124
Rusiyadakı nümayəndəliyi tərəfindən 2008ci il fevralın 27də Moskvada təşkil
edilmiş “Xocalı. 16 il sonra” mövzusunda elmipraktik konfransda demişdir.
Leyla Əliyeva qeyd etmişdir ki, Xocalı faciəsi ErmənistanAzərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ən dəhşətli səhifəsi olmuşdur. Bu münaqişə nə
ticəsində Azərbaycan torpaqlarının 20 faizi işğal edilmişdir. O demişdir: “1992
ci il fevralın 25dən 26na keçən gecə erməni təcavüzkarları Azərbaycanın
Xocalı şəhərini zəbt etmiş və şəhərin 613 dinc sakinini, o cümlədən 106 qadını,
63 uşağı və 70 nəfər ahıl insanı amansızlıqla qətlə yetirmişlər. Xocalı yaraları
hər bir azərbaycanlının ürəyində əbədi qalacaqdır.
Azərbaycan üçün çox ağır və çətin illər arxada qalıb və indi ölkəmiz gün-
bəgün inkişaf edir, çiçəklənir. Azərbaycan iqtisadi artım sürətinə görə dalbadal
üçüncü ildir ki, dünyada birinci yeri tutur, insanların həyat səviyyəsi yaxşılaşır,
əhalinin əmək haqqı və pensiyaları artır, işsizlik və yoxsulluq azalır.
Ölkədə bir milyona yaxın qaçqın və məcburi köçkün olmasına baxmayaraq,
bu gün bircə çadır şəhərciyi də qalmamışdır, qaçqınların və məcburi köçkünlə-
rin hamısı üçün normal həyat şəraiti yaradılmışdır.
Artıq 15 ildir ki, ErmənistanAzərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin
həlli üzrə danışıqlar prosesi gedir. Biz çox ümid edirik ki, dünya birliyi səsi-
mizi eşidəcək və bu problem tezliklə öz ədalətli həllini tapacaqdır, çünki bu
gün dünyada özgə torpaqlarının işğalına, təcavüzə və kütləvi qətllərə yer yox-
dur. Mən inanıram ki, azərbaycanlılar lap yaxın gələcəkdə öz doğma torpaqla-
rına qayıdacaqlar”.
Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu, MDU, Seçenov adına
Tibb Akademiyası və Moskva Dövlət Linqvistika Universiteti kimi tanınmış
ali məktəblərin tələbələri, aspirantları və magistrləri ErmənistanAzərbaycan
münaqişəsinin tarixihüquqi və siyasi aspektləri, bu münaqişənin nəticələri
haqqında məruzələrlə çıxış etmişdirlər. Konfrans iştirakçıları tələbələrdən Olqa
Kuraşın “80ci illərin axırları – 90cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi
nin tarixi”, Andrey Kurakinin “Xocalı soyqırımı beynəlxalq cinayət kimi”,
Natiq Əliyevin “ErmənistanAzərbaycan münaqişəsinin siyasihüquqi aspekt-
ləri”, Ceyhun Hüseynovun “Qarabağın tarixi”, Anarə Axundovanın “90cı
illərdə Qarabağ haqqında jurnalist işlərinin nümunələri” və Əşrəf Həsənovun
“Xocalı soyqırımının azərbaycanlı qaçqınlar üçün nəticələri” mövzusunda
məruzələrini böyük maraqla dinləmişdirlər.
Tədbirdə Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə çəkilmiş Xocalıda azərbay-
canlıların soyqırımı haqqında qısametrajlı sənədli film nümayiş etdirilmişdir.
Heydər Əliyev Fondunun Rusiya Federasiyasındakı nümayəndəliyinin təşəb-
büsü ilə Azərbaycanın RFdəki səfirliyində Böyük Vətən müharibəsi veteran-
ları ilə qeyrirəsmi dostluq görüşü keçirilmişdir.
125
Veteranlar qeyrirəsmi görüşün təşkilinə, onlara göstərilən diqqət və qay-
ğıya görə dərin minnətdarlıqlarını bildirərək qeyd etmişdirlər ki, belə əlaqələr
xalqlarımız və ölkələrimiz arasında dostluq və əməkdaşlığın möhkəmlənmə-
sinə xidmət edir. Öz xatirələrini bölüşən veteranlar azərbaycanlıların rəşadətini
və qəhrəmanlığını, faşizm üzərində Qələbədə bütövlükdə ölkəmizin rolunu xü
susi vurğulamışdırlar.
Azərbaycanın paytaxtına Döyüş Şöhrəti Şəhəri adının verilməsi, Moskva
torpağında həlak olmuş azərbaycanlı döyüşçülərin xatirəsini əbədiləşdirmək
təklif edilmişdir.
Məşhur Rusiya Dövlət Kitabxanası (keçmiş Lenin adına kitabxana) Hey-
dər Əliyev Fondunun nəşr etdirdiyi Azərbaycan kitabları ilə zənginləşmişdir.
Fondun Rusiya Federasiyasındakı nümayəndəliyinin rəhbəri Leyla Əliyeva
kitabxanaya kifayət qədər Azərbaycan dilində kitablar hədiyyə etmişdir. Bu
kitablar Şərq ədəbiyyatı salonundakı xüsusi Azərbaycan nəşrləri sərgisinə əlavə
olunmuşdur.
Leyla Əliyevanın bu xidmətlərini Rusiya Dövlət Kitabxanasının direk-
toru Viktor Fyodorov belə qiymətləndirmişdir: “Bu, çox fərəhli hadisədir və
şübhəsiz, iki ölkə arasında mədəni əlaqələrin möhkəmlənməsində mühüm
rol oynayacaqdır”.
Heydər Əliyev Fondunun Moskva nümayəndəliyinin təşəbbüsü ilə Rusiya
Federasiyası SanktPeterburq şəhəri Primorsk rayonundakı 46 saylı uşaq evi
məktəbinin yetirmələri və müəllim heyəti 2008ci il avqustun 17də Fondun
Moskva nümayəndəliyinin rəhbəri Leyla Əliyevanın SanktPeterburq şəhə-
rinə səfəri zamanı vilayətin qubernatoru Valentina Matvienko ilə qarşılıqlı
razılaşma əsasında təşkil olunmuş yay tətili günlərində Azərbaycana dəvət
edilmişdirlər.
10 günlük səfər çərçivəsində rusiyalı qonaqlar Bakı şəhərindəki Nizami ra
yonunun yeni təmir olunmuş 1 saylı uşaq evində və Şüvəlan qəsəbəsindəki yay
düşərgəsində istirahət etmişdirlər. Proqram çərçivəsində səmərəli istira hətlə
yanaşı, onların şəhər və şəhərətrafına gəzintisi, qədim və zəngin mədəniyyə-
timizlə, tarixi abidələrimizlə tanışlığı, idman və əyləncəli oyunlarda iştirakı
təmin olunmuşdur.
Rusiyalı qonaqlar Suraxanıda, Yanardağda, Atəşgahda olmuş, tariximədəni
abidələr haqqında ətraflı məlumat almışlar. Tarix muzeyi və Xalça muzeyi ilə
tanışlıqdan sonra “Azəriilmə” şirkətində olan uşaqlar dünya şöhrətli xalçaları-
mız haqqında maraqlı məlumat əldə etmişlər.
Avqustun 27dək davam edən səfər zamanı uşaq evinin yetirmələri Qobus-
tan Dövlət Qoruğu, Pir Həsən ziyarətgahı, eləcə də Mərdəkan, Ramana, Qala
qəsəbələrində tarixi abidələrlə tanış olmuş və Amburan əyləncəistirahət mər
kəzində dincəlmişlər.