Исследование в XXI веке октябрь, 2022 г 462 integrativ yondashuv asosida bo‘lajak texnologik ta’lim
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
часть 1 « Новости образования : исследование в XXI веке » октябрь , 2022 г 467 ham vaqt o‘tishi bilan eskirib qoladi, jamiyatning zamonaviy talablariga, yangi texnologiyalarga mos kelmasligi mumkin. Jamiyat ham, odamlar, muammolar ham o‘zgarib bormoqda. Demak, bu vazifalarni еchish uchun yondashuv va metodlarni ham o‘zgartirish talab etiladi. Shu sabab kompetensiya masalasi dolzarbligicha qoladi.Demak mutaxassisi inson faoliyatida shu davrgacha ma’lum bo‘lgan kasbiy tajriba na’munalari, madaniy boyliklarini bilishi talab etiladi. B.S.Gershunskiy kasbiy kompetentlik masalasini shaxs rivojlanishining bosqichlaridan biri deb hisoblaydi.Har bir inson shaxs bo‘lib shakllanish jarayonlarida o‘zining uzluksiz faoliyati davomida ta’limning yangi-yangi ta’lim cho‘qqilariga intiladi.Ular quyidagilardan iborat; umumiy ta’lim; madaniyatini oshirib borish; o‘z individual mentalitetini shakllantirish.Ushbu tuzilmalar bir-biriga bog‘liq va bir- birini to‘ldiradi. N.I.Zaprudskiy kasbiy kompetentlik deganda bilimlar tizimi, mahorat, ko‘nikma, o‘zining kasbiy faoliyatga oid kompetentlikdir.Kompetentli shaxs deganda olim o‘z ishining ustasi bo‘lish, kasbiy mahoratni egallash bilangina cheklanmaydigan, balki ishni tashkil etish, o‘z faoliyatiga aloqador barcha muammoli tizimli ravishda tushunish,vazifa qo‘ya bilish aniq muammolarga еchim topa olish qobiliyatiga ega bo‘lgan shaxsni nazarda tutadi. A.K.Markova kompetentlikni quyidagi turlarga ajratadi: Maxsus kompetentlik-kasbiy faoliyatni yuqori darajada egallaganlik,o‘zining kasbiy jixatdan borgan sari o‘sib borishni loyixalashtira olish; Ijtimoiy kompetentlik – birgalikdagi (guruhli, jamoaviy) kasbiy faoliyat,hamkorlik shuningdek, mazkur kasbga tegishli kasbiy muloqot yo‘llarini puxta egallaganlik, o‘zining kasbiy faoliyati natijalariga ijtimoiy jixatdan javobgarlik; Shaxsiy kompetentlik-shaxsiy dunyoqarashlari va o‘z-o‘zini rivojlantirish yo‘llarini egallaganlik, o‘zining kasbiy jixatdan izdan chiqib ketishiga qarshilik ko‘rsata olishga qodirlik; Individual kompetentlik-o‘z kasbi doirasida o‘zini namoyon qila olish va o‘zini rivojlantirish,o‘zining individualligini saqlay bilish, kasbiy jihatdan orqada qolishga yo‘l qo‘ymaslik,o‘z mehnatini oqilona tashkil eta bilish. Ko’plab tadqiqotchilar kasbiy kompetentlik va uning tarkibida pedagogning bilimi va mahorati uyg‘unligi, uning o‘z kasbiga munosabati,aniq maqsadni ko‘zlab faoliyat olib borishi masalalariga aloxida diqqatlarini qaratmoqdalar. Yuqoridagi tahlillardan kelib chiqib, “kompetentlik” shaxsning o‘z kasbiy bilimlarini tinmay boyitib borish, yangi axborotlarni o‘rganish, davr talablarini his etish,yangi bilimlarni izlab toppish,ularni qayta ishlash hamda o‘z amaliy faoliyatida qo‘llay bilishi deb hisoblash mumkin. Yüklə 0,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|