Issn 81-0591 2 9 1 issn 2181-0591

5 
K
2
O 
Kuzgi bug’doy 
220 
300 
200 
150 
3500 
70,2 
Makkajuxori 
(ko’k massa 
uchun) 
90 
280 
190 
140 
750 
50,0 
1-jadvaldan ko’rinadiki kuzgi bug’doyning ekish me’yori 220 kg/ga, yillik o’git me’yori azot 
N=300 kg/ga, fosfor P
2
O
5 
=200 kg/ga, K
2
O =150 kg/ga, yillik sug’orish me’yori M=3500 m
3
/ga 
bo’lganda hosildorlik P=70,2 ts/ga ni tashkil etgan bo’lsa makkajuhorida azot N=280 kg/ga, fosfor
P
2
O
5 
=190 kg/ga, K
2
O =140 kg/ga, yillik sug’orish me’yori M=750 m
3
/ga bo’lganda esa hosildorlik 
P=5002 ts/ga ni tashkil etib suv tejamkorlikka erishilib ananaviy usulga nisbatan hosildorlik 15-20 
ts/ga oshganligi tajribalarda o’rganilib isbotlandi.
Markazlashgan pivotli sug’orish tizimini tashkil etishdan samaradorlik dalaga yetkazib 
beriladigan suvni hosilning ildiz tizimida mavjud bo'lishi va tizimning samaradorligi o'lchovidir. Pivot 
sug’orish tizimida sug’orishni tashkil etishning maqbul dasturidan foydalanish o’simlikka beriladigan 
suvdan samarali foydalanish uchun va etistiralidigan hosilni maksimal darajada oshiriladi.
Ushbu tizimdan mahalliy sharoitda foydalanish jarayonida tizimdan to’gri foydalanilmaslik 
oqibatida ayri texnik nosozliklar ham uchrab turadi (2-rasm).
 
 
2-rasm. Markazlashgan pivotli sugo’rish texnologiyasini tashkil etishda uchrab turadigan ayrim 
kamchiliklar. 
Markazlashgan pivotli sug’orish tizimini harakatni ta’minlash jarayonida g’ildiraklarni loyga 
botib qolishi natijasida harakatni uzatuvchi vallarda sinishlar sodir bo’lishi kuzatilgan. Bu holatlarning 
yuzaga kelishda dastlabki holarlarda g’ildiraklar o’zining harakatlanish yo’laklaridagi tuproqlarni 
zichlab, g’ildiraklar harakatlanishi uchun qulaylik yaratiladi [1-20].