Video cekilish texnologiyasi cdr
Yüklə 0,99 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fokusun müəyyənləşdirilməsi
- Fokusa gətirmək çətin olanda
- Obyektivlərdə ilkin fokusun müəyyənləşdirilməsi
- §6. Ekspozisiya Kontrast diapazonu
31 Amma elə bir vəziyət yarana bilər ki, təfərrüata varmadan seyrçini hansısa ayrıca əşyaya cəlb etmək lazımdır. Buna nail olmaq üçün bilərəkdən dərinliyi azaldır, diafraqmanı açır və ya daha itibucaqlı obyektivdən istifadə edirsiniz. Də rinliyi azaltdığınızdan, obyektiniz tam aydın görünəcək, diqqəti yayındıran fon yayğınlaşacaq. Fokusun müəyyənləşdirilməsi Fokusun tez müəyyənləşdirilməsi getgedə refleksə çevrilir. Əvvəlcə, ən kəs kin görüntünü götürür, sonra görüntüdə “yayğınlıq” gördükcə onu dü zəlt məyə çalışırsınız. Ancaq fokusun müəyyənləşdirilməsi heç də asan proses deyil. İndi özünüz də bunun şahidi olacaqsınız. Öncə ondan başlayaq ki, əgər obyekt kameraya obyektivin minimum fokus məsafəsindən (MFM) daha ya xın sa, görüntüdə dəqiqlik olmayacaq. Uzunfokuslu obyektlərin (iribucaqlı) MFMi elə də böyük deyil, 0,5 metrədəkdir. Bundan yaxın məsafədə yerləşən əşya yayğın görünəcək. Çox uzunfokuslu obyektlərin MFMi bir neçə metrə ça ta bilər. Şkalanın o biri ucunda makroçəkiliş obyektləri yerləşir. Bu obyektlər ob yek tivin əslində linzası özündə olan əşyanın dəqiq görüntüsünü almaq üçündür. Belə çəkiliş zamanı obyekti işıqlandırarkən kameranın kölgəsi düşür və bunun qarşısını almaq çox çətin olur. Fokusa gətirmək çətin olanda Hərdən bizə elə gələ bilər ki, obyektivi bütövlükdə fokusa gətirmək üçün dərinlik çatmır. Adətən, çox iri planları çəkəndə həmin problem yaranır. Bu zaman diafraqmanın kiçildilməsi, sözsüz ki, kömək edə bilər. Ancaq çəkiliş yerində işıq az olsa, həmin üsuldan faydalanmaq mümkün olmaz və kadr qa ralmış halda alınar. Bəs, işığı artırmaq imkanınız yoxsa, nə etməlisiniz? Problemi çözməyin bir neçə güzəştli yolu var. Ən yaxşı yol çəkiləcək obyektin ən önəmli hissəsini fokusda vermək, qalan yerlərini fokussuz saxlamaqdır. Əgər dürüstlük ehtiyacınızı ödəyəcək dərəcədə yetərincə deyilsə, bunları edin: • diafraqma deşiyini azacıq açın, bu, dərinliyi artıracaq, ancaq daha çox işıq tələb edəcək; • ən önəmli olan fokusa gətirib, yerdə qalanları fokussuz saxlayın; • aldığınız dərinliyi hər iki obyekt arasında bölüşdürərək, fokusu “ortada” mü əyyənləşdirin (hər bir obyekt qismən fokusda olacaq); • çəkiliş obyektlərini birbirinə elə yaxınlaşdırın ki, onlar kameradan təxmi nən eyni uzaqlıqda olsunlar; • nisbətən genişbucaqlı obyektivi götürsəniz, dərinlik artacaq, ancaq ekran dakı görüntülər kiçiləcək; • kameranı geri çəkin – dərinlik artacaq, ancaq plan xırdalanacaq. 32 Bundan başqa, “orta məxməri” fokusdan faydalanmaq mümkündür. Bunun üçün güzəştli fokus məsafəsini elə seç mə li si niz ki, obyektlərin hamısı şəraitin yol verdiyi də rəcədə dürüst görünə bilsin. Bəzən fokus məsafəsini kəskin dəyişmək olar. Məsələn, tutaq ki, kame radan müxtəlif mə safədə yerləşən iki adamı çəkir və onların hər ikisini eyni zamanda fokusda gös tərə bil mirsiniz. Bu zaman öncə adamların bi rini fo kusda çəkir, sonra isə lazımi məqamda dərhal o biri adamı fokusa gətirirsiniz. Bu üsu lu ta ma milə məqbul saymaq olar, ancaq bu nun la be lə, fokusu qəfil dəyişdirmə effekti seyrçini dik sin dirə də bilər. Ona görə də belə üsul lar dan fay dalanarkən çox ehtiyatlı olmaq lazım dır. Nəhayət, çəkiliş obyektlərinin yerini və ya kameranın pozisiyasını dəyiş mək lə vəziy yət dən çıxmaq olar. Bu zaman elə et mə lisiniz ki, hər iki obyekt ka meradan eyni uzaqlıqda və dürüst planın alınma hüdudunda olsun.
“Zum” (transfokator) obyektivləri yaradıcı operatordan ötrü ideal ava dan lıqdır. Ancaq hazırlıqsız adam həmin obyektivlərlə çalışarkən qanqaraldıcı sür prizlərlə qarşılaşa bilir. Çəkilişin ən məhsuldar və ən gərgin anında baş ve rən olayları maraqla izlərkən “tələyə” düşə bilərsiniz! Tezliklə özünüz də təcrübədə yəqin edəcəksiniz ki, çəkiliş bucağını daral darkən (telefoto), kameranı əlinizdə əsdirmədən kadrı dəqiq saxlamaq çəkiliş bucağını artırmaqla (qısa fokus məsafəsi) qatqat çətindir. Bu çətinliyə hazır olmalısınız, ancaq hər halda belə şeylər adamı əsəbiləşdirir. Xüsusən, iri plan almaqdan ötrü obyektin üstünə gedərək, fokus məsafəsini qısaldan zaman ka meranı heç cür hərəkətsiz saxlaya bilməyəndə. Artıq gördüyümüz kimi, obyektiv fokus məsafəsinin dəyişməsindən asılı ola raq, mövcud dərin kəskinlik də dəyişir; bu isə kəskin kadr alınmasında çə tin lik yaradır. Fokus məsafəsini böyüdəndə yetərincə böyük dərin kəskinlik alı nır və obyektə dərin tuşlanma problem törətmir. Adətən, görüntüdə hər şey o qədər yaxşı sezilir ki, ən “kəskin” görmə zonasının harada yerləşdiyini bilmək olmur. Ancaq elə təzəcə fokus məsafəsini azaltmağa başlayan kimi, dərin kəs kinlik də dərhal itir. Əslinə qalanda, həmişə elə bir qorxu var ki, çəkiliş obyektinin özünü yox, yaxınlıqda, yaxud bir az uzaqda yerləşən başqa bir obyektiv fokusda götü rə siniz. Deməli, uzaq plandan iri plana keçərək fokus məsafəsini qısaltmağa baş layanda, seçilmiş obyekt yayılmağa başlayır və siz çəkilişi kəsməmək şərti ilə dərhal fokusu düzəltməli olursunuz. Şəkil 28. 33 Belə vəziyyətdən yeganə çıxış yolu çəkilişdən fokus məsafəsinin müəy yən ləşdirilməsidir. Bu zaman sınaq çəkilişləri də etmək lazımdır: öncə maksimum kəskinlik almaq üçün obyekti iri planda çəkmək və daha sonra fokus mə sa fəsini ümumi planadək artırmaq (kameranın vəziyyətini dəyişmədən) gərək dir. Bax, indi çəkilişə hazırsınız. §6. Ekspozisiya Kontrast diapazonu Sizin kameranızın kontrast diapazonu məhduddur. Əgər kadrdakı görün tünün səthləri müəyyənləşdirdiyiniz diafraqma ölçülərinə nisbətdə həddindən çox işıqlandırılıbsa, onlar “yanıq” – ağappaq çıxacaq. Kamerada diapazonun aşağı həddindən zəif işıqlandırılmış zonalar isə qapqara alınacaq. Diafraqmanın elə ölçüsünü seçmək lazımdır ki, obyektin sizi daha çox ma raqlandıran rəng çalarları aydın seçilsin. Bu proses ekspozisiyanın təyini adla nır. Obyektin işıqlanma dərəcəsini və bunun müəyyənləşdirilmiş diafraq maya uyğunluğunu qiymətləndirmək (videolentin həssaslığını təxminən 100 ASA vahidi götürmək) olar. Çəkiliş səhnələrinin bütün sahələrinə işığın bərabər miq darda düşübdüşmədiyini də yoxlamaq olar. Obyektin işıqlanma dərə cə sinin ölçülüb dəqiqləşdirilməsi hər hansı çəkilişin ən köhnə prose durların dan dır. Onu da unutmayaq ki, eksponometr yalnız ümumi işıqlanma dərəcəsini göstərir. Tezliklə özünüz də əmin olacaqsınız ki, ekspozisiyanın təyini xeyli subyektiv seçim tələb edir. Videokamera ekspozisiyanın düzgün, yaxud yanlış seçildiyini dərhal göstərir. Siz planın gərəkli sahələrində arzuladığınız effekti almaqdan ötrü diafraqmanı müəyyənləşdirirsiniz: gərəkli sahələr dedikdə, ilk növbədə, adamların üzü nəzərdə tutulur. Konkret misal gətirək. Deyək ki, siz açıq havada adamı çəkirsiniz. Bu adamın sifəti videoayırıcıda normal görünə nədək diafraqmanı dəyişib ekspozisiyanı müəyyənləşdirirsiniz, əlbəttə, ən yaxşısı görüntünü videoayırıcıda yox, yüksəkkeyfiyyətli monitorda izləməkdir. Sifətin bütün rəngləri nə çox parlaq, nə də tünd – yalnız təbii görünməlidir. İndi bütövlükdə görüntüyə diqqətlə baxın. Mütləq görəcəksiniz ki, adamın əynindəki ağ köynək tamam yanıb bozarmış görünür. Bu köynəyin heç bir de talı nəzərə çarpmır. Həmin adamın əynindəki şalvarınsa qapqara rəngi var – nə biçimi bilinir, nə də parçanın fakturası. Bəlkə də bu, sizi təmin edir, ancaq paltarın keyfiyyətini, geyim modelini, yaraşığını göstərməli olan reklam çəkiliş üçün belə planlar qətiyyən yaramaz. Bütövlükdə kadrda, çəkilən bütün səhnədə ideal rəngvericiyə nail olmaq çox çətindir. Nə qədər çalışsan da, nələrsə çox açıq, ya da çox tünd alınacaq. Ekspozisiyanı yaxşı seçməyiniz təkcə çəkiliş obyektinin rəng çalarlarından bilinmir, həm də almaq istədiyiniz effektdən asılıdır. Siz görüntüyə sirli və müəmmalı bir ovqat vermək üçün kadrı bilərəkdən “alayarımçıq” işıqlandıra
Yüklə 0,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|