189
NAMAZIN VACİBATI
................................
................................
................
............................................................................................................................................
ixtiyarsız olaraq müəyyən qədər hərəkət etsə və bədəni aramlıq
halından çıxsa, ehtiyat-vacib budur ki, bədən aram olandan sonra
h
ərəkət halında dediklərini yenidən desin.
M
əsələ: 978. Əgər bir şəxs namaz əsnasında ayaq üstə dura
bilm
əsə, gərək otursun, otura da bilməsə, gərək uzansın. Amma
b
ədəni aramlaşmayınca gərək heç nə deməsin.
M
əsələ: 979. Nə qədər ki, insan ayaq üstə namaz qıla bilir,
g
ərək oturan halda qılmasın; məsələn: bir şəxs ayaq üstə duranda
b
ədəni hərəkət edirsə, yaxud məcburiyyət üzündən müəyyən bir
şeyə söykənərsə və ya bədənini əyərsə, yaxud (qaməti bükülü)
əyri durarsa, ayaqlarını adi haldan artıq aralı qoyarsa, gərək dura
bil
əcəyi hər hansı şəkildə namazını qılsın. Amma heç bir vəchlə,
h
ətta rüku halında belə ayaq üstə dayana bilmirsə, düz oturmalı,
namazı oturan halda qılmalıdır.
M
əsələ: 980. İnsan nə qədər ki, otura bilir, uzandığı yerdə
namaz qılmamalıdır. Əgər düz otura bilmirsə, onda necə otura
bils
ə, elə də oturmalıdır. Ümumiyyətlə heç vəchlə otura bilmirsə,
qibl
ənin hökmündə deyildiyi kimi, gərək sağ tərəfi üstə uzansın;
bunu da ed
ə bilməsə, sol tərəfi üstə uzansın. Bu da mümkün
olmasa arxası üstə elə uzanmalıdır ki, ayaqlarının altı üzü qibləyə
olsun.
M
əsələ: 981. Oturan halda namaz qılan bir şəxs həmd-surəni
oxudu
qdan sonra ayağa durub rükunu ayaq üstə yerinə yetirə
bils
ə, gərək ayağa dursun və ayaq üstə olan halda rükuya getsin.
Əgər bunu da edə bilməsə, gərək oturan halda rüku etsin.
M
əsələ: 982. Uzanan halda namaz qılan bir şəxs, əgər namaz
əsnasında otura bilsə, gərək mümkün olan miqdarı oturduğu yerdə
qılsın. Həmçinin, əgər ayaq üstə dura bilsə, gərək bacardığı qədər
ayaq üst
ə durub namazı ayaq üstə qılsın, bədəni aramlaşmayınca
g
ərək heç nə deməsin.
M
əsələ: 983. Oturaq halda namaz qılan şəxs əgər namazın
arasında dura bilsə, gərək qüvvəsi miqdarında ayaq üstə namaz
qılsın, amma gərək bədəni aramlaşmayınca bir şey oxumasın.
190
NAMAZIN HÖKMLƏRİ
.........................................................................................
............................................................................................................................................
M
əsələ: 984. Əgər ayaq üstə qalxa bilən şəxs, əgər durmaqla
x
əstələnəcəyindən və ya bir zərəri olmasından qorxsa, oturaq
halda namaz qıla bilər. Əgər oturaq halda da qorxarsa, uzanaraq
namazını qıla bilər.
M
əsələ: 985. Əgər insan ehtimal versə ki, axır vaxtda namazı
ayaq üst
ə qıla bilər, gərək namazı təxirə salsın. Deməli, əgər ayaq
üst
ə dura bilməsə, axır vaxtda vəzifəsinə uyğun olaraq namazını
qılsın.
M
əsələ: 986. Müstəhəbdir ki, ayaq üstə duran halda bədəni düz
saxlasın, çiyinlərini aşağı salsın, əllərini budlarının üstünə qoysun,
barmaqlarını bir-birinə yapışdırsın, səcdə etdiyi yerə baxsın,
b
ədənin ağırlığını ayaqlarına bərabər halda salsın, xüzu və xüşu
halında olsun, ayaqlarını önə-arxaya qoymasın; əgər kişidirsə
ayaqlarını üç barmaqdan bir qarışa qədər aralı qoysun; əgər
qadındırsa, ayaqlarını bir-birinə yapışdırsın.
Q
İRAƏT
M
əsələ: 987. Gündəlik vacibi namazların birinci və ikinci
r
əkətində əvvəlcə Həmd, sonra isə, gərək bütöv bir surə oxusun.
M
əsələ: 988. Əgər namazın vaxtı az olsa, bir işə tələsərsə,
yaxud insan sur
əni oxumamağa məcbur olsa; məsələn: surəni
oxuyacağı təqdirdə oğru və ya yırtıcı heyvan, yaxud başqa bir şey
ona x
əsarət yetirəcəksə, gərək surəni oxumasın.
M
əsələ: 989. Əgər bilərəkdən surəni, Həmd surəsindən qabaq
oxusa, namazı batildir. Əgər səhvən surəni, Həmd surəsindən
qabaq oxusa v
ə bu əsnada yadına düşsə, gərək onu boşlayaraq
H
əmd surəsini oxuduqdan sonra yenidən surəni əvvəldən oxusun.
M
əsələ: 990. Əgər Həmd surəsini və surəni, yaxud onlardan
birini unutsa v
ə rükuda yadına düşsə, namazı səhihdir.
M
əsələ: 991. Əgər rükuya əyilməmişdən qabaq həmd və surəni
oxumadığını bilsə gərək oxusun. Əgər təkcə surəni oxumaması
yad
ına düşsə, gərək təkcə onu oxusun. Amma Həmd surəsini
191
NAMAZIN VACİBATI
................................
................................
................
............................................................................................................................................
oxumadığı yadına düşsə, gərək “həmdi” oxusun, sonra isə surəni
yenid
ən oxusun. Həmçinin müəyyən qədər əyilsə və rükuya
çatmamışdan qabaq “Həmd-surəni”, yaxud onlardan birini
oxumadığını bilsə, gərək qalxıb həmin göstərişə əməl etsin.
M
əsələ: 992. Əgər namazda vacibi səcdəsi olan surələrdən
birini (361-ci m
əsələdə deyilib) bilərəkdən oxusa namazı batildir.
M
əsələ: 993. Əgər səhvən vacibi səcdəsi olan surəni oxumağa
m
əşğul olsa, səcdə ayəsinə çatmazdan öncə başa düşsə, gərək o
sur
əni kəsib başqa surəni oxusun. Əgər səcdə ayəsini oxuduqdan
sonra agah olsa v
ə vacib səcdə üçün işarə etsə, namazı tamamlasın
(namazı) səhihdir. Səcdəni etməmiş anlasa gərək işarə ilə səcdə
etsin namazı səhihdir. Ehtiyata əsasən hər iki halda namazdan
sonra s
ədə də etsin. Əgər üsyan edib səcdəni yerinə yetirməsə
ehtiyat-
vacib budur ki, namazı tamamlasın sonra yenidən qılsın.
M
əsələ: 994. Əgər namazda səcdə ayəsini eşitsə namazı
s
əhihdir və ehtiyat-vacib budur ki, namazdan sonra səcdəni yerinə
yetirsin v
ə namazın əsnasında səcdənin əvəzinə başı ilə işarə etsin.
M
əsələ: 995. Müstəhəb namazda surə oxumaq, hətta o namaz
n
əzr etmək səbəbilə vacib də olsa, lazım deyil. Əgər məşhur bir
namazı nəzr etsə, gərək Surəni oxusun. Amma bəzi müstəhəb
namazlarda (m
əxsus surəsi olan vəhşət namazı kimi), əgər o
namazın göstərişlərinə əməl etmək istəsə, gərək onun surəsini
oxusun.
M
əsələ: 996. Cümə namazında, həmçinin cümə gününün zöhr
namazında müstəhəbdir ki, birinci rəkətdə Həmd surəsindən sonra
“Cüm
ə” surəsi, ikinci rəkətdə isə Həmd surəsindən sonra
“Münafiqun” sur
əsi oxunsun. Əgər bir şəxs bunlardan birini
oxumağa başlasa, ehtiyat-vacibə görə, onu kəsib başqa surə oxuya
bilm
əz.
M
əsələ: 997. Əgər Həmd surəsindən sonra “Qul huvəllah”,
yaxud “Qul ya
əyyuhəl kafirun” surəsini oxumağa başlasa, onu
k
əsib başqa surə oxuya bilməz. Amma cümə namazında və cümə
gününün zöhr namazında, əgər unudaraq “Cümə” və “Münafiqun”
Dostları ilə paylaş: |