75
og‗riqlari tayanch harakat apparati jarohatlarida vujudga keladi. Ba‘zan muskul
og‗riqlari jismoniy yuklamalar ta‘sirida ham paydo bo‗ladi. Ayniqsa mashg‗ulotga
yangi kirishilganda yoki to‗xtatib qo‗yilgan mashg‗ulotlar yana boshlanganida
muskullarda jismoniy yuklamalarga moslashish uchun og‗riqlar bo‗ladi. Bunday
og‗riqlar muskullarda sut kislotasi yig‗ilib qolishi natijasida ro‗y beradi. Og‗riqlar
tufayli mashg‗ulotlar to‗xtatib qo‗yish
yaramaydi, balki jismoniy yuklamalar
me‘yorini va jadalligini kamaytirish tavsiya etiladi.
Tayanch harakat apparati jarohatlarida shifokor yordami kerak bo‗lishi
mumkin. SHifokor jarohat darajasini, uni davolash va tiklanish jarayonlarini
tashkil etish bo‗yicha ko‗rsatmalar beradi. Ba‘zan mashg‗ulotlar vaqtinchalik
to‗xtatilishi, bu davrda fizioterapevtik muolajalar, massajlar,
dori vositalaridan
foydalanish, sauna va hammolar qabul qilish tavsiya etilishi mumkin. Engil
jarohatlarda jismoniy yuklamalar ta‘siri, hajmi va me‘yorini kamaytirishga
ko‗rsatma beriladi.
Jismoniy mashqlar va sport bilan shug‗ullanishda jarohatlanishlarning asosiy
sabablari, mashg‗ulot boshida muskullarni to‗liq qizdirish mashqlarini
o‗tkazmaslik, jismoniy yuklamalarni shug‗ullanuvchilar yoshi, jinsi va jismoniy
tayyorgarliklariga muvofiq bo‗lmasligi, mashg‗ulot joylarini
santariya va gigiena
qoidalariga rioya qilinmasligi – isitilishi, yoritilishi, mo‗‗tadil haroratda
bo‗lmasligi, toza havo bilan ta‘minlanmasligi, joylar va jixozlarning nosozligi
hamda
toza emasligi, sport kiyimlari va poyabzallarni talabga javob bermasligi
bo‗lishi mumkin.
Jismoniy mashqlar va sport bilan shug‗ullanishni yangi boshlagan insonlarda
o‗ng tomon oxirgi qovurg‗a ostida og‗riqlar paydo bo‗lishi mumkin. Bu og‗riqlar
mashg‗ulotdan oldin to‗yib ovqatlanish, mashg‗ulotdan oldin achchiq yoki sho‗r
ovqat istemol qilish hamda achchiq kofe ichish, qizdirish mashqlarini bajarmaslik,
jismoniy yuklamani birdaniga bajarish, jismoniy yuklama me‘yorini ortirib
yuborish tufayli vujudga kelishi mumkin. Bu holatda jismoniy yuklamalar ta‘sirini
kamaytirish hamda dam olishni tashkil etish lozim.