Varliğimiz
Yüklə 0,63 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yakup Ömeroğlu
- Səlahəddin Xəlilov
- Teymur Əhmədov
- Cəmil Həsənli
85
atan Dr. Cevat Heyet Azerbaycan'da tedavi gördüğü hastanede vefat etmiĢtir. Merhuma Cenabı Allah'tan rah- met kederli ailelerine sabır, tüm Türk Dünyasına baĢ- sağlığı dileriz. Yakup Ömeroğlu
* * * Azərbaycanda Cavad Heyəti məĢhur həkim kimi tanıyan, onun tibbi xidmətindən istifadə edənlər də az de- yil. Amma daha geniĢ təbəqə onu məhz maarifçilik xid- mətinə görə, tariximizi, ədəbiyyatımızı mükəmməl bilən, ―dil içində dil bəsləyən‖, dilimizin nəinki istifadəsinə, həm də nəzəri tədqiqinə yönəli böyük iĢlər görən vətənpərvər ziyalı kimi tanıyır. Bu mənada ―ensiklopedik zəka sahib- lərinin dövrü keçmiĢdir‖ fikri ilə razılaĢmaq düzgün olmazdı. Çünki dar ixtisaslaĢmanın labüdlüyü ilə yanaĢı, bütövlük naminə müxtəlif sahələrdəki biliklərin bir araya gətirilməsi də vacibdir. Yoxsa insane təfərrüatlar içəri- sində itib-batar, dünyanın ümumi mənzərəsinin canlan- masında çətinlik yaranar.
* * * Onun haqqında çox yazıldı. Məqalələr, xatirələr nəĢr edildi. Cərrah Cavad Heyət mədəniyyət, ədəbiyyat və ictimai fikir tariximizdə də, filologiya sahəsində də araĢdırmaları, qiymətli kitabları və bunların arasında «Varlıq» dərgisi də bəs edir. Sadiq ürək cərrahı Sayın Cavad Heyət sanballı alimlərdən biridir. Cərrahlıq fəaliyyəti ona dünya Ģöhrəti qazandırıb. Cavad Heyet aorta dəliyinin daralması, ürək qapaqlarının anadan gəlmə və qazanılmıĢ qüsuları fallo triada, teatrda və pentadası Ģəklində təzahür edən ano- 86
maliyaların aradan qaldırılması üçün hastalar üzərində çox saylı əməliyyatlar aparmıĢ, o ölümə məhkumluğu labüd sayılan insanlara ikinci bir hayat baxĢ etmiĢdir. ĠĢde onun böyüklüyü, onun cərrah möhtəĢəmliyi budur. Onu ölkə- lərin məĢhur alimləri tanıyır. Bu ölkələrin alimləri, cərrah- ları onu ürəkdən alqıĢlayırlar. Mən də Türk vətəninin dəyanətli oğlu, ürək cərrahı, sadiq doktorunu, əziz dostumu, millətin çocuğunu vətən məhəbbəti, vətən sevgisi, vətən sayqısı ilə alqıĢlayıram.
* * * Doktor Cavad Heyət haqqında bu kiçik dost sözünü yazmağa baĢlarkən fikrimdə istər-istəməz düz 21 il bundan əvvəlin xatirələri canlandı, o vaxtların ki, mən Azərbaycan Yazıçılar Ġttifaqının cavan bir katibiydim və biz hamımız çox qaynar bir ədəbi həyat yaĢa¬yır¬dıq. Və təbii ki, hakim ideologiyanın Azərbaycanda «Cənub» sözünün özünü belə yasaq elədiyi bir zamanda, Cənubla bağlı təssübkeĢlik, maraq, intizar, narahatlıq bizim içimizdəki, fikrimizdəki, qələmimizdəki həmin milliliyin çox ciddi bir tərkib hissəsi idi. Belə bir vaxtda o dövr üçün böyük bir ruh yük- səkliyinə, qəribə – çox təmiz, Ģəffaf bir nikbinliyə, həyə- can dolu bir marağa səbəb olan və bizi daxilən isidən xəbər eĢitdik: Ġranda Azərbaycan dilində «Varlıq» adlı bir ədəbi jurnal çıxmağa baĢlayıb.
* * * Azərbaycan ictimai fikir tarixində dr.Cavad Heyətin və onun "Varlıq" jurnalının xüsusi mövqeyi vardır. 87
"Varlıq" jurnalı ilk nömrəsindən bugünədək mövqeyini dəyiĢmədən böyük tarixi vəzifəni yerinə yetirməklə milli ictimai fikrə nur çilədi, onun hərəkətverici qüvvəyə çevril- məsinə güclü təkan verdi. Cənubi Azərbaycanda, eləcə də Ġranın ayrı-ayrı əyalətlərində yaĢayan azərbaycanlıların milli-mənəvi özünüdərk və milli oyanıĢına ciddi təsir göstərən, sözün həqiqi mənasında böyük ictimai-siyasi və ədəbi məzmun kəsb edən "Varlıq" jurnalının bu gün təd- qiqata cəlb olunması təqdirəlayiq hadisədir. Son illər Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatını araĢdıran, dövri mətbuatını araĢdıran, dövri mətbuatda bir sıra dəyərli məqalələr çap etdirən Pərvanə Məmmədlinin "Var- lıq" jurnalını tədqiqat obyekti seçməsi təsadüfi deyildir. "Varlıq" jurnalı uzun illərdir ki,, Azərbaycan Ģifahi və yazılı ədəbiyyatını tədqiq və təbliğ edir. Onun baĢlıca apa- rıcı ana xətti, istiqaməti: Ģifahi xalq ədəbiyyatının toplan- ması, nəĢri, təbliği ilə yanaĢı, klassik və müasir ədəbiyy- atın ayrı-ayrı nümunələrinin, eləcə də ədəbi-tənqidi məqalələrin verilməsi olmuĢdur ki, bunun ana dili, milli mədəniyyəti, elmi-ictimai fikri və tarixi qadağan olunmuĢ xalq üçün nə demək olduğu aydınlaĢır.
* * * Cavad Heyət əməl adamı idi. ―Varlıq‖ jurnalını təsis etmək onun əməlpərvərliyindən irəli gəlirdi. Həmid Nutqini, Məhəmmədəli Fərzanəni, Həsən Savalanı, Kərim Sönməzi, Xamneyi Mənzurini, Səməd Sərdarniyanı, Qulamhüseyn Beqdelini və bu sıradan olan kiĢiləri ―Var- lıq‖ın ətrafına toplayaraq doktor Heyət Ġranda türk dilinin varlığını qoruyub saxlaya bildi. Bu onun öz xalqı qarĢısında böyük xidməti idi. Ən nəhayət, professor Cavad 88
Heyət bir simvol idi, bir nümunə idi, öz sənətinə vurğunluğun nümunəsi, öz prinsiplərinə sədaqətin nümu- nəsi idi. Boyundan da uca Ģəxsiyyəti var idi, yaĢının doxsanı haqlamasına baxmayaraq qamətini də Ģəxsiyyəti kimi düz saxlamağı bacardı. ĠĢıqlı adam idi.Heyət Ġranda türk dilinin varlığını qoruyub saxlaya bildi.Zəmanəmizdə belələrinə az təsadüf edilir. Böyük irs qoydu, onun irsi milli mənəvi varlığı zənginləĢdirir, yaddaĢları təzələyir. Əminliklə deyə bilərəm ki, professor Cavad Heyətin mə- nəvi ömrü, onun dövrümüz üçün uzun hesab edilən cismani ömründən də çox-çox uzun olacaq, çünki diri bir həyat yaĢadı öz varlığı ilə millətin diriliyinə xidmət etdi. Cəmil Həsənli * * *
Ġran Türklük bilimi çalıĢmalarının bânisi, Ġran Türklü- ğünün ak sakalı ve ―Varlık‖ mücadelesine ömrünü adamıĢ mümtaz bilim adamı Prof. Dr. Cevat HEYET‘in 13 Ağus- tos 2014 ÇarĢamba günü Bakü‘de Hakk‘ın rahmetine yü- rüdüğünü derin bir üzüntü ile öğrenmiĢ bulunmaktayız. Çok kıymetli büyüğümüzü rahmet ve Ģükranla anıyor, kıy- metli ailesine baĢsağlığı diliyoruz.
Marmara Üniversitesi Türkiyat AraĢtırmaları Enstitüsü adına Prof. Dr. Gülşen SEYHAN ALIŞIK Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|