Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

Tem ir m iqdori b o ’y ic h a b a h o la n g a n tem ir rud alarn in g ja h o n d a g i h aq iq iy
v a e h tim o lg a y aq in zaxiralari 1 0 0 mlrd. to n n a d a n ortiq b o ’lib, 1 /3 q ism i s o b iq
Ittifoq r e s p u b lik a la r i h u d u d id a j o y la s h g a n ( R o s s i y a , Q o z o g ’isto n , U k ra in a ).
B raziliya, K a n a d a , Xitoy, H in d iston , A vstraliya, A Q S H tem ir ru d a la rg a ju d a by-
M a’lum ki, a lyu m iniy - y er q a tla m id a k e n g ta r q a lg a n m etalldir. B o k sitd a g i
g lin o zy o m m iqdori 4 0 - 6 0 foizni tash kil eta d i, x o m a sh y o n i ta sh ib o lis h g a qulay.
A ly u m in iy , r u d a la r , k o n la r n in g k  p c h ilig i e k v a t o r y a q in id a j o y l a s h g a n .
M am lakatim izning e n g sh im olid a bu ruda konlari m avjud . Bir n e c h a a s o s iy b ok sitga
b o y viloyatlar ajratiladi: K arib-A m azoniya, G viana q ltig’i, Avstraliya, Hindiston, 0 ’rta
Yer d en gizi. J a h o n d a e n g yirik va bok sit zaxiralarga b o ’y davlatlar: Braziliya, G vin eya,
Avstraliya, Y am ayka, V e n e s u e la , G a y a n a , Su rinam lam i aytish mumkin.
R an gli m eta lla rn in g rudalarid a p a s t v a ju d a p a s t foyd ali k o m p o n e n tla r -
tipik h o la t (1 fo iz k a m ). Birinchi n a v b a td a a s o s iy k o n la rg a m etallni eritish x o m
a s h y o m ljalini o ld in d a n y a q q o l a n iq la b q o ’y a d i. Q o ra m isn in g a s o s iy resu rslari
A frikaning Z a m b iy a , Z air (“m is b e lb o  i”), A m e rik a n in g - Chili, A Q S H , K a n a d a d a
m avjud . M is rudalar yirik zaxiralari R o s s iy a , Q o z o g ’isto n , X itoyd a j o y la s h g a n .
F a q a tg in a bir n e c h a d a v la tla r ru dalar v a r u d a s iz fo y d a li q a z ilm a la r b  y ic h a
y e ta k c h i o ’rinda turadilar. M a sa la n , 90-yillar oxirida q a z ib ch iq a rish b o ’y ich a 2 /3

---