İsmayil haciyev
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
17 fərman keçmiş tariximizə və bugünkü problemlərə baxış- ları köklü surətdə dəyişdirməyi nəzərdə tutan çox mühüm dövlət sənədi, konseptual siyasi baxışlara əsaslanan meto- doloji bazadır». 1 Fərmanda azərbaycanlı alimlərin uzun illər boyu ax- tarışlarının nəticəsi ümumiləşmiş formada öz əksini tap- mışdır. Burada göstərildiyi kimi, həqiqətən də bu soyqı- rımı siyasətinin ilkin mərhələsi Gülüstan və Türkmənçay müqavilələri nəticəsində Azərbaycan torpaqlarının yadelli qəsbkarlar tərəfindən parçalanaraq işğal edilməsi və həmin ərazilərə başqa ölkələrdən ermənilərin köçürülməsi ilə başlanır. Məhz həmin dövrdə ermənilər tarixi Azərbaycan torpaqları olan İrəvan, Naxçıvan, Qarabağ xanlıqları ərazi- lərində məskunlaşdırıldı və orada yaşayan azərbaycanlı- larla müqayisədə son dərəcə azlıq təşkil edilməsinə bax- mayaraq «erməni vilayəti» adlı süni inzibati ərazi bölgüsü yaradılmasına nail oldular. Bununla da azərbaycanlıların öz əzəli torpaqlarından qovulması və məhv edilməsi siya- sətinin əsası qoyuldu. Fərmanda qeyd edildiyi kimi, «Soy- qırımı Azərbaycan torpaqlarının işğalının ayrılmaz bir hissəsinə çevrildi» 2 və «azərbaycanlıların öz torpaqların- dan qovulması və məhv edilməsi siyasətinin bünövrəsi qo- yuldu». 3 Fərmanda deyilirdi ki, Azərbaycanın XIX-XX əsrlərdə baş verən bütün faciələri torpaqlarının zəbti ilə müşayiət olunaraq, ermənilərin azərbaycanlılara qarşı dü- şünülmüş, planlı surətdə həyata keçirdiyi soyqırımı siyasə- tinin ayrı-ayrı mərhələlərini təşkil etmişdir. Bu hadisələrin yalnız birinə-1918-ci il mart qırğınına siyasi qiymət 1 «Azərbaycan» qəzeti, 1998, 16 aprel. 2 Deportasiya. Toplu. s.19. 3 Yenə orada. 18 vermək səhdi göstərilmişdir. 1919 və 1920-ci ilin mart ayının 31-i iki dəfə Azərbaycan Cümhuriyyəti tərəfindən matəm günü kimi qeyd edilmişdir. Lakin cümhuriyyətin süqutu o dövrdə yaradılan fövqəladə istintaq kommissiya- sının işini başa çatdırmağa imkan verməmişdir. Müstəqil Azərbaycan Respublikası Azərbaycan Cümhuriyyətinin varisi kimi ermənilər tərəfindən xalqımıza qarşı həyata keçirilən bütün soyqırım faciələrinə hüquqi-siyasi qiymət verilməsi missiyasını öz üzərinə götürdü. Məhz həmin missiyadan çıxış edərək Prezident Heydər Əliyev 26 mart 1998-ci il tarixli fərmanı ilə 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı günü elan edilmişdir. 1 Hər il martın 31-i Azər- baycanlıların Soyqırımı günü kimi Azərbaycanda və onun hüdudlarından kənarda qeyd edilir. Qeyd etdiyimiz fərmanda ermənilərin törətdikləri soyqırımın mərhələləri, ünvanları, yerləri təkcə göstəril- məklə qalmır, həm də «böyük Ermənistan» yaratmaq xül- yasından ruhlanan erməni qəsbkarlarının 2 istifadə etdiyi vasitə və yollardan bəhs edilir. «Erməni təcavüzkarları təkcə xalqımızı cismən məhv etməklə kifayətlənməmiş, eyni zamanda milli mədəniyyət abidələrimizi qəsdən məhv etmiş, milli memarlıq incilərini, məktəbləri, xəstə- xanaları, məscidləri və digər abidələri dağıtmış, Azərbay- canın böyük bir hissəsini xarabazara çevirmişlər». 3 Bun- dan əlavə, bu qansız düşmənlər Azərbaycan kəndlərinin tarixi adlarını da dəyişmiş, qədim Azərbaycan toponimlə- rini erməni adları ilə əvəz etmişlər. 1 «Azərbaycan» qəzeti, 1998, 27 mart. 2 Yenə orada. 3 Yenə orada, 1999, 27 mart. 19 Tarixin müxtəlif mərhələlərində unutqanlığımız, tari- xi şüurun formalaşdırılmasına lazımi diqqət yetirməməyi- miz, biganəlik üzündən xalqımızın düçar olduğu faciələr- dən nəticə çıxarmamağımız və tərbiyə prosesində bunların nəzərə alınmaması öz təsirini göstərmişdir. Bu cəhətdən ölkə Prezidentinin fərmanı xalqımızın tarixi yaddaşının bərpası və möhkəmləndirilməsi, milli dəyərlərə söykənən mənəvi-əxlaqi tərbiyə sahəsində də mühüm vəzifələr irəli sürür. Bununla əlaqədar fərmanda deyilir: «Tarixi yaddaş- sızlıq və unutqanlıq xalqımızın taleyüklü tarixi problemlə- rinin həllində keçilməz maneələr yarada bilər. Bunların dərslərini mənimsəmək, nəticələrini aradan qaldırmaq, in- diki və gələcək nəsilləri xalqımıza qarşı fəaliyyət göstərən düşmən qüvvələrə və planlara qarşı ayıq-sayıqlıq ruhunda düzgün tərbiyə etmək bizim vəzifəmizdir». 1 «Azərbaycan- lılara qarşı yeridilən erməni siyasətinə ən layiqli cavab tarixi həqiqətlərin hər bir azərbaycanlıya çatdırılması» 2 ol- malıdır. Fərmandan irəli gələn mühüm məsələ ondan ibarət- dir ki, erməni millətçilərinin xalqımızın başına gətirdiyi bütün faciələr, faktlar üzə çıxarılsın, Azərbaycan tarixində özünün obyektiv əksini tapsın, azərbaycanlı-erməni müna- qişəsi ilə bağlı bütün mənbələr işıq üzü görsün və beynəl- xalq ictimaiyyətə çatdırılsın. Fərman istər tarixi, istərsə də müasir baxımdan çox böyük əhəmiyyətə malikdir. Nəha- yət, xalq öz tarixi keçmişi ilə bugünkü həyatında bir uy- ğunluq duyacaq ki, bu da müasir həyatla keçmişimizi bağ- layan əsas xətt olacaqdır. 1 Yenə orada. 2 Deportasiya. Toplu, s.26. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|