Исследование в XXI веке январрь, 02 г 497 pisa tadqiqotlarida matematik savodxonlikning oʻrni

---

Международный
научный
журнал
№
6
(100), 
часть
1
 
«
Новости
образования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
январрь
, 202
3
г 
497 
PISA TADQIQOTLARIDA MATEMATIK SAVODXONLIKNING OʻRNI 
Babamuratova Dilshoda Rustamovna 
Toshkent shahar Uchtepa tumani 
287-umumta’lim maktabining 
Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi 
Annotatsiya:
Maqolada boshlang'ich maktab bitiruvchilarining matematik 
savodxonligini shakllantirish muammosini hal qilish uchun zarur bo'lgan matematik ta'lim 
mazmunini yangilash mexanizmini izlash muhokama qilinadi. Birinchi va ikkinchi avlod 
davlat ta'lim standartlari, o'quvchilarning funktsional savodxonligi PISA (Xalqaro 
talabalarni baholash dasturi) xalqaro monitoring tadqiqoti natijalari kontekstida 
matematikadan davlat yakuniy attestatsiyasini o'tkazish uchun nazorat o'lchov materiallari 
tahlili. matematika sohasida baholanadi, shuningdek, matematik ta'lim sifati bo'yicha 
milliy tadqiqotlarining xulosalari amalga oshiriladi. 
Kalit soʻzlar
: 
PISA, savodxonlik, zamonaviy jamiyat, kompetentlik, baholash, PISA 
topshiriqlari va tadqiqotlari.
Hozirgi vaqtda ta'lim tizimining asosiy yo'nalishi boshlangʻich sinf o'quvchilarida 
amaliy yo'naltirilgan vazifalarni hal qilish qobiliyatini shakllantirish zarurati. Matematik 
savodxonlik muammosini muhokama qilishni boshlashga asosiy turtki o'quvchilarning 
tabiiy fanlar, matematika va o'qish sohasidagi funktsional savodxonligini baholovchi PISA 
(Xalqaro talabalarni baholash dasturi) monitoring tadqiqotini o'tkazish edi. Ma’lum 
bo‘lishicha, oʻquvchilar o‘z matematik bilimlarini real hayotiy vaziyatlarda qo‘llashni 
bilishmaydi (PISA 2015, 2016 yilgi xalqaro tadqiqot natijalari). 
Shu bilan birga, yuqori darajadagi fan ta'limi boshqa xalqaro monitoring tadqiqoti - 
TIMSS (Trends in Mathematics and Science Study) tomonidan qayd etildi. 
PISA (inglizcha — Programme for International Student Assessment) – turli 
davlatlarda 15 yoshli o‘quvchilarning savodxonligini (o‘qish, matematika, tabiiy fanlar) 
hamda bilimlarini amaliyotda qo‘llash qobiliyatini baholovchi dastur. Bu dastur 3 yilda bir 
marotaba o‘tkaziladi. Dastlab 1997-yilda ishlab chiqilgan va 2000-yilda birinchi marta 
qo‘llanilgan. Bu dastur bo’yicha har uch yilda o’quvchilarning bilimini baholash maqsadida 
sinovlar o’tkaziladi. Hozirgi kungacha jami 7 marta (2000, 2003, 2006, 2009, 2012, 2015 va 
2018 yillar) PISA dasturi bo’yicha testlar o’tkazilgan bo’lib, oxirgi sinovlar shu yili boʻlib 
oʻtdi. 
Matematik savodxonlik – bir tomondan matematikani qo‘llab masala yechishni, 
ikkinchi tomondan esa, matematik mulohaza yuritishni nazarda tutadi. PISA–2021 
tadqiqotlarida matematik mulohaza yuritishga muammoni yechish siklining muhim 
ahamiyatli jihati sifatida katta urg‘u beriladi
.

---

Международный
научный
журнал
№
6
(100),