Impact factor ( research bib ) – 7,245 volume 5, issue 1, 2023

---

IMPACT FACTOR (
RESEARCH BIB
) – 7,245

VOLUME 5, ISSUE 1, 2023
 
125 
BOSHQARUV MENEJMENTI VA UNING ZAMONAVIY USLUBLARI 
Omonboyeva Merey Erali qizi 
Navoiy davlat pedagogika instituti o'qituvchisi 
Annotatsiya
Boshqaruv menejmenti bugungi kunda har bir tashkilotda jamoa tashkil qilish va ish yuritishning 
asosiy tamoyillaridan biriga aylanib ulgurdi. Ushbu maqolada boshqaruv menejmentining zamonaviy 
tamoyillari va usullari haqida batafsil bayon qilinadi. 
Kalit so’zlar
Boshqaruv menejmenti, zamonaviy turlari, tamoyillar, nazorat qilish, samarali boshqaruv, intizom va 
h.k. 
Menejment - bu joriy resurslaridan samarali foydalanish orqali aniq maqsadlarni amalga 
oshirish uchun integratsiyalashgan va muvofiqlashtirilgan tarzda ish jarayonini ta'minlash usuli. 
Menejment tashkiliy resurslarni rejalashtirish, tashkil etish, xodimlar bilan ta'minlash, yo'naltirish va 
nazorat qilish orqali tashkilot maqsadlariga samarali va samarali erishishga yordam beradi. Eng 
fundamental darajada menejment beshta umumiy funksiyadan iborat bo'lgan intizomdir: 
rejalashtirish, tashkil etish, kadrlar bilan ta'minlash, rahbarlik va nazorat. Ushbu besh funktsiya 
muvaffaqiyatli menejer bo'lish bo'yicha amaliyot va nazariyalar to'plamining bir qismidir. 
Funksiyalarni tushunish menejerlarga sa'y-harakatlarini natijalarga olib keladigan faoliyatga 
qaratishga yordam beradi. Katta menejmentning beshta funksiyasini sarhisob qilish (ICPM 
Management Content): Rejalashtirish: Menejment rolida rejalashtirish haqida o'ylaganingizda, bu 
haqida tegishli maqsadlar va harakatlarni tanlash, keyin qanday strategiyalardan foydalanish, qanday 
harakatlar qilish va maqsadlarga erishish uchun qanday resurslar kerakligini hal qilish jarayonini 
nazarda tutadi. Tashkil etish: bu ishchi munosabatlarini o'rnatish jarayoni ishchilarga o'zlarining 
tashkiliy maqsadlariga erishish uchun birgalikda ishlashga imkon beradi. Yetakchilik: bu funksiya 
tasavvurni ifoda etish, xodimlarni quvvatlantirish, ko'rish, ta'sir qilish, ishontirish va samarali 
muloqot qobiliyatlaridan foydalangan holda odamlarni ilhomlantirish va rag'batlantirishni o'z ichiga 
oladi. Kadrlar bilan ta'minlash: kompaniya ichidagi lavozimlarga xodimlarni yollash va tanlash 
(jamoalar va bo'limlar ichida). Nazorat qilish: Maqsadlaringizga qanchalik erishayotganingizni, ish 
faoliyatini yaxshilashni, harakatlarni amalga oshirayotganingizni baholash ehtimolga molikdir. 
Tashkiliy shakllar usuli ko’p hollarda boshqaruvda vaziyatlar birdaniga yoki asta-sekinlik bilan 
o’zgara boshlaganida qo’llaniladi. Bu holatda ham o’sha vaziyatga mos bo’lgan usullarni saralab, 
tanlab olish zarur bo’ladi. Boshqaruv amaliyotida usullar asosan birdaniga, biryo’la qo’llaniladi. Bu 
holda qo’llanilayotgan usullar kombinatsiyalashib ketadi. Qayd qilish lozimki, iqtisodiyotda 
boshqaruv usullarini mazmuni yoki vazifalariga qarab tasniflash haqida standart talablarga javob 
beradigan ko’rsatma yoki tavsiyalar yo’q. Chunki boshqaruv bir maromda faoliyat ko’rsatmaydi. Bu 
holat ayniqsa bozor munosabatlariga asoslangan iqtisodiyotda aniq ko’rinadi. Bozor munosabatlari 
yoki bozor mahsulotlariga iste’molchilarning xohishistaklari o’zgara boshlashi bilan boshqaruvda 
ko’plab usullar bir-biriga qo’shilib, bir-birini ba’zida inkor qiladi, ba’zida qo’llab-quvvatlaydi. 
Bunday vaziyatlarda qo’shimcha usullarni qo’llash ham talab qilinadi. 

---