372
Aygün onun bu vəziyyətini görüb hay-haray salmağa
baĢlayıblar. Ġsa danıĢmağa halı olmadığından
barmağını dodaqlarına yaxınlaĢdırıb “susun” iĢarəsini
verib. Bununla o, qonĢuları narahat etməməyi
ailəsindən istəyib. Bəli o, ölüm ayağında belə heç kəsi
narahat etməyə razı olmayan böyük bir insan idi.
Həyatda öz sözü, öz mövqeyi, elmdə öz izi, öz
məktəbi olan prof. Ġ.Abdullayev insanlığı qədər alim,
alimliyi qədər insan idi. Onun alimliyi insanlığını,
insanlığı isə alimliyini tamamlayırdı.
Ġnsan ömrü bir səfər, həyat isə əvvəli, axırı
görünməyən uzun bir yoldur. Ġsa müəllim bu yolda öz
səfərini Ģərəflə, ləyaqətlə baĢa vurdu. Bu dünyada
övladlarına müqəddəs and yeri, Ģagirdlərə elm məbədi
və çoxlu əsərlər, özünə isə “rəhmət”lə yad edilən
abidə qoyub getdi.
Azərbaycanın dilbər guĢələrindən olan Qazax
torpağı bəĢəriyyətə çox dahilər, mənəviyyatımızın
səmasına çox ulduzlar bəxĢ etmiĢdir. Məncə əziz
dostum Ġsa Abdullayev həmin ulduzlar arasında öz
parlaqlığı ilə seçilir və Azərbaycan elmi dünyaya öz
töhfələrini verdikcə həmin ulduzun parlaqlığı gün-
gündən artacaqdır.
373
AĞIR İTGİ
YaĢasaydı bu il altmıĢ yaĢı tamam olacaqdı. Lakin
vaxtsız əcəl buna imkan vermədi. Düz bir il bundan
əvvəl, əlli doqquz yaĢında xalqımızın alim-vətəndaĢ
oğlu ġakir Ağabəy oğlu Məmmədov qıflətən
dünyasını dəyiĢdi. O, 1947-ci ilin 10 sentyabrında
Masallı rayonunun Xıl kəndində kolxozçu ailəsində
dünyaya göz açmıĢdı. Hələ körpə ikən atasını itirən
ġakir yetimliklə baĢ-baĢa qalaraq həyatın bütün
çətimğnliklərini öz zərif uĢaq çiyinlərində daĢımalı
olmuĢdu. Böyük qardaĢı, Xıl kənd məktəbinin ilk ali
təhsilli məzunu Əfruz müəllim onun əllərindən tutaraq
büdrəməkdən
qorumuĢ,
ona
atalıq
qayğısı
göstərmiĢdi.
ġakir orta məktəbi qızıl medalla bitirib V.L.Lenin
adına APĠ-nin (indiki ADPU) riyaziyyat fakültəsinə
daxil olmuĢ, və 1970-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu
ilə bitirərək fakültə elmi Ģurasının qərarı ilə institutda
saxlanmıĢdı. Elmə böyük maraq və həvəs onu daima
öz üzərində iĢləməyə sövq edib, nəticədə institutun
aspiranturasına gətirib çıxardı. TanınmıĢ alim, prof.
Ə.M.Məmmədovun rəhbərliyi altında namizədlik
dissertasiyası üzərində iĢləməyə baĢladı. Prof.
Ə.Məmmədov həmin illəri belə xatırlayır: “Mən
374
ġakirə dərs demiĢdim. Hələ tələbə ikən onun riyazi
təfəkkürünü və məntiqini duyub ona tələbə elmi
cəmiyyətinin xətti ilə elmi iĢ verdim və o,
konfranslarda çıxıĢlar edərək çox böyük uğurlar
qazandı. Sonra mən bu iĢi bir qədər də geniĢləndirib
ona dissertasiya mövzusu kimi iĢləməyi məsləhət
gördüm. Dissertasiyanın mövzusu belə idi: “Jevrey
tipli
funksiyalar
sinifləri
üçün kvadratur və
interpolyasiya düsturlarının qurulması və onların
inteqral tənliklərin həllinə tədbiqi”. Bu problem ilk
dəfə ġakirin dissertasiyasında tədqiq olunmuĢ və onun
aldığı nəticələr bütün dünya riyaziyyatçıları tərəfindən
qəbul edilmiĢdi.
Doğrudan da ġ.Məmmədov 1983-ci ildə Kiyev
Dövlət Universitetində namizədlik dissertasiyası
müdafiə edərkən onun rəsmi opponentləri-Ukrayna
EA-nın M.QluĢkov adına Kibernetika Ġnstitutunun baĢ
elmi iĢçisi, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor
B.K.Zaderko, M.Lomonosov adına MDU-nun dosenti
Y.M.Jileykin, habelə dissertasiya müdafiə Ģurasının
üzvləri, akademik Ġ.Ġ.LyaĢko, Kiyev universitetinin
professoru,
fizika-riyaziyyat
elmləri
doktoru
A.M.Bobko alınan nəticələri yüksək qiymətləndirmiĢ,
dissertasiya müəllifinə həmin elmi axtarıĢları davam
etdirməyi təkidlə tövsiyə etmiĢlər. O, bu tövsiyələrə
laqeyd yanaĢmadı, elmi fəaliyyətini müvəffəqiyyətlə
davam etdirərək 30-dan artıq elmi əsərini keçmiĢ
SSRĠ-nin elmi məcmuələrində, xarici ölkə elmi
jurnallarında çap etdirmiĢdi. ġakir müəllim aldığı elmi
375
nəticələri alim həmkarları ilə müzakirə etməyi, fikir
mübadiləsi aparmağı çox yüksək qiymətləndirirdi.
Məhz buna gğrə də müxtəlif səpkili elmi konfrans,
seminar və simpoziumlarda iĢtirak edirdi. Onun aldığı
elmi nəticələr Kiyev, Sverdlovsk və baĢqa Ģəhərlərdə
keçirilən konfranslarda yüksək qiymətləndirilmiĢdi,
ġakir müəllim doktorluq dissertasiyası kimi yeni bir
fundamental əsər ərsəyə gətirməyi planlaĢdırırdı. Ona
görə də o, ADPU-nun elmi Ģurasında doktorluq
dissertasiyası mövzusunu təsdiq etdirmiĢdi.
O, təkcə alim kimi deyil, həm də gözəl bir
müəllim kimi fəaliyyət göstərərək tələbə və müəllim
kollektivi tərəfindən sevilirdi. ġakir müəllim 1987-ci
ildən ADPU-nun riyaziyyat fakültəsinin dekan
müavini, 1996-cı ildən isə həmin fakültənin dekanı
vəzifəsində çalıĢdı. Onun fakültə dekanı vəzifəsinə
seçilməsi fakültəyə yeni ab-hava, yaradıcılıq həvəsi
gətirdi. Riyaziyyat fakültəsi tələbələri müxtəlif
səviyyəli olimpiada və yarıĢlarda iĢtirak edərək qalib
çıxırdılar. Fakültə elmi Ģurasının, müəllimlərinin
fəaliyyətində bir canlanma əmələ gəlmiĢdi. O, fakültə
dekanı kimi özünün yeni bir keyfiyyətini-təlim və
tərbiyənin gözəl təĢkilatçısı keyfiyyətini üzə çıxardı.
ġakir müəllim fakültə dekanı olarkən belə elmi, elmi-
metodiki fəaliyyətini davam etdirirdi. O, tələbələr
üçün 10-a yaxın dərslik və dərs vəsaiti hazırlamıĢdı.
Təhsilin təĢkili sahəsində fəaliyyətini gün-gündən
geniĢləndirirdi. O, Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət
komissiyasının riyaziyyat seminarının rəhbəri kimi
Dostları ilə paylaş: |