M. A. Axmatov Toshkent To‘qimachilik va yengil sanoat insti tuti kafedra mudiri, t f. n, dotsent
OQIM USULIDA UZUN VA KALTA TOLA OLISH
Yüklə 3,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
| 3.11. OQIM USULIDA UZUN VA KALTA TOLA OLISH
Hozir kanop po‘stlog‘idan uzun va kalta tola olish oqim liniyasi ishlab chiqilgan. Uzun va kalta tola olish texnikasi hamda texno logiyasini takomillashtirishda oqim liniyasi muhim rol o‘ynaydi. Uni joriy qilish sermehnat operatsiyalarni mexani zatsi yalashtirish bilan birga, transport xarajatlarni kamaytirish, ish unumini oshirish va tola sifatini yaxshilash, uzun tola va tolali chiqindilarni tabiiy quritishda band bo‘lgan anchagina ishlab chiqa rish maydonlarini bo‘shatishga hamda ko‘p mehnat talab qiladigan, uzoq muddatli va yong‘in chiqishi xavfi bo‘lgan materiallarni tabiiy quritish ope ratsiyalarini texnologik jarayondan chiqarib tashlash imkoniyatini beradi. Uzun va kalta tola olish oqim liniyasida ishtirok etadigan bir qancha mashinalar, mexa nizmlar, quritish uskunalari ustida qisqacha to‘xtab o‘tamiz. Titish-yuvish mashinalari TMM—200—K rusumli ezish-titish mashinasi TMM—200—K rusumli mashina ivib tayyor bo‘lgan kanop poyasidagi ivigan ho‘l holatdagi uzun tola ajratish uchun (3.8-rasm) ishlatiladi. Mashina tolani yog‘ochlik qismidan ajratish bilan bir vaqtda uni yuvib tozalaydi. Natijada yuqori sifatli yaxshi yuvilgan toza tola olinadi. Bu mashina po‘stloqdan tola olish uchun ham ish latiladi. Bunday ho‘l holatda ishlash usulini muhandis N. N. Mi shin tavsiya qilgan bo‘lib, keyinchalik uning rahbarligida — TMM—200—K rusumli mashina yaratildi. Bu mashinaning ish unumi yuqori bo‘lib, 40 yildan beri kanop zavodlarining eng yaxshi va asosiy mashinalaridan hisoblanadi. Mashinaning asosiy qismlari: ta’minlovchi transportyor, birinchi ezish-titish seksiyasi, uzatib turuvchi mexanizm, ikkinchi ezish-titish seksiyasi, birinchi va ikkinchi seksiyada kanopni qisib olib yuruvchi transportyor, nasos va mashinani suv bilan taminlovchi quvur tizimi hamda mashinani harakatga keltiruvchi elektr dvigateldan iborat. ALV rusumli titish-yuvish mashinasi Tolaning yuvilishini yaxshilash, mashinaning titish baraban lariga o‘ralib qolmasligini ta’minlash, uzun tolaning chiqindisi qo‘shilib ketishini kamaytirish, mashina konstruksiyasini sodda lashtirish va massasini TMM—200—K mashinasinikiga nisbatan ka maytirish maqsadida biologik usulda ivitilgan po‘stloqni ishlay digan ALV rusumli mashina yaratildi. ALV mashinasi bir jarayonli bo‘lib, TMM—200—K mashinasidan prinsipial farq qiladi. Bu mashina ham statsionar, ikki seksiyali, har qaysi seksiyasida 117 bittadan barabani bor. Mashina quyidagi asosiy qismlardan iborat; yuklagich stol, qiya ta’minlovchi transportyor (1), siqish barabanlari (2 va 3), titish barabanlari (4 va 6), bosim beruvchi moslama (5) va chiqaruvchi transportyor (7). Mashinada po‘stloqni yuvish uchun suv beradigan quvurlar tizimlari tolani mashinadan ezuvchi pressga o‘tkazadigan mexanizm ham bor. Po‘stloq qo‘yiladigan stol ivigan po‘stloqdan uzluksiz qatlam hosil qilish uchun xizmat qiladi. Materialning ta’minlovchi transportyorga surilishini osonlashtirish hamda suvning oshib tushishini ta’minlash maqsadida stol transportyor tomonga gorizontal, qiya qilib ishlangan. Stol yuzasiga silliq po‘lat tunuka qoplangan. Ta’minlovchi transportyor beshta blok ustida o‘rnatilgan (har qaysi blokda ikkitadan yulduzcha bor), kalibrlangan, ikkita parallel joylashgan SK—7—21 rusumli dumaloq bo‘g‘inli zanjirdan iborat. Transportyorga tutgich montaj qilib o‘rnatilgan bo‘lib, yon tomoniga tunuka qoplangan. Ta’minlovchi transportyor zanjirida do‘ngliklar bo‘lib, ular po‘stloqni olib yurishga va birinchi seksiya titish barabani zonasiga kiritishga imkon beradi. Mashina birinchi va ikkinchi seksiyasining materialni olib yuruvchi transportyorlari bir-birlariga o‘xshash bo‘lib, pastki ponasimon va yuqorigi fason tasmalardan tuzilgan. Birinchi va ikkinchi seksiyada pastki tasmalar uchtadan shkivlarga o‘rnatilgan. Blok bo‘g‘inlari oralig‘iga birinchi seksiya transportyorining erkin aylanadigan shkiv o‘rnatilgan. Ponasimop tasmali transportyorning yuqorigi tarmog‘i po‘lat yo‘lakchaga tayanadi, pastki tarmog‘i mashinaning yon tomonidan tituvchi baraban tagidan o‘tadi. Mashinaning har qaysi seksiyasidagi yuqorigi tansportyorning ishchi a’zosi ikkitadan shkivlarga o‘rna tilgan uzluksiz tasmadan iborat. Birinchi va ikkinchi seksiyalarda uzatilayotgan materialning yassilanishi, siqilishini ta’minlash uchun yuqorigi transportyorlarning pastki tarmog‘i richagli roliklar orqali pastki transportyorning yuqorigi tarmog‘iga siqilib turadi. Yuqorigi transportyorda ikkita yo‘naltiruvchi rolik bor. Birinchi va ikkinchi seksiya transportyorlarining o‘qlari parallel joylashgan va bir-biriga nisbatan 300 mm siljitib o‘rnatilgan. Birinchi va ikkinchi seksiyalarning yuqori va pastki transportyorlarining tezligi bir xil (16,20 yoki 24 m/sek). ALT rusumli titish-yuvish mashinasi Po‘stloq va poyadan maksimal va yuqori sifatli uzun tola olish maqsadida hamda TMM—200—K, ALV titish-yuvish mashina larining po‘stloq ishlashdagi kamchiliklarni hisobga olingan holda yangi ALT rusumli titish-yuvish mashinasi yaratildi. Bu mashina hozir deyarli hamma 118 kanop zavodlarida muvaffaqiyatli ishlatib kelinmoqda. ALT rusumli titish- yuvish mashinasi ivib tayyor bo‘lgan, ho‘l yog‘ochligi ko‘p bo‘lgan kanop po‘stlog‘i hamda poyasidan uzun tola ajratish uchun ishlatiladi. Mashina ikkita ketma-ket joylashgan titish-yuvish seksiyalari, suv taq simlovchi tizim va yuritmadan iborat. Mashinaning asosiy qismlari: ta’minlovchi transportyor, egib sindiruvchi mexanizm, birin chi titish-yuvish seksiyasi, birinchi seksiya bo‘ylab kanopni qisib olib yuruvchi transportyor, uzatib turuvchi mexanizm, ikkinchi titish-yuvish seksiyasi, ikkinchi seksiya bo‘ylab kanopni qisib olib yuruvchi transportyor, mashinani suv bilan ta’minlovchi quvur tizimi hamda mashinani harakatga keltiruvchi elektr dviga tellardan iborat. Yüklə 3,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|