidən bir yerdə firavan yaşayacağına əminəm. O vaxt sizlər heç də xoş təəssüratla xatırlanmayacaqsız. Nifrəti qazanmaq onu unutmaq qədər çətin deyil. Biz hələ də 1989-cu ilin 9 aprelini, 1990-cı ilin 20 yanva- rını unuda bilməmişik. Cənab səfir! Bizi ram etmək haqda düşünməyin, bizimlə dost olun. Siyasətinizi 180 dərəcə dəyişsəz görərsiz ki, biz nə qədər mehriban, qonaqpərvər və dostcanlıyıq. Bu torpaqlardan heç kim köçüb getməyəcək. Siz bizim mehriban qonşumuz olsanız biz özümüzə dünyanın o başında dost axtarmarıq. Bir qədər acı sözlərimdən inciməyin. Axı, yaz- mışdım ki, mən diplomat deyiləm. Mehriban qonşu olmaq arzusu ilə, Vahid Qazi 10 avqust 2008 Yazının ruscası yerli mətbuatda dərc olunub. 125 İntibah təməlçiləri Ömrünü “qızqaytaran” marketlərə bağışlayan Bakı bukinistlərindən 20–25 il əvvəl aldığım, hələ ondan da 20–25 il əvvəl nəşr edilən, artıq yaşı yaşımı haqlamış, səhifələri toz qoxuyan, bəxti üzünə gülüb Ağdama, sonra da yüzlərlə kitaba qarışıb Yerevan Kağız Emalı zavoduna reinkarnasiya (qəşəng sözdü, həm də dəbdədi), yaxud da evimizin ortasında çatılan düşmən ocağına talaşa olmağa getməyib Bakıda qa- lan kitabları ilin-günün bu vaxtında oxumaq həvəsi- min yaranma səbəbini bilmirəm. Tozunu uda-uda ar- xasına düşüb biriylə bir zamana, o biriylə başqa mə- kana gedirəm. Meri Abramsonun “Ot Dante k Alberti” kitabı isə məni italyan İntibahının ilk illərinə apardı... Cəsarət və ehtiyatlılıq, işgüzarlıq və sərhesablıq, hərtərəfli bilik və geniş dünyagörüşü, zirəklik və diplo- mat bacarığı tələb olunan ilkin kapitalist münasibət- lərinin ortaya çıxardığı sənətkar və tacirlərdən ibarət so- sial təbəqənin italyan cəmiyyətinə gətirdiyi yeni ictimai şüurun Renessans adlanan mədəniyyət erasına təməl olacağı o dövrdə kimsənin ağlına gəlməzdi. İnsanların şüur, mədəniyyət, dini baxış və dünyagörüşündə çevri- liş edən humanist Avropa intellektual hərəkatının ilk illərində yaranan ictimai münasibətlər, nə qədər qəribə görünsə də, bizim bu günümüzlə səsləşir. Sitatları mən gətirim, qənaətə özün gəl, dostum oxucu! Yüklə 4,45 Kb. Dostları ilə paylaş:
|