İpek yolu è ипек йолу реäАÊсийа ùейяти: Аêèô Ìóñàéåâ
Yüklə 3,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- РЕАЛЬНыЙ СЕКТОР
- ИНСТИТУцИОНАЛЬНыЙ СЕКТОР
- ФИЛОЛОГИЧЕСКИЕ НАУКИ
- ОБРАЗОВАНИЕ И НАУКА
- ТРИБУНА мАГИСТРАНТОВ
- Ədəbiyyata baxış
СОДЕРЖАНИЕ ЭКОНОмИЧЕСКИЕ НАУКИ ПОЛИТИЧЕСКАЯ ЭКОНОмИКА Дуньямалы ВЕЛИЕВ, Севда ИМАМВЕРДИЕВA Oценка экспортной диверсификации в Турции.............................................................................................. ................................ ..............5 Лала ГАМИДОВА Диверсификация экономики как средство борьбы с «проклятием природных ресурсов»......................... ................................. ...........17 Ульвия МЕХТИЕВА Туризм как основная область экономического развития................................................................................... .............. .........................24 РЕАЛЬНыЙ СЕКТОР Шафа АЛИЕВ Вопросы расширения промышленного потенциала города Сумгайыта.......................................................... ......................... ..............28 Малахат ПАНАХАЛИЕВА Современные аспекты развития национальной экономики в Азербайджане....................................................... ................ .................34 Арзуман ГУСЕйНОВ Основные направления реструктуризации промышленности страны в современных условиях........................ .................... ............40 Ганимат САфАРОВ, Дилара АМИРАСЛАНОВА Проведение SwOT-анализа в нефтехимических предприятиях.................................................... ....................................... ....................50 Балкая Джейлан МУХАММЕД Средства политики активной занятости............................................................................................ ........................................... ................58 Вaгиф KЕРИМОВ, Хусния ПАШАЕВА Имитационная модель прогнозирования выигрыша на основе платежной матрицы............... ....................................... .....................64 ФИНАНСы Таир ГАРАЕВ Роль налогового регулирования в развитии регионов Азербайджана.................................................... ............................. ....................70 Айхан АйВАзЛы Методологические основы совершенствования управления коммерческими банками............................ .................................... ........77 Ельшан ОРУДЖОВ Международный Валютный фонд (МВф) в период глобального финансового кризиса (1998-2010).............. ................ ..................83 Арзу ГАДЖИЕВA Международное движение капитала: эмпирические исследования........................................................... ................................ .............91 Айнур ГАДЖИЕВА Проблемы систематизации информационных источников в аудиторской деятельности...................................................................101 ИНСТИТУцИОНАЛЬНыЙ СЕКТОР Эсмира КАзыМОВА Организация использования интерактивных способов обучения дисциплин высших учебных заведений...................................107 Элина РзАЕВА Регулирование социальной сферы и государственные социальные программы как его главный инструмент...............................114 мИРОВАЯ ЭКОНОмИКА Азер САЛАЕВ TANAP: Альтернативный маршрут обеспечения энергетической безопасности Евразии.................................................................123 Рауф МЕДЖИДБЕйЛИ Основные исторические моменты и их научно-практическое значение в развитии национального институционального регулирования в Европе............................................................................................... ............................. .............132 ФИЛОЛОГИЧЕСКИЕ НАУКИ Горхмаз ГУЛИЕВ Художественное отражение и наслаждение............................................................................................................................................139 Ульвия РАГИМОВА Концепция сюжета и фабулы в повествовании.......................................................................................................................................144 Айгюнь ЮСУБОВА О части насиб в касыдах Ахмеда Надима...............................................................................................................................................149 ОБРАЗОВАНИЕ И НАУКА Адалет АЛИЕВ Новые этапы системы образования в Азербайджане................................................................................ .................. ............................157 ТРИБУНА мАГИСТРАНТОВ Гюнай БАЛАГАЕВА Дэн Браун и детективная литература................................................................................................. .............................................. ...........167 Нигяр МАМЕДЛИ Стилистическая функция кулинарных терминов в английском языке............................................................. .......................... ...........172 Назиля ИСРАфИЛОВА Особенности реализма в творчестве Теодора Драйзера..................................................................................... ............. .......................176 Гюнель ГАДЖИЕВА Образный анализ «Все мои сыновья» Артура Миллера................................................................................................. .......... ............182 Правила приёма статей в журнал «Ipek yolu»........................................................................................................................................ 186 4 tÜRKİYƏDƏ İxRAC DİvERSİFİKASİYASININ QİYMƏtLƏNDİRİLMƏSİ i.e.d. prof. Dünyamalı vƏLİYEv Sevda İMAMvERDİYEvA İqtisadi İnkişaf Nazirliyi, İqtisadi İslahatlar Mərkəzinin doktorantı Açar sözlər: Türkiyə, ixrac, ixracın diversifikasiyası, Eximbank Giriş. Nəzəriyyə və təcrübə göstərir ki, ümumi ixracı əsasən bir və ya bir qrup əmtəədən və bazardan asılı olan ölkələrin ixrac gəlirləri ciddi şəkildə qeyri-stabillik nümayiş etdirir. Bu isə öz növbəsində ölkə iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərir. İqtisadiyyatın davamlı inkişafı, investisiya qoyuluşlarının artırılması, insanların rifah halının yüksəldilməsi və s. kimi sosial- iqtisadi tərəqqiyə nail olmaq üçün artıq bütün dünya ölkələri ixracın diversifikasiyasının zəruriliyini qəbul edir və bu istiqamətdə əməli tədbirlər həyata keçirirlər. Belə ölkələrdən biri də Türkiyədir. Belə ki, Türkiyə keçən əsrin sonlarına kimi dünya bazarında aqrar məhsullarla çıxış edirdisə, hazırda emal sənayesi məhsullarının iri və etibarlı təchizatçısı rolunu oynayır. Bu fakta rəqəmlərə nəzər yetirdikdə də aydın görmək olur. Belə ki, 1980-ci ildə Türkiyə ixracının 57%-i aqrar məhsullardan ibarət idisə, 2015-ci ildə bu göstərici cəmi 3% olmuşdur. Emal sənayesi məhsulları isə əksinə, 1980-ci ildə cəmi 37% ol- muşdursa, 2015-ci ilə kimi 95%-dək yüksəlmişdir. Eyni zamanda, qeyd olunan dövr ərzində ixracın bir bazardan asılılığı da əhəmiyyətli miqdarda azalmışdır. 1980-ci ildə Türkiyə ixracının 70%-i Avropa ölkələrinə idisə, bu göstərici 2015-ci ildə 54%-ə qədər azalmışdır [1]. Ədəbiyyata baxış Elmi ədəbiyyatda ixracın diversifikasiyasının qiymətləndirilməsi ilə bağlı çoxsaylı tədqiqat işlərinə rast gəlmək mümkündür. Bu tədqiqat işlərində isə bir neçə metod, indeks və əmsal- lardan istifadə edilmişdir. Belə indekslərə Herfindahl-Hirschman indeksi, CRm əmsalı, Gini- Hirschman indeksi, Hannah və Kay Metodu, Entropy indeksi, Hall-Tideman indeksi, Rosenbluth indeksi, Comprehensive Concentration indeksi və s. misal göstərmək olar. Belə tədqiqat işlərindən biri də Erlatın Güzinin Türkiyədə 1970-1990-cı illəri əhatə edən, kimya, toxuma-geyim, şüşə-keramika, dəmir-polad və daşıma nəqliyyatı sahələrinin ixracı və sənayenin ixtisaslaşması arasında bir əlaqənin olub-olmadığını müəyyən etməyə çalışdığı araşdırmasını misal kimi göstərmək olar. HHİ (Herfindahl-Hirschman indeksi) ilə yanaşı CRm (Concentration Ratio), RHT (Rosenbluth-Hall-Tideman) və Entropiya indeksindən də istifadə edərək apardığı təhlilin sonunda ixtisaslaşma və ixrac arasında ümumi mənada müsbət bir əlaqənin olduğu qənaətinə gəlmişdir [2, s.273-285]. Eyni zamanda, Küçükkirəmitçi, Karaca və Eşiyokun Türkiyə İnkişaf Bankı üçün həyata keçirdikləri araşdırmanın nəticəsində quru nəqliyyat vasitələri, geyim, qara metallar və ondan hazırlanan məmulatlar, tekstil, elektrik avadanlıqları, meyvə-tərəvəzlər, neft məhsulları, metal AZƏRBAYCAN UNİVERSİTETİ 5 n İPƏK YOLU n 1/2017 Yüklə 3,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|