Ishlab chiqarish zahiralari hisobi va ulardan foydalanish tahlili

jadval “Korrect-mebel” MCHJda ishlab chiqarish zahiralarining samaradorlik ko’rsatkichlari va ularning mahsulot tannarxi hamda mahsulot hajmi

o’zgarishiga ta’sirining tahlili²⁰

№	Ko’rsatkichlar	Reja	Haqiqatda	Farqi(+,-)
1	Material xarajatlarning o’rtacha yillik qiymati, ming so’m	61200	60500	-700
2	Sotiladigan mahsulot, ming so’m	103000	110500	+7500
3	Sotiladigan mahsulot material sig’imi, so’m (1/2)	0,5941 7	0,54751	-0,04666
4	Material sarfi o’zgarishining ta’siri (+,-) sotiladigan mahsulot tannarxidagi material xarajatlarning ko’payishi (+) yoki pasayishi (-) - 0,04666*110500= =-5155,93 sotiladigan mahsulot hajmiga -5155,93:0,59417=+8677,53	x x	x x	-5155,93 +8677,53
5	Material qaytimi (2/1)	1,683	1,826	+0,143

Yuqoridagi 10-jadval ma’lumotlaridan shularni xulosa qilib aytishimiz mumkinki, korxonada material xarajatlar qaytimi o’tgan yilga nisbatan 0,143 so’mga ortgan. Material xarajatlar sig’imi esa 0,04666 so’mga kamaygan. Bu korxona uchun ijobiy holatdir, chunki har bir so’mlik sotiladigan mahsulot tannarxida mavjud material xarajatlarining kamayishi mahsulot qiymatidagi tannarx miqdorini pasaytirib, kutilayotgan foyda miqdorini oshiradi va bu korxonaning rejalashtirayotgan foydasini oshirishga xizmat qiladi. Material xarajatlar sarfi, ya’ni sig’imining 0,04666 so’mga kamayishi mahsulot tannarxini 5155,93 ming so’mga kamaytirgan. Korxona avvalgi materiallar hajmi bilan avvalgidan ko’ra ko’proq mahsulot ishlab chiqara boshlagan, chunki
²⁰ Jadval muallif tomonidan tayyorlangan
mahsulot tannarxi materiallar hisobiga kamaygan va natijada material xarajatlarining kamayishi sotiladigan mahsulot hajmini 8677,53 ming so’mga ko’paytirgan. Bu esa o’z navbatida korxonaning materiallardan samarali foydalanayotganini ko’rsatadi(11-jadval).

8.