I. A. Axmedov, N. S. Saidxo‘jaeva

Sanitar-kiritish rejimi
Radiatsion avariya holatida sanitar-kiritish rejimi kompleks tadbirlar bo‘lib 
tarkibida sanitar kirituvchilar(xodimlar), to‘siqlar, shaxsiy muxofaza vositalari, 
maxsus kiyimlar bo‘lib teri qobig‘iga kunlik ishov berishni ta’minlaydi.
Maxsus kiyim va shaxsiy muhofaza vositalarini ishlatish odam organizmiga 
radiaktiv moddalarning tushish ehtimolini kamaytiradi yoki butunlay bartaraf qiladi.
Sanitar kiritish shartli ravishda “toza” va «iflos» zonalardan iborat bo‘ladi. 
Kirish va chiqish joylarida dozimetrik post tashkil etiladi va ular o‘rtasida yuvinish 
joyi(dush) tashkil etiladi. Iflos yuzalarni himoya qilish uchun polimer plenkalardan 
foydalaniladi.
Xodimlar radioaktiv ifloslangan maydonni tark etganda, quyidagi ketma-
ketlikka amal qilishlari kerak
: 
-
belgilangan joylarda qo'shimcha shaxsiy muhofaza vositalari echiladi va 
ularni zararsizlantirish uchun topshirish kerak;
-
«ifloslangan» bo‘limda asosiy maxsus kiyimlarni echiladi, normadan yuqori 
ifloslanganlarini zararsizlantirish uchun topshiriladi;

---

162 
- ichki kiyimlar, paypoqlarning ifloslanganligi ruxsat etilgan darajadan pastga 
tushganda, ular zararsizlantirish uchun topshiriladi; 
-
belgilangan normadan yuqori darajada ifloslangan jihozlar keyingi 
foydalanishgacha maxsus shkaflarda saqlanishi kerak;
-
shaxsiy muhofaza vositalarini echiladi. «Lepestok» respiratorini chiqindiga 
tashlanadi, ko‘p marta foydalanadigan vositalarni zararsizlantirishga topshiriladi;
-
toza suv bilan og‘izni chayiladi, qo‘lni issiq suv va sovun bilan yuviladi. Qo‘lni 
radiometrik asbob bilan tekshiriladi. Zarur bo‘lganda maxsus preparatlar bilan ishlov 
beriladi.
-
tanani dush ostida issiq suv va sovun bilan yuviladi va so‘ng artiladi. Tana 
ifloslanganligi tekshiriladi, ifloslanganlik normadan oshiq bo‘lsa qayta ishlovdan 
o‘tadi; 
-
sano‘tkazishning toza bo‘limida toza kiyim kiyiladi.