Ilmiy va ilmiy texnik onlayn konferens iya
Yüklə 362,73 Kb. Pdf görüntüsü
|
| IYA
https://t.me/scienceboxofficial http://conf.sciencebox.uz/ 74 Osiyo, xususan, O‗zbekiston xalqlarining sovet davridagi madaniy-ma‘rifiy hayotiga oid tadqiqotlar muhim o‗rin tutadi. Shu bilan birga, tarix fanining mazkur davrdagi tarixi, uning 1920-yillardan XX asr oxirigacha bo‗lgan shakllanish va rivojlanish yo‗lini tahlil qilishga alohida urinishlar qilingan bo‗lsa-da, hali tugallangan emas 6 . Shu bilan birga Uzbekistonda jamiyat rivojlanishining taqozosi, qolaversa, mafkuraviy nuqgai nazardan ham umumta‘lim maktablari sohasi, o‗rta va oliy o‗quv yurtlarini kengaytirish hamda iqtisod, fan va madaniyatning turli sohalari uchun mahalliy aholi orasidan mutaxassislar yetishtirishga majburiy zarurat tug‗ilgan. Sovet hukumatining 1932 yil 25 avgustda ―Boshlang‗ich va o‗rta maktablardagi o‗quv dasturlari va rejasi‖ haqida chiqargan qarori o‗z davri talabi va zarurati natijasida kelib chiqqan tarixiy hujjat sifatida baholandi. Mazkur qarorda ta‘limning dastlabki bosqichida o‗qitiladigan ijtimoiy fanlar dasturiga tarixiy nuqtai nazardan qarashni yanada takomillashtirish, tarix, ijtimoiy fanlarda o‗tkaziladigan mashg‗ulotlarda sovet andozasi asosidagi ta‘lim va madaniyatni targ‗ib etish orqali sovet kishisini rivojlantirish maqsad qilindi 7 . Mazkur qarorning ijrosi sovet hukumati Xalq, Komissarlari Kengashining 1934 yil 15-mayida e‘lon qqilingan «SSSR maktablarida fuqarolar tarixini o‗qitish to‗g‗risida»gi maxsus qarori asosida o‗rgannlib chiqqqandan keyin ma‘lum bo‗lishicha, ta‘lim tizimida tarix fanini o‗qitilishi mamlakat miqyosida ko‗p hollarda «umumiy sharh usuli»da o‗qitilib kelayotgani tanqid qilingan. Xalq Komissarlari Kengashining 1934 yil 25 avgustda «SSSR maktablarida fuqarolar tarixini o‗qitish to‗g‗risida»gi qarori aslida hukumatning 1932 yil 25 avgust qarorini zudlik bilan hayotga tatbiq, etish yo‗lidagi tadbir bo‗ldi 8 . Asrning 20-30 yillarida tarix o‗qituvchilarini tayyorlash jarayoni bir qator tarixiy jihatlarga ega bo‗ldi. Birinchidan, jamiyatda bolsheviklar siyosiy hukmronligining kuchayishi bilan ta‘limning mazmun- mohiyatida mafkuraviy jihatlar ustun qo‗yildi. Buning oqibatida tarix fani va tarixchi kadrlar tayyorlash masalasi ham hukmron mafkura ta‘siri ostida qoldi. Ikkinchidan, ta‘lim tizimi va uning bosqichlar haqida qabul qilingan hukumat qarorlari faqatgina hukmron mafkura targ‗iboti uchun xizmat qiluvchi kadrlar tayyorlash tizimini mustahkamlash uchun xizmat qildi. Yüklə 362,73 Kb. Dostları ilə paylaş:
|