|
Volume , issue impact Factor: 249Otni tepmaydi dema, Itni qopmaydi dema; “Itning achchigʼi quyrugʼidan bilinear564-99-PBOtni tepmaydi dema, Itni qopmaydi dema; “Itning achchigʼi quyrugʼidan bilinear;
Otning achchigʼi qulogʼidan bilinar; “Yuvosh otning tepkisi qattiq boʼladi; “Yuvosh mushuk qattiq
timdalaydi
maqollariga ma’nodosh deb hisoblaymiz. Bu maqollar bilan yuvosh, moʼminqobil,
birovga ozor bermaydigan-ku, deb ishonib bamaylihotir yaqinlashib, istagan gap-soʼzingni, javob-
muomalangni qilib yuraverma. Xar bir narsadan xabardor boʼlib yur degan ma’noda qoʼllanadi.
Yuqoridagi maqolning mantiqiy davomi sifatida
Barking does seldom bite
(Hurag’on it
kamdan kam tishlaydi) maqol ko’pincha hurib, tahdid qilgan itlar emas balki, jim turgan itlardan
ehtiyot bo’lish kerakligi ogohlantiradi.
Har bir inson o’z Vatanida, o’z yurtida, o’z uyida o’zini xavfsiz va botir xis qiladi. Ona
Vatanga bo’lgan muhabbat, sadoqat tushunchalari ingliz xalqida ham, o’zbek xalqida ham doimo
ulug’lanadi. Inglizcha:
Every dog is a lion at home
(Har it o’z uyida sherdir);
Every dog is valiant
at his door
(Har it o’z uyida jasurdir). Oʼzbek tilida yuqorida berilgan mazmundagi maqollarda
“
it”, “laycha”, “qush”, “chumchuq”,“bulbul”, “kaklik”, “tovushqon”, “toycha”
leksemalari
ishtirok etadi:
It uyasida oʼzini yoʼlbars sanar; Oʼz joyida laycha ham sher; Qush inida koʼrganini
qilar; Chumchuq har narsani uyasida oʼrganar; Bulbulga bogʼ yaxshi, kaklikka togʼ;
Tovushqonga tugʼilgan tepasi aziz; Har toycha oʼzi suv ichgan bulogʼini maqtar.
Tahlil qilingan
paremiyalar har bir inson oʼz oilasini, oʼz uyini, oʼz Vatanini sevishi haqida darak beradi.
Zoonim komponentli maqollarda shaxsning hayvonlar bilan alaqadorligi aks etadi. Dunyo
paremiologik fondida maqollarning ko’pchilik qismini hayvon nomlari ishtirok etgan maqollar
tashkil etadi.
Hayvonlar har doim sayyoramiz hayotida muhim rol o'ynagan.Ko’pgina tilshunoslarning
fikriga ko’ra, ular ilohiylashtirilgan va ko'pincha ibtidoiy odamlar tomonidan bajarilgan urf-odatlar,
ya'ni marosimlarda o’z aksini topgan.
Dostları ilə paylaş: |
|
|