|
Kirisiw tiykarǵi bólim inflyaciya hám oniń turleri
|
səhifə | 1/5 | tarix | 24.12.2023 | ölçüsü | 63,41 Kb. | | #160888 |
| INFLYACIYA. DÁRIBAEV AYDOS docx
INFLYACIYA
JOBA
KIRISIW
TIYKARǴI BÓLIM
INFLYACIYA HÁM ONIŃ TURLERI
ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASINDA INFLYACIYA JAǴDAYI
ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASINIŃ INFLYACIYA PROGNOZLARI
JUWMAQLAW
PAYDALANǴAN ÁDEBIYAT
KIRISIW
Inflyaciya (lat. inflatio — bórtiw, kóteriliw), puldiń qádirsizleniwi — tovar -pul teń salmaqlılıqınıń buzılıwı nátiyjesinde aylanıstaǵı xojalıq aylanbası mútajliklerinen artıq dárejede qaǵaz pullar muǵdarınıń kóbeyip ketiwi, pul massasınıń tovarlar massasınan ústinligi nátiyjesinde tovar menen támiyinlenbegen pullardıń payda bolıwı.
Inflyaciya - málim dáwir dawamında mámlekette bahalar ortasha (ulıwma ) dárejesiniń turaqlı ósiwi, puldiń satıp alınǵan zat qábiletin uzaq múddetli tómenlewi.
Ásirese bir ekonomikalıq sistemadan ekinshi bir ekonomikalıq sistemaǵa ótip atırǵan mámleketlerde inflyaciyanıń ekonomikaǵa tásiri talay qáwipli. Sebebi, bul dáwir bahalardıń erkinlesiwi hám soǵan muwapıq olardıń ulıwma dárejesi keskin asıp ketiwi menen baylanıslı.
Biraq inflyaciya dáwirinde barlıq tovarlardıń bahaları da asabermeydi: ayırımlariniki turaqlı bolıp tursa, geyparalariniki bolsa túsiwi múmkin.
“Inflyaciya” termini dáslepki bar Arqa Amerikada 1861-1865 jıllardaǵı puqaralar urısı dáwirinde qollanıldı. Inflyaciyanıń termini mámiledegi qaǵaz pul massasınıń tovarlardıń real usınısına salıstırǵanda hádden zıyat kóbeyip ketiwi jaǵdayın anıqlama berngen. Bıraq inflyaciyanıń bunday xarakteristikası jetilisken emes jáne onıń sebeplerin ashıp bermeydi. Ulıwma alǵanda inflyaciya pul mámilesi nızamlarınıń aynıwı forması retinde makroekonomikalıq teń salmaqlılıqtıń aynıwın, talap hám usınıs keri proporcionallıǵın ańlatadı.
Inflyaciya pul qádirsizleniwin ańlatadı. Inflyaciya hár jılı rawajlanǵan mámleketlerde ortasha 7 % quraydı. Barlıq ekonomikalıq baylanıslar inflyaciyanı esapqa alǵan halda ámelge asıriladı.
Dostları ilə paylaş: |
|
|