Sünbülə Arslana-Şirə həmnəfəs,
ÜİKÜ-Mizan, Cazan-Əqrəb, Yay da Qövs.
Oğlaq-Cadiy, Qonaq-Dəvə, Balıq-hut,
DurarKən görünməz saf göydə bulud.
Ücü-Yaz ulduzu, üçü yaymKi,
Ücü-payızınKi, üçü qışımcı.
Ücü-od, ücü, su, ücü-havadır,
Üçü torpaq oldu, dərdə şəfadır.
Bir-birinə yağı ulduzlar da var,
Gah hücum çəKdilər, Kah barışdılar.
Qarışmaz, yarışmaz yağı ulduzlar,
Görüşməz... yadların qisas hissi var.
Gör yaradan Tanrım necə yaratdı,
Aləm yaraşıqlı... əlvan həyatlı.
Y etər... izn verin, insandan deyim,
Insanm sanbalı -idraK və elm.
İN SA N IN QƏDRİ ELMİ
İLƏ BİLİNİR
MÜKəmməl yaratdı insanı Tanrım,
Ona bəxş elədi hünər, fəhm.
Ona KÖnül verdi, bnr də rəvan dil,
Əndişə, xülq, həm də gözəl qılıq, fe'l.
İnsan tilsim ləri sm dırsın deyə,
Ona fəhm,
bilİK
verdi hədiyyə.
Bayat Kİmə verdi əql, idraK, bilİK,
Çıxdı ürcahm a min-min gözəllİK.
Biliyi qüdrət say, fəhmi də ulu,
Ən
böyÜK insana döndərir
qulu.
Mən isbat edirəm, diqqət
kəsİİ
sən,
Dinlə nə deyirəm, söz götür məndən.
ZəKa Kİmdədirsə ulu da odur,
BilİKİi bəşərin
böyÜK
oğludur.
Elminə, fəhminə söyKənir deyə,
İnsan çata b ilir m in-m in diləyə.
BilİKİi Kİşidən bəla uzaqdır,
Heç vaxt dar ayaqda qalmayacaqdır.
Elmsiz Kİşini tez qaplayır dərd,
Ölür, yox olmursa dərd, ələm, illət,
Gəl-gəl, ey bilİKsiz, öz çarəni bil,
Elmsiz alçaqsan, elmli-aqil.
Elm-barlı bağdır... ona yetiş sən,
Çatarsan nə qədər mətləbinə sən.
Qalxır, zəKa əhli ucalır qat-qat,
Elmilə sayılır ən əziz ustad.
Bəylər nə cür aldı dövranı ələ -
Yalnız zəKa ilə, yalnız elm ilə.
DİLİN FƏZİLƏTİ, FAYDASI VƏ
ZƏRƏRİÜSTÜNƏ
Elmin, təfəKKÜrün dilmancıdır dil,
Kişini bəxtinə dil çatdırır, bil.
Kişini əzizlər, uçaldar da dil,
Yarar ər başını, qocaldar da dil.
Ağız qəfəsində dil bir ac arslan,
Özünü parçalar açsan, buraxsan.
Dilindən dad çəKən görün nə deyir:
Dilini qısmayan taparm ı xeyir?
Çox bəlaya saldı öz dilim məni,
Başım Kəsilməmiş Kəsin dilim i.
Sözünə sərhəd qoy, satmasın başın,
Dilini dişlə Kİ, sınmasın dişin.
SaKin el dilindən... budur çətini,
FitnəKar paxıllar çeynər ətini.
Tanrı cila verdi dilə, ağıla,
Mərd ol, dil yiyəsi, başını saxla.
Özünə rahatlıq, dinclİK diləsən,
Dilindən silahsız söz çıxarma sən,
Elmli Kİşilər elmin güzgüsü,
Öz başını yeyər nadanm sözü.
Sözün çoxluğunda mə'na görmədim,
Gəvəzə natiqə xeyirsiz dedim.
Sözü çox çeynəmə... az çağır-bağır,
Yüz söz tilsim ini bircə sözlə qır.
Söz deyənin başı göylərə dəyər,
İfra t söz insanı alçaldar, əyər.
Eldə hörmətsizdi boş danışanlar,
Fəqət "lal" deyilən bir damğa da var.
İndi Kİ, böylədir... sözdə dürüst ol,
Nitqin yığçam olsun, zəKa gücün bol.
Dilini saxlayan başım saxlar,
Qısa söz deyənin uzun ömrü var.
Dil nə'fi başqadır, artıq üyütmə,
Məddah dili də var, arif dili də.
Çalış, bircə sözüp min qəlbə girsin,
Qaranlıq gözlərə işıq gətirsin.
Bİİİ
ks
İ
z
in san lar Kordur şübhəsiz,
Elmdən qüvvət al, ey nadan, aciz.
Gələn bir gün gedir... parlaq yaşa sən,
Sözü öldürməsən özün ölməzsən.
Kişini İkİ şey şux saxlar düzü:
Biri-ər xilqəti, biri-ər sözü.
İnsan gəldi-gedər .. sözdü mə'bədi,
Ölməz söz insanı saxlar əbədi.
Özünə əbədi həyat istəsən,
Fe'lindən, sözündən imdad istə sən.
Dili mədh elədim, yamanladım da,
Bunlar səninçindir, qalsın yadında.
Yüz-yüz, min-min Kəlam idraKa sığmaz,
GərəKİi sözlərin sayı azdır, az.
BöyÜKdür danışan, oğlum, səninlə,
Məndən aşağıda əqlini dinlə.
Ən əziz sözümü sənə söylərəm,
Ata nəsihəti bütöv bir aləm.
Sənə qızıl qalsa miras, qulaq as!
Ata sözü qədər dəyəri olmaz.
Xərcləsən, tÜKənər xəznənin yüzü,
Xəzinə gətirər atalar sözü.
Atanın övlada İİk mirası-söz,
Dinləsə qazanar oğul birə yüz.
Söz deyə bildimmi? Oğlum, çəKmə qəm,
Əgər peşman olub, üzr istəsəm.
KİTAB YAZARI ÜZR İSTƏYİR
Diləyim söz idi, ey ulu alim,
GəIəcək nəsl üçün beş-üç söz dedim.
Ağlına gələni dərhal demə sən,
Sözün yanlış olsa bəla görərsən.
E1 dili yamandır, heç bilsən neynər?
Xəbislər, paxıllar əlini çeynər.
Dərd ağır gələndə dil sussun gərəK,
Sözlə yox, mərdlİKİə dərdi əridəK.
Sorğular soruşar qırpınan gözün,
Bütün sorğulara cavabsan özün.
İnsan olan yerdə yanılmaq da var,
Məgər yanılmayen bir insan olar?
Elm əhli seyrəKdir, elmsizlər çox,
Nadan tu tu b yeri, alimə yer yox.
Başsızlar başlıya düşmən Kəsilib,
Ədavət ülfəti ortadan silib.
Kişinin Kİşidən xeyli fərqi var,
Yalnız'elmdədir bu fərq, bu me'yar.
Mən sözü deyirəm yalnız alimə,
Gözü bağlanmışa sən insan demə.
Nadana, naKəsə heç bir sözüm
yox,
Ey alim, özüməm xidmətçin az-çox.
Sənə öz sözümü yavaş deyirəm,
Səndən utanıram, üzr istəyirəm.
Söz deyən yanılar, yoldan azar da,
Dinləyən düzəldər səhvi arada.
Söz çilovlu gərəK dəvə b u rn u təK,
H ansı səm tə çəKsən ora gedəcəK.
Bilibən danışan ü rfan əhli var,
Mənim gözlərimin işığıdırlar.
Bütün yaxşılıqlar elmdən doğar,
Göylərə yol açır alim adlı nur.
Bütün sözlərini elm ilə söylə,
Yalnız alim üzü saçmada şö ’lə.
Söz endi toprağa mavi səmadan,
Sözlə qanadlandı, ucaldı insan.
Dibsiz dəniz Kİmi sonsuzdur insan,
O dibdə bilinir lə'l ilə mərcan.
Dostları ilə paylaş: |