81
“Suv va yer resurslari” agrar-gidromeliorativ ilmiy-ommabop jurnal
6(17)-son 2022-yil
O‘zaro bog‘liqlik omillar quyidagicha shartli belgilanib (kodlashtirib) olindi: X
1
– biomassani
bioreaktorlarga
sutkalik yuklashlar miqdori
,
%; X
2
– bir marta aralashtirishdagi davomiylik, min; X
3
–
biomassani
sutkalik yuklashlar soni, sutka/marta. Ko‘p omilli eksperimentlarni o‘tkazishda baholash
mezoni sifatida bioreaktordan olinadigan biogaz miqdori (U
1
, l /kg) olinib
bioreaktorning foydali
hajmidan olinadigan m
3
/kg miqdoriga aylantirib olindi.
Bunda me’yorlagichning ishlatish jarayoniga ta’sir etuvchi omillar sifatida quyidagilar tanlandi:
bioreaktorga me’yorlagich bilan me’yorlanib solinagina
organik chiqindi miqdori, sutkalik yuklashlar
soni va aralashtirishlar davomiyligi. Omillar,
ularning shartli belgilanishi, variatsiyalanish (o‘zgarish)
oraliqlari va sathi keltirildi (2-jadval).
Ular o‘tkazilgan nazariy tadqiqotlar va bir omilli eksperimentlar natijalaridan kelib chiqqan holda
belgilab olindi[3].
Rejalashtirish matritsasidan foydalanib biomassani bioreaktorga sutkalik yuklashlar miqdorida,
bir marta aralashtirishdagi davomiylik hamda sutkalik yuklashlar sonini bioreaktorning foydali
hajmidan olinadigan biogaz miqdoriga ta’siri o‘rganildi[7].
Bunda faktorlar soni uchta bo‘lib, Student kriteriyasi
jadvalli qiymati S
j
= 2.052 teng bo‘lib
Koxren kriteriyasining jadvali qiymati
Kj =0,3587 ga teng bo‘lib rejalashtirish uslubidagi tajribalarimiz qaytarilishi uch marotaba, turli
tajribalar soni 16 ta bo‘lib olingan natijalarni quyidagi 2 - jadvalda keltirdik.
Dostları ilə paylaş: