Kandavlizm Şahin Böyükağa oğlu Əlibəyli Candaulism

86 
 
b)  seksual  partnyorun  başqa  kişinin  ixtiyarına  verilməsilə 
səciyyələnən koital kandavlizm  

 
seksual  partnyorun  başqa  kişinin  ixtiyarına 
verilməsi,  lakin  ərin  özünün  iştirak  etməməsilə 
səciyyələnən koital kandaulezizm 

 
seksual  partnyorun  başqa  kişinin  ixtiyarına 
verilməsi,  lakin  ərin  özünün  iştirak  etməsilə 
səciyyələnən koital kandavlizm 
► akustisizmlə qovuşmuş koital kandavlizm 
► vizionizmlə qovuşmuş koital kandavlizm 
► plüralizmlə qovuşmuş koital kandavlizm 
 
Kandavlizmin ayrı-ayrı formalarının klinik mənzərəsi  
 
Əvvəlcə seksual partnyor sayılan qadınla bağlı olan xüsusiyyətlərə görə ayırd 
edilən kandavlizm formaları haqqında danışaq. Artıq yuxarıda qeyd edildiyi kimi, seksual 
partnyor sayılan qadınla bağlı olan xüsusiyyətlər arasında ikisi daha mühümdür: 
A. Seksual partnyorun qanuni olub-olmaması;  
B. Kandavlistik təklifin seksual partnyor tərəfindən cavablandırılması. 
İlk baxışda seksual partnyorun qanuni olub-olmamasının məsələyə nə dəxli ola 
bilməsi  maraqlı  görünür.  Ancaq  dərinliyə  vardıqda  bunun  çox  dəxli  var.  Çünki  seksual 
partnyorun qanuni olub-olmamasından asılı olaraq onun kişi həyatındakı rolu fərqlənir. 
Kandavlizm  ərin  öz  seksual  partnyorunu  imkan  daxilində  daha  açıq-saçıq 
şəkildə ətrafdakılara nümayiş etdirmək arzusudur. Seksual partnyora görə kandavlizm iki 
növə ayrılır: 
1. Arvada münasibətdə yaranan kandavlizm;  
2. Arvadı əvəz edən qadına münasibətdə yaranan kandavlizm. 
Hər  şeydən  öncə,  kandavlizmə  mübtəla  olmuş  ər  arvadını  çılpaq  halda  başqa 
kişiyə göstərməyə çalışır və çox vaxt buna nail olur. Belə hal arvadın çılpaq halda başqa 
kişiyə göstərilməsi, meyl pozuntusunun özü isə arvada münasibətdə yaranan kandavlizm 
adlanır.  
Həmçinin kişinin arvadı olmayan, lakin onunla dərin emosional əlaqə saxlayan 
qadının  bir  seksual  partnyor  olaraq  çılpaq  halda  başqa  kişiyə  göstərilməsi  mümkündür. 
Belə  hal  arvadı  əvəz  edən  qadının  çılpaq  halda  başqa  kişiyə  göstərilməsi,  meyl 
pozuntusunun özü isə arvadı əvəz edən qadına münasibətdə yaranan kandavlizm adlanır. 
Kişinin məşuqəsi (aşnası), daim ünsiyyətdə olduğu başqa bir qadın (tez-tez əlaqə saxladığı 
və yaxın münasibət yaratdığı fahişə) və başqaları «arvad əvəzedicisi» rolunda çıxış edirlər. 
Arvadın yerini tutan həmin qadınların bədəninin lüt halda digər kişilərə göstərilməsindən 
də  həzz  əldə  edilir.  Lakin  arvadın  çılpaq  halda  nümayiş  etdirilməsi  zamanı  yaranan 
məmnunluq  daha  şiddətli  olur.  Çünki  arvadın  yerini  tutan  qadının  reaksiyası  bir  çox 
hallarda  reallığı  əks  etdirmir,  qeyri-səmimi  olur,  maddi  mülahizəyə  söykənir,  nikah-ailə 
münasibətlərinə dəxli olmur,  ümumiyyətlə,  individin  münasibətlərinin stabilliyi  üçün  elə 
bir  əhəmiyyət  kəsb  etmir.  Ancaq  arvad  ailə  başçılarından  və  nikah  münasibətlərinin 

---

87 
 
qurulmasını təmin edən tərəflərdən biri, ərin həyat yoldaşı, onun uşaqlarının anası və çox 
vaxt əsas tərbiyəçisidir. Təsadüfi deyildir ki, kandavlizmdən əziyyət çəkən kişi ilk növbədə 
arvadını,  əgər  nikahda  deyilsə,  onda  məşuqəsini,  hərgah  məşuqəsi  də  olmazsa,  daim 
ünsiyyət yaratdığı başqa bir qadını, məsələn, həyat yoldaşı qədər yaxın münasibət yaratdığı 
fahişəni  çılpaq  halda  nümayiş  etdirməyə  qərar  verir.  Arvada  münasibətdə  yaranan 
kandavlizm  tədqiqatçılar  tərəfindən  daha  çox  diqqət  yetirilən  bir  cinsi  pozğunluq 
formasıdır.  
Kandaulezistik təmayülün «dozasına» görə kandaulezizmin fizioloji və patoloji 
olmaqla daha iki növü ayırd edilir. 
Əgər kandaulezistik təmayül cüzi «dozada» olarsa, buna fizioloji kandaulezizm 
(candaulesismus  physiologica)  deyilir.  Belə  hal  başqa  sözlə  normal  kandaulezizm  da 
adlanır.  
Əgər kişi öz arvadı ilə fəxr edirsə, onun gözəlliyilə öyünürsə, belə bir cazibədar 
qadınla yatdığına görə olmazın sevinirsə, qüvvətli cinsin digər nümayəndələrinin də onun 
füsunkar  bədəni  qarşısında  baş  əydiklərini  hiss  edirsə,  başqa  kişilərin  ona  məftun 
olduqlarını  gizlədə  bilmədiklərini  aşkarcasına  duyursa,  həyat  yoldaşının  valehediciliyi 
qarşısında davam gətirməyin mümkün olmadığını söyləyirsə və bunu praktik olaraq sübut 
edirsə, burada ilk baxışda pis, yaramaz bir şey axtarmağa lüzum olmadığı qənaətinə gəlinə 
bilər.  Ümumi  götürdükdə  arvadının  heyranedici  bədənini  başqa  kişilərə  göstərməkdən 
ehtiraslanan  ərin  bir  sarsaq,  səfeh  hesab  edilməsi  həqiqətən  ədalətsizlik,  ona  qarşı  bir 
haqsızlıq kimi dəyərləndirilə bilər. Hətta ailəli kişilərin çoxunda kandaulezizmə meyllilik, 
buna bir təmayül, həvəs vardır. Qısqanclıq kompleksi olmayan kişilər üçün cüzi «dozada», 
fizioloji  ölçüdə  kandaulezistik  təmayülün  təzahür  etməsi  tamamilə  normal  bir  əlamətdir. 
Ağlabatan,  məntiqə uyğun davranmağı üstün  tutan, həyat  yoldaşının  «incə  maraqlarına» 
hörmətlə  yanaşmağı  bacaran,  mənalı  və  rəngarəng  ömür  sürməyi  arzulayan  adamlar 
bundan müəyyən qədər fayda götürə bilərlər. Gözəl arvad ərinin və başqa kişilərin nəzərini 
cəlb edə biləcək bədənə sahib olmasına görə özünü xoşbəxt hiss edir. Həmçinin həddən 
ziyadə gözəl arvada sahib olduğunu düşünən kişi bunu həyatının bir uğuru kimi qarşılayır 
və istər-istəməz öyünür. Yalnız şüurlu, dərrakəli, qanacaqlı yanaşma çərçivəsində sağlam 
mühakiməli partnyorlar mövcud vəziyyətdən öz xeyirlərinə istifadə edir, bir-birinin qədir-
qiymətini bilir, biri digərini əziz tutur, onun sevilməyə, hörmət edilməyə layiq olduğunu 
özü üçün sübut edir. Arvadının gözəlliyinə heç kimin şübhə etmədiyinə dair qənaətin hasil 
olması kişiyə sevincli anlar bəxş edir. Kişinin bundan sui-istifadə etməyə çalışmaması, öz 
arvadının (rəfiqəsinin) rəy və hisslərinə hörmət etməsi nikaha qara qüvvələrin soxulmasına 
imkan  verilməməsinin  başlıca  şərtidir.  Arvadının  gözəl,  füsunkar,  cazibədar  olması  ərin 
özü  haqqında  çox  böyük  fikirdə  olması  üçün  əsas  verməməlidir.  Hər  iki  partnyorun 
kandaulezistik  təmayülə  normal  qapılmaları,  onunla  başlarını  qarışdırmağa  çalışmaları 
intim həyata yeni rəng qataraq onlara həzz bəxş edə bilər. Bu zaman belə oyanma mənbəyi 
demək  olar  ki,  bitib-tükənmək  bilmir,  heç  vaxt  qurtarmır.  Lakin  belə  bir  qəribə  meylin 
«dozasının»  artırılması  artıq  narahatlığın  təməlinin  qoyulması  üçün  kifayət  edir. 
Kandaulezizmin parafiliyalar sırasına aid edilməsi əbəs yerə olmamışdır, bunu partnyorlar 
heç bir vəchlə unutmamalıdırlar.  

---