Hər bir azərbaycanlı üçün yaddaş kitabı
Yüklə 10,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
Nazim Tapdıqoğlu kəndinə basqm edirlər. Kənd xəstəxanasının baş həkimi Əli Mahmudov, kənd ağsaqqalı Əli Quliyev, baytar həkim Qüdrət Rüstəmov, 1916-cı il təvəllüdlü Bə növşə İbrahim qızı Osmanova, 1918-ci il təvəllüdlü Əziz Salman oğlu Mehrəliyev, eləcə də Məhəmməd Əvəz oğlu Məmmədov və onun oğlu Səxavət, 1930-cu il tə vəllüdlü Məhəmmədəli Ədil oğlu Hacıyev, onun həyat yoldaşı Gülarə İsmayıl qızı Nəcəfova və başqaları güllələnirlər. Girov düşən qadınların zinət əşyaları əllərindən almır. Evlərə od vurulur. 3.000-ş yaxın əhali doğma dədə-baba yur dundan didərgin düşür... 25 avqust 1993-cü il - Cəbrayıl rayonunun Hovuslu kəndi erməni yaraqlıla rının hücumuna məruz qalır. Aydın Adışirin oğlu Cavadov, onun həyat yoldaşı Şövkət Məmməd qızı Məmmədova, Nənəxanım Məmməd qızı Piralıyeva, Nar- xanım Məmməd qızı Məmmədova, Mahnisə Şıxəli qızı Əmrahova qətlə yetirilir lər... 25 avqust 1993-cü il - Erməni yaraqlıları Cəbrayıl rayonunun Daşveysəlli kəndinə basqm edirlər. El ağsaqqalı Hüseyn Ataş oğlu Hüseynov, Şakir Məhəm məd oğlu Əliyev, Şura Şəmil qızı Yunisova amansızlıqlla qətlə yetirilir... 25 avqust 1993-cü il - Ermənilərlə döyüşdə zəngilanlı igidlər - Əsgər Vəli oğlu Nağıyev (Bartaz k.), Məmməd İlyas oğlu Məmmədov (Vəliqulubəyli k.), Ra mazan Dünyamalı oğlu Quliyev (Məmmədbəyli k.), Faiq Əvəz oğlu Rzayev (Zə ngilan ş.) həlak olurlar... 26 avqust 837-ci il - Babəkin əsas iqamətgahı olan Bəzz qalası ərəblər tərə findən tutulur. Qalanın müdafiəsinə cəsur sərkərdə Adin başçılıq edirdi. Bəzz döyüşü orta əsr müharibələri tarixində ən çox insan qırğınına səbəb olan döyüş- lərdəndir. Bu döyüşlərdə yaralananlardan və itkin düşənlərdən başqa, ərəblər dən 100 000 nəfər, üsyançılardan isə 80 000 nəfər həlak olur. Qala müdafiəçilərindən 7600 nəfər əsir götürülür. Onların arasında Babəkin ailə üzvləri və yaxın qohumları, o cümlədən 17 oğlu, 23 arvadı, qızı və gəlini də vardı... 26 avqust 1896-cı il - Osmanlı bankı erməni terrorçuları tərəfindən tutulur və bank işçiləri girov götürülür. Sədr Əzəm Xəlil Rifət Paşaya sui-qəsd edilir... 26 avqust 1905-ci il - Ermənilər Sultan Əbdül Həmidə sui-qəsd edirlər... 26 avqust 1905-ci il - Bakının Balaxanı (Füzuli) küçəsində ermənilər Fərid Əbdül Zeynal oğluna 25 güllə vururlar... 26 avqust 1919-cu il - Qarabağ və bir sıra digər ərazilər ermənilər və azər baycanlılar arasında «mübahisəli» sayıldığı üçün Qarabağ ermənilərinin VII qu rultayında «Dağlıq Qarabağ ermənilərinin Azərbaycan hökuməti ilə müvəqqəti 204 Azərbaycan faciələrinin təqvimi razılığı» qəbul edilir... 26 avqust 1920-ci il - Taxıl ticarətinin inhisara alınması haqqında dekret ve rilir... 26 avqust 1936-cı il - Görkəmli ziyalı Məhəmmədhəsən Baharlı yenidən həbs olunur... 26 avqust 1941-ci il - Sovet ordu hissələri Ərdəbil və Təbriz şəhərlərinə daxil olurlar... 26 avqust 1989-cu il - Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyəti DQMV- də Konstitusiyaya zidd tədbir haqqında Dağlıq Qarabağın Azərbaycan SSR- dən qoparılmasma qarşı qərar çıxarır... 26 avqust 1992-ci il - Ağdam şəhəri və rayonun Yuxarı Qarabağla həmsər həd kəndləri atəşə tutulur... 27 avqust 1905-ci il - Dolanlar kəndində məskən salmış erməni daşnaqları Dağtumas kəndinə binagüzarlığa gedən Qazanzəmi kənd sakini Şükür Məmməd oğlunu Tumas-Ata dağının yamacında qətlə yetirirlər... 27 avqust 1918-ci il - 3 ay davam edən alman-rus danışıqları nəhayət ki, başa çatır. Berlində bağlanmış sazişin 14-cü maddəsində göstərilir ki, Almaniya Qafqazda Gürcüstanın hüdudlarından kənarda hərbi əməliyyatlarda hər hansı 3-cü dövlətə heç bir yardım göstərməyəcəkdir. “Rusiya - Bakı vilayətində neft çıxarılmanın bütün imkanlarını Almaniyaya verəcəkdir". 27 avqust sazişi ilə bağlı Azərbaycan nümayəndə heyəti Almaniya səfirliyinə etiraz notası verir... 27 avqust 1937-ci il - Azərbaycan SSR XDİK idarəsinin 3-cü dərəcəli dövlət təhlükəsizlik komissarı Sumbatovun əmri ilə 148 nəfər güllələnir... 27 avqust 1991-ci il - Goranboy rayonunun Todan, Erkəc, Mənəşli kəndləri ermənilər tərəfdən atəşə tutulur. 2 nəfər ağır yaralanır. Daşnaqlarm Rus Borisi kəndinə qəflətən olan həmlələri 3 nəfər naxırçının ölümcül hala salınması və mal-qaranın oğurlanaraq aparılması ilə nəticələnir... 27 avqust 1992-ci il - Şuşanın 1964-cü il təvəllüdlü vətənpərvər oğlu Süley man Firudin oğlu Bayramov həlak olur... 27 avqust 1992-ci il - Allahverdi Qənbərov və daha 6 nəfər mərmi partlayı şından həlak olurlar... 27 avqust 1992-ci il - Milli Qəhrəman Şövqüyar Cəmil oğlu Abdullayev er mənilərlə döyüşdə həlak olur... 28 avqust 1919-cu il - Erməni daşnaqları Vedibasarm Şahablı kəndində 205 Nazim Tapdıqoğlu amansız qətliam törədirlər. Kişilər öldürülür, uşaqlar təndirə atılır, qadınlar qı lıncdan keçirilir. Bir neçə gözəgəlimli qadının namusuna təcavüz edilir... 28 avqust 1937-ci il - Azərbaycan SSR XDİK idarəsinin 3-cü dərəcəli dövlət təhlükəsizlik komissarı Sumbatovun əmri ilə 25 nəfər güllələnir... 28 avqust 1969-cu il - Xankəndi şəhərində Azərbaycan SSR Maarif Nazirliyi tərəfindən keçirilən müəllimlərin zona müşavirəsi iştirakçılarının azərbaycan- lıılardan ibarət qrupunun qaldıqları “Qarabağ” mehmanxanası qarşısında daş- naq terrorçusu azərbaycanlı ziyalılarını öldürmək məqsədi ilə əl qumbarası partladır; 3 azərbaycanlı müəllim ağır qəlpə yarası alır... 28 avqust 1988-ci il - Şuşa-Ağdam yolunda hərəkət edən, sərnişinləri azər baycanlılardan ibarət olan 9 avtobusa daş və dəmir parçaları ilə silahlanmış er məni yaraqlıları pusqu quraraq hücum edirlər. 18 adam müxtəlif dərəcədə xəsarət alır, 3 nəfər - Ə.Fərzəliyev, B.Saidler, S.Kərimov Ağdam xəstəxanasına gətirilir... 28 avqust 1991-ci il - Xocalı şəhəri Mehdikənd və К ətik kəndləri istiqamə tindən raket atəşinə tutulur. Xocalıda məktəb binası və 20 yaşayış evi zədələnir, elektrik enerjisi kəsilir. Çoxlu dağıntılar olur... 28 avqust 1991-ci il - Şuşa şəhər sakinləri - Yaqub Muradov və Müdafət Hiiseynov ermənilər tərəfindən girov götürülür... 29 avqust 1734-cü il - Nadir döyüş üçün Şirvana gəlir. Surxay xan Dağıstana qaçır... 29 avqust 1903-cü il - Gəncədə “Hnçak” terror təşkilatının hazırladığı sse nari əsasında ermənilərlə azərbaycanlılar arasında baş verən silahlı toqquşmada günahsız azərbaycanlılar qətlə yetirilir. II Hissə deyilən ərazədə daşnaqlar er məni kilsəsinin çağırışı ilə türklərin yaşadıqları məhəllələrə silahlı basqın edərək orada talanlar törədir, xeyli sayda dinc sakini qətlə yetirirlər... 29 avqust 1905-ci il - Erməni quldur birləşmələri Bakıda şəhərin sakinlərinə - etnik azərbaycanlılara dəhşətli divan tuturlar. Şahidlərin dediklərinə görə, Ba kıda avqustun axırlarında baş vermiş bu hadisələr öz qəddarlığına və kütləvili yinə görə elə həmin ilin fevralında Bakıda törədilmiş faciəni kölgədə qoyur... 29 avqust 1905-ci il - Batum şəhərində erməni komitəsi tərəfindən göndərilən terrorçular Məhəmmədqulu bəy Kəngərlini qətlə yetirirlər... 29 avqust 1920-ci il - Azərbaycan Həmkarlar İttifaqının I qurultayı keçirilir. Qurultay müxtəlif məsələləri müzakirə edir, Azərbaycan Həmkarlar ittifaqları Şurasını (AHİŞ) seçir. Şuranın sədri A.İ.Mikoyan olur... 29 avqust 1991-ci il - Goranboy rayonunun Şəfəq kəndi erməni yaraqlıları 206 Azərbaycan faciələrinin təqvimi tərəfindən atəşə tutulur. 1 nəfər mülki şəxs öldürülür, 3 nəfər yaralanır... 29 avqust 1993-cü il - Erməni silahlı birləşmələri Qubadlı rayonu istiqamə tində irimiqyaslı hücum həyata keçirməyə başlayırlar... 29 avqust 1997-ci il - Rusiya ilə Ermənistan arasında dostluq və əməkdaşlıq adı altında hərbi ittifaq müqaviləsi imzalanır... 30 avqust 1410-cu il - Qaraqoyunlu Qara Yusifilə Cəlairi Sultan Əhməd ara sında Təbriz yaxınlığındakı Əsəd qəsəbəsində, Şənbi-Qazan adlı yerdə döyüş olur. Qara Yusif qalib gəlir. Cəlairilər dövləti süquta uğrayır... 30 avqust 1941-ci il - Sovet qoşunları irəliləyərək Zəncana daxilolurlar... 30 avqust 1991-ci il - Cəfər Musa oğlu Məmmədov Mehmanə kəndi yaxınlı ğında erməni yaraqlıları ilə döyüşdə həlak olur... 30 avqust 1991-ci il - Goranboy rayonunun Todan, Erkəc, Şəfəq kəndləri ermənilər tərəfdən atəşə tutulur. 1 nəfər həlak olur, 2 nəfər yaralanır... 30 avqust 1991-ci il - Erməni yaraqlıları Füzuli rayonunun Aşağı Veysəlli kəndinə hücum edirlər. 6 nəfər mülki şəxs sahədə ot yığarkən girov götürülür... 30 avqust 1992-ci il - Ramiz Şahlar oğlu Ramazanov Ağdərənin Mehmana kəndi uğrunda gedən döyüşdə həlak olur... 30 avqust 1992-ci il - Cəbrayıl şəhəri və Süleymanlı kəndi ermənilər tərəfdən müxtəlif silahlardan atəşə tutulur. Tofiq Mustafa oğlu Süleymanov, Səmayə Qiyas qızı Kərimova, Ramiz Surxay oğlu Həsənov, Rəfiqə İsa qızı Kazımova həlak olurlar. Nüzgar kənd sakini Qafqaz Əli oğlu Fərgüzarov və daha 30 nə fərədək günahsız dinc sakin yaralanır... 30 avqust 1993-cü il - Hadrut (Xocavənd) rayonu ərazisində "Zil" markalı avtomaşın ermənilər tərəfindən partladılır. 2 nəfər həlak olur... 30 avqust 1993-cü il - “Xanlıq qaşı ’’ (Cəbrayıl-Qubadlı sərhədində) deyilən ərazidə ermənilər tərəfindən Cəbrayıl avtonəqliyyat müəssisəsinə məxsus olan avtobus partladılır. Dağtumas kənd sakinləri Abbas Rüstəmov, Həsən Məmmə dov, İlham Rüstəmov, Pənah Rüstəmov həlak olurlar. Çaytumas kənd sakini Mövlam er di İbrahim oğlu ağır yaralanır... 30 avqust 2004-cü il - Azərbaycan və Ermənistan Xarici İşlər Nazirlərinin Praqada növbəti görüşü keçirilir... 31 avqust 1903-cü il - Tiflisdə, erməni kilsəsinin yanında keşiş Ter-Ararato- vun göstərişi ilə erməni silahlıları günahsız müsəlman vətəndaşlarına atəş açır lar... 207 Yüklə 10,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|