255
yaxşı-yaxşı çeynəsə, meyli və iştahası olan halda təamı
tərk etsə və mədəsini boşaltmaq lazım olan vaxtda ona
mane olmasa, ölüm xəstəliyi gəlməyincə heç vaxt
xəstələnməz”.
Imam Cəfər Sadiq (ə) zəmanə imamı olmaqla
bərabər, həm də bütün dünya elmlərinə vaqif bir alim
və bir haziq təbib idi. O Cənab (ə) buyurub:
1. “Yaşlı qoca gərək qarnı təam ilə dolu olarsa
yatmasın. Bu, onun yuxusu üçün yaxşıdır, həm də
ağzının qoxusunu yaxşılaşdırır”.
2. “Əgər sizi təama dəvət ediblərsə, məbadə öz
oğlunuzu da aparasınız. Əgər belə etsəniz, həram
yemiş olarsınız və özünüzə günah qazanarsınız”.
3. “Tox qarına yemək, alalıq xəstəliyinə səbəb
olar”.
4. “Çox yemək məkruhdur”.
5. “Hər kəs dəvət olunmadan bir təam yesə, elə bil
ki, bir parça od yeyib”.
Imam Rza (ə) buyurub: “Yeməkdən sonra arxası
üstə uzanıb, sağ ayağı sol ayağın üstünə qoy”.
Fəzl Ibni Yusif adlı bir şəxs nəql edir ki, bir gün
evin xadimi xəbər verdi ki, qapıda bir nəfər durub,
səninlə görüşmək istəyir. Adı Musa Ibni Cəfərdir.
Dedim, ey ğulam, əgər o mənim nəzərimdə olan şəxs
olsa, səni azad edərəm. Özüm qapıya getdim.
Həqiqətən. Onun Imam Musa Kazım (ə) olduğunu
gördüm. Dedim, ey mənim ağam, buyur. Sonra ona
evin yuxarı başında yer göstərdim. O Cənab (ə)
buyurdu: - Ey Fəzl, evin yuxarı başında oturmağa ev
sahibi daha çox layiqdir. Lakin Bəni Haşim nəslindən
orada bir kəs olarsa, evin yuxarı başı ona məxsusdur.
Sonra ərz elədim ki, sənə qurban olum, bizim üçün
256
təam hazırlanıb, izn versən gətirərəm. O Cənab (ə)
buyurdu: - Xəlq bunu “gözlənməz” (nağafil) təam
adlandırırlar, lakin mən onda bir kərahət görmürəm.
Sonra əmr etdim, ğulam əl yumaq üçün teşt
gətirdi. O Cənab (ə) teştə yaxınlaşıb buyurdu: - Həmd
olsun o Allaha ki, hər şey üçün hədd qoyub. Dedim: -
Sənə fəda olum, bunun həddi nədir? Buyurdu: - Bunun
həddi odur ki, əvvəlcə ev sahibi başlayıb əlini yusun
ki, qonaqlarda fərəh və xoşhallıq yaransın.
Sonra o Cənab (ə) “Bismillah” deyib əlini yudu.
Teşti qaldıranda “Əlhəmdülillah” deyib süfrəyə gəldi.
Dedim: - Sənə qurban olum, bu süfrənin həddi nədir?
Buyurdu: - Bunun həddi odur ki, başlayanda “Bismil-
lah”, qurtaranda “Əlhəmdülillah” deyəsən.
Süfrədən sonra ğulam diş qurdalamaq üçün çöp
gətirdi. Soruşdum: - Mənim ağam, bəs bunun həddi
nədir? Buyurdu: - Bunun həddi odur ki, çöpün ucunu
sındırasan ki, dişin ətini yaralayıb qanatmasın.
Sonra ğulam bir qabda şərbət gətirdi. Soruşdum ki,
bunun həddi nədir? Buyurdu: - Bunun həddi odur ki,
qabın qulpu olan yerdən və ya qabda sınıq yer varsa, o
yerdən içməyəsən. Çünki o yer şeytanların yığılıb otu-
ran yeridir. Bir həddi də odur ki, başlayanda “Bismil-
lah”, qurtaranda “Əlhəmdülillah” deyəsən. Sonra o
Cənab (ə) buyurdu: - Ey Fəzl, süfrənin axırında süfrə
əhli əllərini yuyandan sonra ev sahibi ən axırda öz əlini
yumalıdır. Süfrənin ədəb qaydası belədir.
Rəsuli-Əkrəm (s.ə.v.) buyurub:
1. “Bazarda yemək alçaqlıqdır”.
Bir nəfər o Həzrətdən (s.ə.v.) soruşdu: - Ya
Rəsuləllah (s.ə.v.), biz bazarda yeyirik, amma doyunca
yox, buna necə baxırsız? O Həzrət (s.ə.v.) buyurdu:
257
“Görünür ki, siz təamı bir dəfədə yox, müxtəlif
vaxtlarda hissə-hissə yeyirsiniz. Onları bir yerə yığıb,
Allahın adını zikr edərək yeyin ki, bərəkətli olsun”.
2. “Süfrədə oturan şəxs gərək təamı öz qabağından
götürüb yeyin. Məclisdə süfrə əhlinə ümumi qabda
təam qoyularsa, başqalarının qabağından bir şey
götürüb yeməsin. Həmçinin, qoyulmuş təamın ortasın-
dan götürməsin. Əgər şəxs yeyib doysa, yenə də əlini
süfrədən çəkməsin ki, hələ doymamış süfrə yoldaşları
xəcalət çəkməsinlər, yeyib doysunlar. Belə hallarda
şəxs gərək özünü məşğul edib, süfrədən çəkilməsin”.
Səhabələrdən biri nəql edir ki, bir dəfə yeməkdən
sonra Peyğəmbər (s.ə.s) cənabları hüzurunda gəyirdim.
O Cənab (s.ə.v.) buyurdu:
3. “Gəyirməyini dayandır, adamların çoxu
dünyada tox olur, Qiyamət günündə isə aclıqları uzun
müddət çəkir”.
4. “Hikmət nuru – aclıqda, Allahdan uzaq olmaq –
toxluqda, Allaha yaxın olmaq- miskinləri sevməkdə və
onlara yaxın olmaqdadır”.
5. “Çox yeyib-içməklə qəlblərinizi öldürməyin,
çünki qəlblər də nəbatat kimidir, çox su içdikdə
ölürlər”.
6. “Çox yeməyin ki, mərifət nuru sizin qəlbinizdə
sönməsin. Hər kəs təamı yüngül etmək (əritmək) üçün
namaz qılıb yatsa, Cənnətin huriləri onun yanında
yatar”.
Rəsuli-Əkrəm (s.ə.v.) cənablarından xəbər aldılar
ki, hansı kəslərdən Cəhənnəmə gedən çox olar?
Buyurdu: “Içi boş olan iki şey: qarın, bir də qadın
tənasül üzvü”.
Başqa təbirlə desək belə olar: “Qarınqulular, bir də
258
cinsi əlaqə hərisləri”.
Rəsuli-Əkrəm (s.ə.v.) buyurub: “Hər kəs həlal
yesə, onun başı üstə bir mələk durar və yeyib qurtarana
qədər onun üçün istiğfar edər. Amma bəndənin
mədəsində həram şey olsa, o loxma onun mədəsində
olduğu müddətdə asimanın və yerin mələkləri ona
lənət edərlər. Allah-təala ona nəzər salmaz. Əgər bəndə
həram bir loxma yeyibsə, tövbə etməmiş ölsə,
Cəhənnəmə layiq olar”.
Imam Cəfər Sadiq (ə) buyurub:
1. “Qızıl və gümüş qabdan su içmək və təam
yemək olmaz”.
2. “Gümüşdən hazırlanmış və ya üzünə gümüş
çəkilmiş qabdan su içmək məkruhdur. Hətta, əgər bu
cür qabdan qeyri bir qab olmasa, su içəndə ağzınızı
gümüş çəkilməmiş yerə qoyun”.
Imam Cəfər Sadiqdən (ə) soruşdular ki, su içəndə
birnəfəsə içmək olarmı? Buyurdu:
3.
“çox şiddətli hərarətiniz olsa, birnəfəsə içə
bilərsiniz. Lakin üçnəfəsə içmək, birnəfəsə içməkdən
əfzəldir”. Sonra o Cənab (ə) əlavə etdi:
4.
“Özünüzü dəvəyə oxşatmayın”. Dəvə birnəfəsə
doyana qədər su içir, həm də suyu böyük cürələrlə
qəbul edir və zərbə ilə onun mədəsinə tökülür. Bu cür
su içmək insan üçün zərərlidir.
Rəsuli-Əkrəm (s.ə.v.) suyu üçnəfəsə içərdi. Hər
nəfəsin əvvəlində “Bismillah”, axırında “Əlhəmdülil-
lah” buyurardı. O Cənab (s.ə.v.) ayaq üstə su içməkdən
nəhy edib. Yemək barəsində soruşanda, o Cənab
(s.ə.v.) buyurdu ki, ayaq üstə yemək, ayaq üstə su
içməkdən də pisdir.
Imam Cəfər Sadiqdən (ə) suyun dadını soruşdular.
Dostları ilə paylaş: |