M I k r o I q t I s o d I y o t

U 
О
2.2-rasm . T aklif egri chiziqlari.
Taklif chizig'ini 5 dan boshlaymiz. 3-rasmdan ko'rinib turibdiki, narx P, boMganda, 
ishlab chiqariladigan va sotiladigan mahsulot miqdori 
qx
ga teng. Endi faraz qilaylik, 
xom ashyo narxi kamaydi, demak, bir birlik mahsulot xarajati kamayadi. Bu taklifga 
qanday ta ’sir qilishi mumkin?
Xom ashyo narxining kamayishi, mahsulotga boigan xarajatning kamayishiga, 
o ‘z navbatida , xarajatning kamayishi esa, ishlab chiqarish samarasini oshiradi va 
ko'proq foyda olishga olib keladi. Bu o'z navbatida ishlab chiqarishni rivojlantirishni 
rag4batlantiradi va ilgari rentabelfio'lmagan firmalar uchun bozorga o'z tovarlari bilan 
kirib kelishga imkoniyat yaratadi. Demak, agar bozorda tovar narxi o ‘zgarmasa, ya’ni 
P{ 
saqlanib qolsa, ilgaridagiga nisbatan, bozordagi mahsulot taklifi oshadi, natijada 
taklif egri chizigM o'ngga siljiydi. /> narxga 
q x
birlik emas 
0 2 (02 >
<9,)mahsu1ot miqdori 
to'g'ri keladi. Mahsulot ishlab chiqarishning oshishi, bu yerda narxga bogMiq emas, 
shu sababli taklif egri chizigM S butunlay o ‘ngga, 
s
ga siljiydi (3-rasm). Taklif egri 
chizigMning bunday o'zgarishiga, ya’ni narxga bogMiq boMmagan holdagi o'zgarishiga 
taklif o'zgarishi
deyiladi. O'zgarmas taklif egri chizigMdagi biror nuqtadan pastga yoki 
yuqoriga qarab harakat qilishi 
taklif miqdorining o'zgarishi
deyiladi.
Xom ashyo narxi pasayishining taklif egri chizigMga boshqacha ta’sirini, ishlab chiqarilgan 
mahsulot miqdori 
Q]
o 4zgarmaganda kuzatish mumkin. Haqiqatdan ham , 
Q]
o'zgarmaganda, uni ishlab ishlab chiqarish uchun ketgan xarajat kamayadi (xom ashyo 
narxi pasaygani uchun), demak, tovar narxi ham kamayadi, ya’ni uning narxi 
Px 
dan 
P2
ga o'zgaradi. Bu o'zgarish