İran İslam İnqilabının rəhbəri cənab Ayətullah Xamenei

Müsəlman qadın üçün ictimai, siyasi və elmi fəaliyyət hüququ

İkinci meydanda – ictimai, siyasi, elmi və müxtəlif fəaliyyətlər meydanında müsəlman qadının müsəlman kişi kimi haqqı var; haqqı var ki, dövrün tələbini, hiss etdiyi boşluğu və öz üzərində duyduğu vəzifəni yerinə yetirsin. Necə ki, misal üçün, bir qız həkim olmaq, yaxud iqtisadi fəaliyyət göstərmək, yaxud elmi sahələrdə işləmək, yaxud siyasi işlərə qoşulmaq, yaxud jurnalist olmaq istədikdə, meydan onun üçün açıqdır.

İffətə riayət etmək və qadın və kişinin qarışmaması şərti ilə İslam cəmiyyətində meydan qadın və kişi üçün açıqdır.

Xuzistan qadınları ilə görüşdə çıxışdan; 11 mart, 1997

Qadınların müxtəlif elmi və siyasi konfranslarda iştirakı

Bu gün İslam Respublikası dövründə tələbə qızların sayı, ali təhsil mərkəzlərində təhsil almış qadınların sayı, səhiyyə mərkəzlərində, elm və tədqiqat işlərində çalışan qadınların sayı, eləcə də ölkə və beynəlxalq siyasət səhnəsində iştirak edən qadınların sayı keçmişlə müqayisəedilməzdir. Bu gün iranlı müsəlman qadın beynəlxalq toplumlarda, müxtəlif elmi və siyasi konfranslarda güclü şəkildə iştirak edir, öz ölkəsinin və xalqının hüququnu və fikrini müdafiə edir.

Şəfqət bacıları və mədəni qurumların işçilərilə görüşdə çıxışdan; 13 oktyabr, 1994

İslam Cümhuriyyəti qəzeti

Qadın - cəmiyyətin islahının vasitəsi

Bu gün qadın nəinki fəsad vasitəsi olmur, hətta cəmiyyətin islahı vasitəsidir və inqilab səhnəsində görünür.

Ölkənin mədəniyyət mənsubu olan qadınlarının nümayəndələri ilə görüşdə çıxışdan; 27 yanvar, 1985

Keyhan qəzeti

Cəmiyyətin islahında qadının və ailənin dəyərli rolu

Əgər qadının varlığı sayəsində ailə sağlam yer olsa, cəmiyyət bütünlüklə islah olunacaq. Cəmiyyətin islahında qadınların çox dəyərli rolu vardır.

Feldşerlərlə görüşdə çıxışdan; 4 oktyabr, 1995

Keyhan qəzeti

Cəmiyyətdə qadının dəyərinin yüksəldilməsi

Sabah bizim xalqımız, xüsusən qadınlar öz nümayişləri ilə Qadın gününü hörmətlə yad edəcəklər. Amma mən qadınlara və cəmiyyətimizin bütün insanlarına tövsiyə etmək istəyirəm ki, nümayişlə kifayətlənməsinlər. Sabahı elə bir gün etsinlər ki, cəmiyyətdə qadının dəyərinin yüksəldilməsi yolunda addım atılsın. Həqiqət budur ki, qorxu və qaranlıq dövründə İslam əleyhinə olan əcnəbi mədəniyyətin hökmranlığı boyunca bizim kişi və qadınımızı, xüsusən də qadınlarımızı öz uca insani şəxsiyyətindən endirmişdilər. Bu gün həmin tənəzzüllərin islahı günüdür. Qadın cəmiyyətinin inkişafı üçün əvvəla evlərdə, təhsil ocaqlarında, təlim və tərbiyə mərkəzlərində qadınların elm və təhsilinə xüsusi diqqət göstərilsin. Qadını evdə cəmiyyətin bilgilərindən uzaq halda saxlamayaq, evini onun üçün məktəb edək. Kitab və təhsili onun ixtiyarına qoyaq. İkincisi isə, inqilab cərəyanlarında və cəmiyyətin inqilab və quruculuq işlərində qadınların ictimai fəaliyyəti üçün yol açaq. Atalar və analar övladlarının və qızlarının inqilab fəaliyyətlərinə imkan əldə etmələri üçün kömək etsinlər. Əlbəttə, həm də ehtiyatlı olsunlar, çünki inqilab düşmənləri cəmiyyətin həssas nöqtəsini, yəni qadınları hədəf seçmişdir. Diqqətlərini toplasınlar. Qızlar və qadınlar onların dağıdıcı təbliğat sahəsinə girməsinlər, amma ictimai fəaliyyətlərlə məşğul olsunlar.

Terrordan qabaqkı cümə namazının son xütbəsi: 24 aprel, 1981

Ailə məsuliyyətini önə keçirməklə qadınların ictimai məsuliyyəti

Qadının ailə və daxili məsuliyyəti haqda söhbət etdikdə məqsədimiz bu deyil ki, qadının üzərindən ictimai məsuliyyət götürülməlidir. İctimai məsuliyyət də onun üzərindədir. Ailə məsuliyyəti bundan ayrıdır, lakin burada birincilik mövcuddur. Necə ki, kişi barəsində də birincilik vardır.

Kimsə düşünürmü kişi evin çörək qazananı olduğuna görə heç bir ictimai məsuliyyət daşımır? Ümumiyyətlə belə bir şey təsəvvür etmək mümkündürmü? Halbuki biz bilirik ki, ictimai məsuliyyətləri qəbul etməkdə məqsəd çörək qazanmaq deyil, hətta bəzən onunla ziddiyyət də təşkil edir. Yəni bəzən kişi ictimai məsuliyyətləri üzərinə götürmək istəsə, ailəsinin çörək qazanması ilə məşğul olmaması da mümkündür. Buna görə orada minimumla razılaşır. Bu sözü eynilə qadın barəsində də deyirik. Yəni qadının ailə məsuliyyəti və daxili məsuliyyəti haqda söhbət etdikdə məqsədimiz bu deyil ki, ictimai məsuliyyət qadının üzərindən götürülsün. İctimai məsuliyyət də onun boynunadır və o bundan başqadır. Lakin burada birincilik mövcuddur; necə ki, kişi barəsində də birincilik var. Buna əsasən, "qadınların ailə məsuliyyətləri var və evin daxili işləri onun öhdəsindədir" - dedikdə mənası bu deyil ki, ictimai məsuliyyət onların üzərindən götürülmüşdür. Onlar bu məsuliyyəti qorumaqla bacardıqları qədər ictimai və siyasi işlərlə məşğul olmalıdırlar.

"Günün qadını" jurnalına müsahibədən; 4 mart, 1988

Qadınlarda ictimai şəxsiyyət hissi

Bu əzəmətli toplumun bir üzvü kimi qadının ictimai şəxsiyyəti çox əhəmiyyətə malikdir. Qadınlar keçmişdə ümumiyyətlə bu məsələyə diqqət yetirmir və əhəmiyyət göstərmirdilər. Cəmiyyətin ümumi işlərində qadınlar üçün rol düşünülmürdü; heç özləri də bir rol fərz etmirdilər, xüsusən də bu gün deyilən geniş miqyasda. İndi siz baxın, ucqar kəndlərin və şəhərlərin bütün qadınları bu inqilabın keşikçilər toplumunun üzvləri və onun sahibləri olaraq özlərinə məqam tanıyırlar. Bu baxımdan qadın və kişi arasında heç bir fərq yoxdur. Hətta bəzən qadınlar cəmiyyətin işlərinə qarşı daha həvəskar, daha inamlı və daha aydın baxışlıdırlar, ölkəni və onun işlərini özlərininki bilirlər.

Bizim qadınlarımız arasında, özü də cəmiyyətin belə geniş miqyasında belə bir hiss nə zaman mövcud olmuşdur? Bu, inqilabın faydasıdır. Kişilərdə vücuda gələn özünüdərk və ictimai şəxsiyyət hissi demək olar ki, qadınlarda daha sürətlə vücuda gəlmişdir. Əvvəllər belə bir şey olmamışdır, lakin bu gün geniş şəkildə mövcuddur. Həmçinin qadınlara xas iş və peşələr, ana və həyat yoldaşı olmağın qədrini bilmək - diqqət göstərilən məsələlərdəndir.

Qadınların mədəni-ictimai şurasının üzvləri ilə görüşdə çıxışdan; 6 yanvar, 1991