www.kitabxana.net
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri
Agac atlar
Məktəbin həyət-bacası qayır-qayır qaynaşır, uşaqlar oynaşırdılar...
Budaqalara bahar qonmuşdu. Badamlar, qaysılar, əriklər... hamısı ağappaq çiçəyə bürün-
müşdü. Günəşin şəfəqləri uşaqların yanağında əks edirdi...
İki uşaq həyətdə bir-biriylə höcətləşir, iki sərçə divarın üstündə dimdikləşirdi. Uşaqlar to-
pu, sərçələr də divarın üstündə atılıb-düşən qayğısız sərçəni bölüşə bilmirdilər... Qızlar da şən
idi. Hamısı sakitcə, tək ayaq üstündə “cızdançıxdı” oynayırdılar.
O topu hansı uşaq ələ keçirəcək? Bu qayğısız balaca quş hansı sərçənin dişisi olacaq? Sər-
çələr tüklərini daha da qabartdılar.Özlərini div sanırdılar. Tüklərini nə qədər qabartsalar da, sər-
çəydilər ki, sərçə... İkisi də bapbalaca bədənlərinə sığmırdı. Bir-birinin gözünü qorxutmaq istə-
yirdi. Bəlliydi ki, damarlarında qan coşmuşdu, həvəslənmişdilər. Erkək sərçələr qızğın, hirsli-
hirsli cükküldəşirdilər. Qanadlarını yerlə sürüyüb xoruzlanırdılar. Sanki döyüş meydanında iki
pəhləvan idi. İki pəhləvan! Bir dümbək, bir də zurna-balaban çatmırdı. Havalanmış sərçələr bir-
birinə acıq verir, bir-birinin dövrəsində hey fırlanır, fırlanırdılar...
Uşaqlardan biri topu götürüb qaçdı, o biri uşaq da onun dalınca... Sərçələr bir-birini qova-
ladılar. Biri uçub qarşıdakı söyüdün budağına qondu, o biri də onun dalınca...
Uşaqlar oynadıqları oyunu dəyişdirmişdilər. Qızlar yerdə cızdıqları kiçik qutucuqların üstü-
nə yastı bir daş atıb, cızın içində bir-bir hoppanırdılar. Oğlanlar dəli daylar kimi o yan-bu yana
qaçışırdılar. Keşkə zəng çalınmaya, dərs heç başlamayaydı...
Uşaqların hər biri öz dünyasındaydı. Təkcə İsmayıl kefsizdi, ağlamsınırdı, yoldaşlarına
qaynayıb-qarışmırdı. O, qarşıdakı qapıya gedib çatmamış, o biri uşaqlar geriyə qaçışırdılar. Çır-
pınırdı, yıxılıb-dururdu,
cəhd göstərirdi, yenə də yıxılırdı İsmayıl. Yıxılırdı...
İflic, bir ala qarğa kimi lap körpəliyindən onu caynağına almışdı. O, sinfin qanadı qırıq sər-
çəsiydi. Bir damla, bir damla suyu çatdırıb damızdıra bilməmişdilər ağzına. Buna görə də İsma-
yılın bir tərəfi iflic, bir yandan da yarımcan idi. İki qaçanda bir yıxılardı. Əl-ayağını daş-çınqıl
sıyırırdı. Cılız, arıq, zəif ayağını sürüyə-sürüyə həmişə əlacsız-əlacsız ağlayıb müəlliminə üz tu-
turdu:
- Müəllim, mənimlə oynamırlar!
- Kim səninlə oynamır, İsmayıl! Gəl görüm.
- Məni
oyuna qoymurlar, qaça... ıhı! Qaça... ıhı! Qaça bilmirsən deyirlər.
- Gedək, İsmayıl, mən də sənin dəstəndənəm...
İsmayılın əlindən tutub gedirəm. Topu uşaqların əlindən alıb: ”Əli, sən qabağa, Ömər, sən
buraya, Mustafa, qarşı tərəfə, İsmayıl, buraya ...” dəstəni təzədən yığırıq.
Bəzi uşaqlar mızıldanıb, etiraz edirlər. Hakim gəlməmişdən əvvəl 2-0 udmuşdular. Onsuz
da həmişə İsmayıldan irəlidəydilər. Bədən tərbiyəsi dərsində İsmayılla eyni dəstədən olub, top
oynayırıq. Ona bir qol vurdurmaqdan ötrü bütün qaydaları pozub,
uşaqlara aman vermirəm, tutub
çəkirəm, dartışdırıram. Etirazları qulaq ardına vururam, çünki hakim mənəm. Bizim dəstənin qa-
pısından qol keçsə də, həmişə İsmayılın böyrüncə qaçıram. O, yerə yıxılar-yıxılmaz: ”Əzildi”-
deyirəm, mənim ona yazığım gəlir, ürəyim yanır.
İsmayıl hələ körpə ikən sağlamlığını itirmişdi. Qəzavü-qədərin hesabını çoxdan saymışdı.
İsmayıl hesabı lobyalarla, qarğıdalılarla çıxır, vurur, bölürdü. Ətrafımızdakı heyvanları bir göz
qırpımında tanıyardı: inək, qoyun, sığırçın, sərçə...
Görmədiyi şəhərləri xəritələrdən tapır - öz şəhərimiz kimi. Oxuduğumuz adsız hekayələrə
ən gözəl adı o verir. Mahnı da oxuyur, yanıltmaclar, tapmacalar da söyləyir İsmayıl... Onun rəsm
dəftəri rəngarəng olur: səma - mavi, günəş - sarı, budaq - yaşıl... İri-iri quşlar çəkir İsmayıl. Dağ-
ların, buludların üstündən uçur onun quşları. Onun rəsmində quşlardan aşağıda uşaqlar da olur.
Uşaqlardan biri həmişə yaşıdlarından kənarda durur. O birilər ayaq üstə olsa da, o, çöməlib otu-
rur. Büzüşüb oturan uşağın İsmayıl olduğunu bilirəm.