K. J. Matkarimov b. J. Mahmudov a. A. Norqulov avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar
Yüklə 6,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
| konservat
sion (himoya) moylar deyiladi. Texnikada asosiy vazifasi detallar orasidagi tirqishlarni zichlashdan iborat bo‘lgan zichlash moylari- dan ham keng ko‘lamda foydalanilmoqda. Antifriksion moylar eng ko‘p tarqalgan bo‘lib, sirpanib ishqala- nishdagi tutashma detallarining yeyilishini kamaytirish uchun ish- latiladi. Antifriksion moylar dastlab suyuq moyning oqib ketishini ger- metiklash qiyin bo‘lgan va tashqi muhitdan suv, chang, qum va boshqa korrozion va abraziv materiallar kirishi ehtimoli bo‘lgan tarmoqlarda (g‘ildiraklar podshipniklari, turli uzatmalar sharnirlari va boshqalar) qo‘llanila boshlangan. Tarmoqlar plastik moy yor- damida moylanganida, tarmoqning ish jarayonida moy o‘z o‘rnidan siljimaydi, moy turi to‘g‘ri tanlanganida ish paytida hosil bo‘ladi- gan inersion kuchlar ta’sirida sochilib ketmaydi va o‘z-o‘zidan mexanizmdan oqib ketmaydi. Natijada tarmoq uzoq vaqt moylash materiali bilan ta’minlangan hisoblanadi. O‘z navbatida, antifriksion moylar indekslar bilan belgilanadi- gan kichik guruhlarga bo‘linadi: С – umumiy ishlar uchun mo‘ljal - langan; O – yuqori haroratlarda ishlatiladigan (110°C gacha); M – ko‘p maqsadlarda ishlatiladigan (minus 30°C dan +130°C haro- 156 ratda) hamda o‘ta nam sharoitda ham ishlay oladigan; Ж – issiqlik ta’siriga chidamli (150°C va undan yuqori haroratlarga chidamli); X – sovuqqa chidamli (minus 40°C dan past haroratlarga ham chi- damli). Konservatsion yoki himoya moylari З harfi bilan belgilanadi. Ular mexanizmlarni saqlash va ishlatish vaqtida metall sirtlarini korroziyalanishdan saqlash uchun surtiladi. Tekshirishlar shuni ko‘rsatadiki, surkov moylari o‘z xususiyatla- rini sezilarli darajada yo‘qotmagan holda uzoq vaqt ishlashi mum- kin. Bugungi kunda asosan mukammal ta’mirgacha yoki ma’lum miqdordagi yo‘lni (20–30 ming km) bosib o‘tgunga qadar almash- tirish talab etilmaydigan agregatlar yaratilmoqda. Plastik surkov moylari har xil sharoitlarda ishonchli ishlashi uchun quyidagi sifat ko‘rsatkichlariga ega bo‘lishi lozim: yuqori chidamlilik chegarasiga ega bo‘lishi va qiya tekisliklarda, harakat- dagi va qiyin zichlanadigan ishqalanish tarmoqlarida ushlanib turi- lishi, ya’ni oqib ketmasligi lozim; ma’lum harorat chegaralarida o‘z xususiyatlarini saqlashi, ya’ni ma’lum tomchilab oqish haroratiga ega bo‘lishi; bir jinsli bo‘lishi, ya’ni tarkibida erimay qolgan qism- lar, abraziv aralashmalar va suv bo‘lmasligi; yaxshi barqarorlikka ega bo‘lishi, ya’ni qatlamlanmasligi lozim. Yüklə 6,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|