Kafedra : aqrar menecment V
Marketinq nəzəriyyəsində məhsula konkret tələbatın ödənilməsi vasitəsi
Yüklə 1,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Marketinq nəzəriyyəsində məhsula konkret tələbatın ödənilməsi vasitəsi
kimi baxılır. Məhsul marketinq kompleksinin əsas elementidir . Çünki yalnız o, insanın real ehtiyacını və tələbatını ödəyə bilər. Marketinq isə hər bir istehsalçıya real ehtiyacı və tələbatı dəqiq müəyyən etməkdə, onun səmərəli və münasib qaydada ödənilməsi məqsədilə müəssisədə zəruri məhsulların istehsalının təşkili işində əməli köməklik götürə bilər. Bu isə müəssisədə məhsul siyasətinin reallaşdırılması yolu ilə həyata keçirilir. Məhsul siyasətində aşağıdakı tədbirlərin icrasına ciddi diqqət yetirilməsi tövsiyyə edilir: istehsal edilən məhsulların madifikasiyasına; yeni məhsul növlərinin işlənməsinə; köhnəlmiş məhsulların istehsaldan çıxarılmasına; istehsal edilən məhsulların optimal nomenklaturasının downloaded from KitabYurdu.org 41 müəyyən edilməsinə; buraxılan məhsulların ən yaxşı çeşidinə; məhsul nişanlarının məqsədəuyğunluğunun müəyyən edilməsinə və istifadə edilmə imkanlarının aydınlaşdırılmasına; zəruri olan qablaşdırmanın yaradılmasına və məhsulların markalanmasının həyata keçirilməsinə; servis xidmətinin təşkilinə və s. Əgər marketinq tədbirlərinin əsas fəallığı bilavasitə məhsulun üzərinə düşürsə də, onda biz «məhsula yönəldilmiş marketinq strategiyası» haqqında da danışa bilərək. Belə ki, marketinq strategiyasını ayrı-ayrı məhsullara, onların qruplarına və yaxud da bütün çeşidlərinə də aid etmək olar. Bununla yüksək keyfiyyətli məhsulun yaşını amillərlə ölçmək mümkündür. Məhsul bir çox ədəbiyyatlarda «əmtəə» ilə bərabər tutulur, yəni eyniləşdirilir. Bizim fikrimizcə, bununla razılaşmaq çətindir. Çünki məhsul əmtəəyə nisbətən daha geniş və ətraflı anlayışdır, məfhumdur. Belə ki, istehsal edilmiş hər hansı bir «məhsul» heç də həmişə əmtəə ola bilməz. Amma hər bir növ əmtəə ilk əvvəl məhsuldur, xidmətdir. Klassik iqtisadi nəzəriyyəsi elmində əmtəəyə verilmiş tərifə nəzər salaq. Əmtəə -insanların öz istehlakları üçün deyil, bazar (satış, mübadilə) üçün istehsal etdikləri məhsuldur (məlumatdır, xidmətdir). Başqa sözlə, tələbatı yaxud ehtiyacı ödəyə bilən, alınması, istifadəsi və yaxud istehlakı bazara təklif olunan hər bir şeydir. Göründüyü kimi, əmtəə-insanların (eləcə də müəssisələrin, firmaların, şirkətlərin və s.) öz istehlakları üçün deyil, bilavasitə bazar (satış mübadilə) üçün istehsal etdikləri məhsuldur, məlumatdır, xidmətdir və ideyadır. Odur ki, marketinq sistemində əmtəənin məhsulla bərabər tutulması və eyniləşdirilməsi, bizim fikrimizcə, düzgün deyil. Çünki, əksər hallarda hər bir sahibkar məhsul istehsal edəndə heç də həmişə onun hamısını bazar üçün nəzərdə tutmur. Çox vaxtlar elə olur ki, istehsal edilmiş məhsulun çox hissəsini sahibkar özünün xüsusi ehtiyacları üçün istehsal edir. Yəni, beləliklə məhsulun bir hissəsi bazara çıxarılmır. Odur ki, marketinq sistemində məhsul əvəzinə əmtəə (məhsulun bir hissəsi) anlayışının işlədilməsi, heç də geniş təkrar istehsalı prosesinin iqtisadi-sosial mahiyyətinə uyğun gəlmir, yəni onun mahiyyətini tam açmır. Bu baxımdan biz marketinq fəaliyyətində «əmtəə» yox, «məhsul» anlayışının işlədilməsinə daha çox tərəfdarıq. downloaded from KitabYurdu.org |