Korxona pul oqimlarini operativ rejalashtirish jarayonida foydalaniladigan

Jahon bozorida IPO boʻyicha shartnomalar soni va taklif hajmi
25
 
№ 
IPO ning 
jahon bozori
2011 yil
2012 yil 
Mamlakatlar
IPO 
shartno
malari 
soni
Taklif 
hajmi
(million. 
yevro)
IPO 
shartno
malari 
soni
Taklif 
hajmi
(million. 
yevro)
1. AQSh
134 
25 581 
146 
33 164 
2. Xitoy
420 
57 240 
239 
22 842 
3. Yevropa
430 
26 491 
263 
10 928 
4. Yaponiya
36 
1 495 
46 
7 173 
5. Malayziya
22 
1 643 
16 
5 246 
6. Lotin 
Amerikasi
21 
6 153 
15 
5 005 
7. Kanada
64 
1 561 
62 
1 393 
8. Avstraliya
105 
1 195 
54 
1 336 
9. Singapur
23 
5 350 
21 
1 316 
 
IPO oʻtkazish bilan bogʻliq 2012 yilning asosiy natijalari sifatida
 
bozorlariga 
jalb qilingan vositalar hajmi boʻyicha AQSh 3-oʻrindan 1-oʻringa chiqdi. Xitoy 
umumiy IPO shartnomalar hajmi boʻyicha birinchilikni yoʻqotib, ikkinchi oʻringa 
24
www.pwc.com 
25
www.pwc.com 

---

140 
tushdi. Malayziyaning yirik korxonalari IPO oʻtkazib, taniqli korxonalar reytingi 
qatoriga (brendlar qatoriga) kirdi. Japan Airlines aviakompaniyasi IPO yordamida, 
Yaponiyaga jalb qilingan vositalar hajmi 4 barobarga ortdi.
Umuman ta’kidlash mumkinki, IPO – bu kompaniyaning strategik 
rivojlanishining bir bosqichi hisoblanadi, chunki bunda kompaniya informatsion 
shaffof va yirik investorlar uchun yetarlicha tushunarli boʻladi. Kompaniya 
aksiyalarining birinchi ochiq savdoga chiqishi (IPO) jarayoniga tayyorgarlikning 
koʻp vaqt olishiga qaramasdan, natijada kompaniya rivojlanishining yangi, sifat 
bosqichiga oʻtiladi.
Yana shuni ham ta’kidlash lozimki, oʻz mablagʻlarini shakllantirishning tashqi 
manbalari sifatida soliq imtiyozlaridan samarali foydalanish amaliyotini ham keltirish 
mumkin. 
Korxonaning oʻz moliyaviy-xoʻjalik faoliyatini qarz mablagʻlarini jalb 
qilmagan holda samarali davom ettirishi bozor iqtisodiyoti sharoitida murakkab 
masala hisoblanadi.