119
121
Hastanesi, Kızılay Hastanesi ve Akdeniz Özel Hastanesi’nin tavanından tabanına
kadar tüm sağlık personeli ve tesisleri ile hizmet içinde ve hizmete hazır, güven verici
durumlarını aziz millete duyurmayı bir vazife sayarım.”
16
şeklinde yansır.
Aynı günlerde Kıbrıs’ta Rumlara yönelik olarak yardım faaliyetine geçmek ve
bu maksatla bir yardım uçağını İngilizlere ait Akrotiri askeri üssüne indirmek isteyen
Yunanistan’ın bu teklifiyle ilgili olarak “Ankara’daki İngiltere Büyükelçiliği
müsteşarı bakanlığımız siyasi işler genel müdürlüğüne telefon ederek, Yunan
hükümetinin Kıbrıs’a ilaç ve tıbbi malzeme götürecek bir Yunan uçağının Akrotiri
üssüne inmesi için İngiltere’den izin istediğini ve bu izni verdiklerini bildirdikten
sonra istediğimiz takdirde ilaç ve tıbbi malzeme götürecek bir Türk uçağına da
Akrotiri’ye iniş için aynı izni verebileceklerini söylemiştir. Güney Kıbrıs’taki Türk
kantonlarındaki soydaşlarımıza ilaç ve tıbbi malzeme yardımı yapabilmek
bakımından bu teklifin kabul edilerek Akrotiri üssüne bizim de bir uçak
göndermemizin faydalı olabileceği düşünülmektedir. Keyfiyet bu mülahaza ile
Lefkoşa büyükelçiliğimize iletilmiş ve görüşü sorulmuştur. Adı geçen
büyükelçiliğimizden bu konuda alınan cevabi işarda ‘Limasol’da olduğu gibi adanın
her tarafında evsiz barksız kalmış olan soydaşlarımızın tıbbi malzeme ve gıda
maddeleri yardımına ihtiyacı vardır. İngiliz üslerinden Güney Kıbrıs’taki Türk
kantonlarındaki soydaşlarımıza yardım yapılması ameliyesi için yararlanılması uygun
olacaktır. Ayrıca Yunanistan’a sağlanan bir kolaylıktan eşit surette bizim de
yararlanmamız üzerinde titizlikle durulmasının yerinde olacağını düşünmekteyim.’
denilmektedir. Ayrıca yine Lefkoşa Büyükelçiliğimizin diğer bir telgrafında da
‘Piskobu (Yalova) kampında bulunan bir yakın tanıdığımız soydaşımız yönetim
alakalılarının birisine telefon ederek Paramal kampında 6000 kadar Türk olduğunu,
kendisinin üsler ilgilileri ve Paramal kampı arasında irtibat sorumlusu olarak görev
yaptığını, oradaki halkın moralinin çok yüksek olduğunu beyanla, İngilizlerin bu
göçmen kampındaki soydaşlarımıza battaniye, çay ve yemek verdiklerini, buna
16
KGMA. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından 29 Temmuz 1974 tarihinde Sağlık ve
Sosyal Yardım Bakanı Selahattin Cizrelioğlu imzasıyla yayımlanan 3120-2867 sayılı yazı.
120
122
rağmen çadır, ilaç ve yiyecek ihtiyaçları olduğunu bildirmiş, birisinin, imkân
bulunursa oraya giderek durum hakkında bilgi almasını veya kendisinin Lefkoşa’ya
getirilmesini istemiştir. Kendisine morallerini yüksek tutmaları, biraz daha sabırlı
olmaları tavsiye edilmiş ve ihtiyaçların ilgililere iletileceği bildirilmiştir.’
denilmektedir. Büyükelçiliğimizin de yukarıda maruz telgrafları muvacehesinde
Akrotiri İngiliz üssüne, gerek bu üsse sığınmış olan, gerekse adanın güneyindeki Türk
kantonlarında muhasara altında bulunan ve kendisine şimdiye kadar kuzeyden yardım
gönderilmesi imkânı bulunamayan soydaşlarımıza ulaştırılmak üzere, ilaç ve tıbbi
malzeme yüklü bir uçağımızın, teşkil edilecek bir Kızılay ekibi nezaretinde
gönderilmesinin çok faydalı ve yerinde olacağı takdir buyrulacaktır. Söz konusu
uçakla Akrotiri üssüne gidecek olan heyete, yapacağı yardım konusunda ışık tutacak
bilgiler ayrı yazılarımızla peyderpey sunulacaktır. Uçakla gönderilecek ilaç, tıbbi
malzeme ve yiyecek maddelerinin bedeli, gerektiğinde Kıbrıs İşleri Planlama ve İcra
Grubu (KİPİG) formunda karşılanabilecektir. Bilgilerinize sunar, gereğini önemle
rica ederim.”
17
denilir. Öte yandan Kızılay tarafından gerek Kızılay tarafından tahsis
edilen gemiler, gerekse Türk Silahlı Kuvvetlerine ait gemiler vasıtasıyla adaya
yönelik gıda maddesi ve yardım malzemesi sevkiyatı devam eder.
Bu kapsamda 7 Ağustos 1974 günü adaya gönderilen Gümüşpala gemisiyle
72.286 kilo un, 26.750 kilo makarna, 10.000 kilo pirinç, 6.984 kilo Ufa yağı, 3.024
kilo ayçiçeği yağı olmak üzere toplam 119.044 kilo gönderilir. Bu yardımın hemen
bir gün sonrasında ise Şarköy gemisiyle 143.286 kilo un, 37.425 kilo makarna ve
3.315 kilo sebze olmak üzere toplam 184.026 kilo adaya sevk edilir.
Kızılay bir yandan Kıbrıs’a yönelik yardım faaliyetlerini organize etmeye gayret
gösterirken konuyla ilgilenen vatandaşlar da yardım konusunda çeşitli önerilerini
Kızılay’a iletmeye başlarlar. Bu kişilerden birisi de Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
hâkimlerinden Dr. Mustafa Çelebi olur ve yaptığı yazılı müracaatta “İngiliz hükümeti
Türkiye’nin ekonomik çöküntüye düşerek Kıbrıs’taki İngiliz haklarının kolaylıkla
17
KGMA. Dışişleri Bakanlığı KİPİG tarafından Türkiye Kızılay Derneği Genel Başkanlığına
gönderilen 25 Temmuz 1974 tarih ve K.25/1983–4466 (24621) sayılı yazı.
121
123
tanınacağı günleri beklemektedir. Karşımızda Kıbrıs Türklerinin kışı geçirmeleri için
gıda ve giyim problemi vardır. Bu yaz tatilimi cenup vilayetlerini gezmekle geçirdim.
Kızılay her aileye bir gıda torbası yollasa, halk bu torbaları bulgur, un, pirinç, nohut,
mercimekle doldurmağa hazırdır; ancak organizasyon eksiktir. Vali, kaymakam,
belediye reisleri ve muhtarlarla temasa geçerek Kızılay işaretli 4 kiloluk Kıbrıs
yardım torbaları dağıtılırsa Kıbrıs Türklerinin acil gıda ihtiyaçları sadece Antalya,
Mersin, Adana, Antep ve Maraş illerinden temin edilebilir. Doğuda bir kaç il hariç
tutulursa bu tür yardımı bütün Türkiye’de her aile zevkle yapacaktır sanırım.”
18
der.
Kızılay yanında Türkiye’deki pek çok kamu kurum ve kuruluşuyla vatandaşlar da
Kıbrıs Türklerine yönelik yardım ve bağış kampanyalarına gönülden
katılmaktadırlar;
19
“Bilindiği üzere Genel Merkezimiz Kıbrıslı soydaşlarımızın bazı
ihtiyaçlarını karşılamak için Sayın Yönetim Kurulumuzun 4 Eylül 1974/40 sayılı
kararı gereğince başkanlığımız emrine 100.000 TL'sini 7 Eylül 1974 tarihinde
göndermişti.
İçel İli Korunmaya Muhtaç Çocukları Yetiştirme Birliği adına Vali
Sayın Bayram Turan Çetin imzasıyla başkanlığımıza gönderilen 17 Eylül
1974/138.3/61 sayılı yazıda 34 Kıbrıslı soydaşımızın 14 Temmuz 1974–11 Ağustos
1974 dönemleri arasında Yetiştirme Yurdu'nda kaldıkları, 29 gün devamlı kalan
34 kişiden ayrı olarak 33 kişinin 2gün, 3 kişinin 3 gün, 7 kişinin 4 gün, 3 kişinin 5
gün, 5 kişinin 7 gün ve bunların yemek, ilaç, banyo ve çamaşır temizlik
masraflarının ilişik olarak fotokopileri gönderilen arkaları tasdikli 67 fatura ile
karşılandığı ve bunun için 30.496.36 TL'si masraf yapıldığı beyan edilmektedir.
Bu yazı ve 67 fatura fotokopisi ile Vilayet makamının Yetiştirme
Yurdu'na gönderdiği 13Temmuz1974/3–251 sayılı yazı ilişik olarak
sunulmuştur. Bahse konu 30.496.36 TL'sinin Birlik adına Mersin Öğretmenler
Bankası'ndaki 21418 sayılı hesaplarına havalesi istenilmektedir.
Başkanlığımıza 100.000TL'si 7 Eylül 1974 tarihinde gelmiştir. Biz bu
tarihten sonra tahakkuk edecek masrafların ve evvelki aylara da ait olsa
ödenmemiş faturaların Derneğimiz tarafından ödeneceği şeklinde
düşünmekteyiz. Temmuz ve Ağustos aylarında sarf edilen ve parası ilgili yerlere
ödenen 67 fatura muhteviyatı 30.496.36 TL'sinin ödenmesi konusunda
18
KGMA. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi hâkimlerinden Dr. Mustafa Çelebi tarafından Kızılay Genel
Müdürlüğüne gönderilen 2 Ekim 1974 tarih ve 30306 sayılı yazı.
19
KGMA. Türkiye Kızılay Derneği Mersin Ana İkmal Merkezi Başkanlığı adına Yalçın Tekkök ve
Yalçın Onat imzasıyla Türkiye Kızılay Derneği Genel Müdürlüğüne gönderilen 26 Eylül 1974 tarih
ve 49 (30849-4775) sayılı yazı.