5
rasmiylashtirish, tartibga solishdan iborat bo’lib qolmoqda, bu esa texnik va dasturiy
vositalarga, murakkab avtomatlashtirilgan axborot tizimlari
va texnologiyalarga
bo’lgan talabni kuchaytiradi.
Axborot – kommunikatsiya texnologiyalari axborot resurslarini shakllantirish va
ulardan foydalanish jarayonlarini tubdan o’zgartirib yuborib, quyidagilarni
ta’minlamoqda:
· katta hajmdagi axborotlami ixcham holatda saqlash;
· axborotlarni tezkor izlab topish;
· uzoq masofada joylashgan resurslarga kirish imkoniyati;
· bitta axborot tashuvchisida turli axborotlarni saqlash;
· bibliografik va to’liq matnli ma’lumotlar
bazalarini umumlashtirish;
· faktografik va bibliografik axborotlarni o’zida saqlovchi ma'lumotlar omborining
paydo bo’lishi.
Axborotli jarayonlarning sanoat asosiga o’tishi axborot sohasining rivojlanishini
jadallashtirmoqda, dasturiy texnologiyalarni ishlab chiqish va tatbiq etish esa uni
biznesning
istiqbolli
turlaridan
biriga
aylantirmoqda.
Bularga
xorijiy
mamlakatlardan kompyuter texnikasi va dasturiy vositalarining yetkazib berilishi,
ichki
kompyuter
bozorining
vujudga
kelishiga
ko’maklashmoqda.
Avtomatlashtirilgan axborot tizimlar va texnologiyalar
samaradorligining
mezonlarini shakllantirishga e’tibor berishda ham sezilarli siljishlar ro’y bermoqda.
Agar ma’muriy – buyruqbozlik tizimlari sharoitlarida asosiy e’tibor axborotlarni
mashinada ishlab chiqishning xarajatlarini aniqlashga qaratilgan bo’lsa, hozirda eng
avvalo qarorlarni tez qabul qilish, tahliliy ma’lumotlarning haqiqiy jarayonlarga
o’xshashligi darajasi, iqtisodiy – matematik usullar va modellardan aniq moliyaviy
6
ishlab chiqarish vositalar tahlili uchun foydalanish imkoniyati faollashdi.
Masalaning bunday qo’yilishi tadbirkorlik va xo’jalik
yuritish amaliyotiga ilmiy
tadqiqot nuqtai nazarlarini kiritadi, yangi ilmiy asoslangan qarorlar, yondashishlar
va malakali xodimlarni talab qiladi. Bundan tashqari axborot – qolgan barcha
resurslardan samarali foydalanish va ularning isrof qilmaslikka yordam beradigan
yagona resurs sanaladi. Jamiyat rivojlanib borishi va texnologiyalarning
murakkablashishi
natijasida, axborot hajmi shunchalik ko’payib ketdiki, bu larayon
boshqaruv sohasida axborotni qayta ishlash zaruriyatini yuzaga keltirdi. Boshqaruv
ierarxiyasining paydo bo’lishi, tovar – pul munosabatlarining yuzaga kelishi hamda
hisoblash mashinalarining yaratilishi boshqaruv uchun katta hajmdagi axborotlarni
qayta ishlashda yuzaga keluvchi qiyinchiliklarni yengish imkonini berdi. Bugungi
kunga kelib boshqaruv ierarxiyasining, tovar – pul munosabatlarining, hisoblash
mashinalarining rivojlanishi
shu darajaga yetdiki, endilikda axborot hajmi va
murakkabligi axborot sanoatini yaratishni talab qilmoqda. Axborotlar miqdori
mamlakatda milliy, iqtisodiyot, tarmoq, tashkilotlar rivojlanishini belgilaydi.
Dostları ilə paylaş: