Åkcp{ig-fcghycß

 
75 
yetim və  qə ribdirlə r. Öz babalarını ə ldə n vermə lə ri bir neçə  gündə n artıq deyildir ki, bu gün də  analarını ə ldə n verirlə r. Onlarla 
düş mə n-çilik edib onları öldürə n ümmə tə  vay olsun. 
Sonra Zə hra (ə leyhissalam) bir-bir öz və siyyə tlə rini söylə mə yə  baş ladı. Xanım Zə hra can yandırıcı bir və ziyyə tdə  dünyadan 
köçdü, Əli (ə leyhissalam) Zə hra (ə leyhissalam)-ın öz və siyyə tinə  ə sasə n gecə  ikə n qüsl  verib, kə fə nlə di. Xanıma meyyidə  
namazı qılaraq onu torpağ a tapş ırdı. Qə bri torpaqla örtdüyü zaman Hə zrə ti qə m bürüdü göz yaş ının damcıları sel kimi üzünə  axırdı. Bu 
halda üzünü Peyğ ə mbə r sə llə llahu ə leyhi və  alihi və  sə llə min qə brinə  tə rə f tutub belə  buyurdu: 
“Salam olsun sə nə , ey Allahın elçisi! Öz tə rə fimdə n və  elə  indicə  mehmanın olan qızın tə rə fində n salam olsun sə nə .” 
Ey  Allahın  Peyğ ə mbə ri!  Sə brim  sə nin  sevimli  qızının  fə rağ ından  azalıb,  taqə tim  isə   ə ldə n  gedibdir.  Lakin  sə nin  o  böyük 
faciə li və fatını gördükdə n sonra mə nə  yetiş ə n hə r bir müsibə t kiçikdir. Öz ə limlə  cə sə dini qə brə  qoyduğ umu və  rehlə t 
edə rkə n baş ını sinə m üstünə  aldığ ımı heç vaxt unuda bilmə rə m.  
Ey  Peyğ ə mbə r,  mə nə   tapş ırdığ ın  ə manə ti  sə nə   qaytardım.  Mə nim  qə mim  isə   ə bə didir.  Bundan  belə   gə lə cə k 
gecə lə rimi ayıqlıqla baş a vuraram ki, birgə  sə nə  qovuş um. Tezliklə  qızın sə ni agah edə cə kdir. Sə nin ümmə tinin zülm etmə k 
üçün necə  birlə ş diglə rini qızın sə nə  danış acaqdır. Halımın necə liyini ondan soruş ... Mə nim salamım olsun, sizin hə r ikinizə ! sizə  
vida salamı edirə m. 
 
YETMİ Ş İ NCİ  HEKAYƏT 
 
HAQQ TƏRƏFDARINA RƏHMƏT 
Tə lhə  və  Zübeyr iki nə fə r Qüreyş in mə ş hur Peyğ ə mbə ri böyük ə shablarından hesab olunurdular. Bu iki nə fə r Osmanın 
ölümündə n sonra Hə zrə t Əli (ə leyhissalam)-la beyə t etmə də  ilk adamlardan sayılırdılar. 
Camaatın Əli (ə leyhissalam)-la beyə t etmə sində  bu iki nə fə rin xüsusi rolu olmuş dur. Lakin Hə zrə t Əli (ə leyhissalam) xilafə tə  
keçdikdə n  sonra  iş lə rə   İ slami  ə dalə tlə   baş ladı.  Bu  iki  nə fə r  bə zi  mə sə lə lə rdə   xüsusilə   də   iki  mə sə lə də   Əli 
(ə leyhissalam)-a  qarş ı  etiraz  sə slə rini  ucaltdıqda  nə ticə si  Əli  (ə leyhissalam)-la  bu  iki  nə fə r  arasında  olan  münasibə tlə rin 
pislə ş mə sinə  gə tirib çıxartdı. 
1-Deyirdilə r: Niyə  Əli (ə leyhissalam) ölkə nin siyasi mə sə lə lə rində  bizimlə  mə slə hə tlə ş mir? 
2-Deyirdilə r: Niyə  o Hə zrə t beytül-malın bölgüsündə  bizimlə  baş qaları arasında fə rq qoymur, hamını bir gözdə  görə rə k beytül-
malı bə rabə r ş ə kildə  bölür.? Bir halda ki, biz islamın sabiqə li ş ə xsiyyə tlə rində n hesab olunuruq və  s... Əgə r siyasə t hiylə  və  
aldatma  mə nasında  olsaydı,  Əli  (ə leyhissalam)  gə rə k  onları  öz  qanadı  altına  alıb  ağ ızlarını  yummalarından  ötrü  onlara  rüş və t  də  

---

 
76 
vermə liydi. Lakin İ slamdakı siyasə t iş lə rin ə dalə t və  islami tə dbiri ə sasında bölün-mə sidir. Elə  buna görə  də  artıq pay tə lə b 
edə nlə rə  gözü yummaq olmaz. Habelə  baş qasının haqqı onlara verilmə mə lidir. 
İ mam Əli (ə leyhissalam) bu iki nə fə rin etirazının cavabında belə  buyurdu: 
“Siz  cüz”i  iş lə r  ucbatından  qə zə blə nib  bir  çox  yaxş ılıqları  görmə mə zliyə   aldınız.  Mümkündür.  mə nə   sizin  hansı  haqqınızı 
tapdadığ ını söylə yə siniz? Ya sizin hansı payınıza yiyə lə nmə yimi deyə siniz?! 
Ya müsə lmanlar tə rə fində n edilə n hansı haqq və  ş ikayə ti gə tiriblə r və  mə n də  o iş ə  baxmaqda acizlik göstə rmiş ə m? 
Yaxud deyə  bilə rsinizmi hansı İ lahi hökmdə n xə bə rsizə m ki, onun yolunda sə hv etmiş ə m?” 
Sonra  xilafə t  və   rə hbə rlik  mövzusunda  ki,  Hə zrə tin  öz  haqqından  və   camaatın  özü  o  Hə zrə tin  bu  və zifə ni  seçmə sini 
istə miş dilə r, iş arə  edib axırda buyurdu: 
“Allah haqqı görüb ona kömə k edə nlə rə , zülmü gördükdə  isə  onu rə dd edə rə k haqqı öz sahibinə  qaytaranlara rə hmə t etsin.” 
 
 
İ Kİ NCİ  BÖLÜM 
 
YETMİ Ş  Bİ Rİ NCİ  HEKAYƏT 
 
ƏDƏB VƏ HƏYA QAYDALARINA Rİ AYƏT 
Hücr ibni Ədi və  Əmr ibni Hə mə q İ mam Əli (ə leyhissalam)-ın ş ücaə tli və  və falı silahdaş ları idilə r. Onlar Siffeyn mühari-
bə sində  Ş am ordusundan zara gə ldiklə rini izhar edir və  onlara nalayiq sözlə r deyirdilə r. 
Bu xə bə r İ mam Əli (ə leyhissalam)-a çatdı. İ mam onlara sifariş  göndə rdi ki, nalayiq sözlə r danış mayın və  tə hqir edici sözlə r 
söylə mə yin. O iki nə fə r Əli (ə leyhissalam)-ın hüzuruna gə lib ə rz etdilə r: “Mə gə r biz haqq deyilik?” 
İ mam buyurdu: “Haqqıq” 
Ərz etdilə r: “Mə gə r Ş am ordusu (Müaviyə nin silahdaş ları) batil xə ttində  deyildirlə r?” İ mam buyurdu: “Bə li, onlar batildirlə r.” 
Ərz etdilə r “Bə s, niyə  bizi onlra nalayiq sözlə r demə kdə n çə kindirirsə n.?” 
İ mam buyurdu:  
“Mə n sevmirə m ki, siz nalayiq sözlə r söylə yə siniz. Amma ə gə r onların ə mə llə rini ifş a etmiş  və  onların yoldan çıxmalarını 
söylə sə ydiniz  dediklə riniz  daha  düz  və   üzrünüz  qə bul  olunardı.”  Sonra  buyurdu:  “Gə rə k  pis  sözlə r  demə k  ə və zinə   belə   dua 

---

 
77 
edə ydiniz.”  “İ lahi! bizim və  onların qanını hifz et! Bizimlə  onların arasını düzə lt, və  onlara yol azmaqdan nicat ver, bundan ötə ri ki, 
xə bə rsizlə r haqqı tanısınlar və  haqq ilə  düş mə nçilik edə nlə r özlə rinin bu pis ə mə llə rində n ə l götürsünlə r.” 
Əsə ri toplayan deyir: “Qurani mə ciddə  “Ən”am” surə sinin 108-ci ayə sində  belə  oxuyuruq: 
“Allahdan baş qasını mə bud seçə nlə ri söymə yin, ə ks halda onlar da zülm və  cə halə t üzündə n Allahı söyə lə r.” 
Bə zi  rə vayə tlə rə   görə   möminlə rdə n  bir  çoxunun  bütpə rə stlə r  və   onların  ə mə llə rində n  ş iddə tli  surə tdə  
narahatlıqları olduğ una görə  onları bütlə rinə   tə hqir  edici sözlə r deyirdilə r. Belə  bir vaxtda Quran yuxarıkakı ayə  ilə  aş karcasını 
onların bu mə sə lə də n çə kindirdi. 
Belə liklə  görürük: “Nə hcül-bə lağ ə ” və  Quran ə mr edirlə r ki, müsə lmanlar hə tta düş mə nlə rin müqabilində  belə  ə də b 
və  hə ya üsullarına ə mə l etsinlə r. 
Çünki, söyüş  və  pis sözlə r ilə  yolunu azmış ları haqqa tə rə f sövq etmə k mümkün deyil, ə ksinə , bu iş  düş mə nin daha da 
tə rslə ş mə sinə   sə bə b  olacaqdır.  Belə liklə   mə lum  olur  ki,  gə rə k  insanlar  mə ntiq,  də lil  və   nə zakə tli  ə xlaqla,  İ slama 
doğ ru cə zb olunsunlar. 
 
 
 
 
YETMİ Ş  İ Kİ NCİ  HEKAYƏT 
 
HƏSƏN VƏ HÜSEN (
ƏLEYHİ MƏSSALAM
) Sİ FFEYN MÜHARİ BƏSİ NDƏ 
Əli (ə leyhissalam)-ın ordusu ilə  Müaviyə nin qoş unu arasında baş  verə n Siffeyn müharibə si 18-ay davam etdi. Bu döyüş də  Əli 
(ə leyhissalam) ilə  yanaş ı Hə sə n və  Hüseyn (ə leyhissalam) Mə hə mmə d ibni Hə nə fiyyə  və  Hə zrə t Abbas (ə leyhissalam) da 
fə al iş tirak edirdilə r. 
İ mam Hə sə n (ə leyhissalam)-ın rə hbə r seçilə cə yi, elə cə  də  nə slinin hifzi Hə sə n və  Hüseyn (ə leyhissalam) ilə  bağ lı 
olması sə bə blə ri üzündə n Əli (ə leyhissalam) Peyğ ə mbə rin gözünün iş ığ ı olan bu iki nə fə rin öldürülmə sində n çə kinirdi. Elə  
buna görə  də  Hə zrə t buyurdu: 
“Ey Möminlə r! Mə ni araya salmaq ə və zinə  bu cavanı (oğ lumu) də rk edin. Mə bada onun ş ə hadə ti mə ni pə riş an edə r, uca 
ümid  hasarımı  sındırar,  ona  görə   ki,  mə n  bu  iki  nə fə rin  ölümü  barə də   (Hə sə n  və   Hüseyn)  heyfislə nirə m,  Mə bada  onların 
ş ə hadə ti ilə  Peyə ğ ə mbə r nə slini kə smiş  olasınız.” 

---