M I k r o I q t I s o d I y o t

P
ko'rsatilgan (so'mda). Abtsissa
o'qi bo'yicha berilgan vaqt oralig'ida talab qilingan va taklif qilingan mahsulot hajmi 
Q
ko'rsatilgan. Taklif chizig'i 
S (supply)
qancha miqdorda va qanaqa ishlab chiqarish 
narxida tovaming bozorda sotilishi mumkinligini ko'rsatadi. Taklif chizig'i qancha yuqoriga 
ko'tarilsa, shuncha narx yuqori bo'ladi va shunga ko'ra firmalar mahsulot ishlab chiqarib, 
sotish imkoniyatiga ega bo'ladilar.
2 .1-rasm. Talab va taklif chiziqlari.
Yuqori narx, mavjud firmalarda ishlab chiqarishni kengaytirishni d a ’vat etadi, 
bozorga yangi firmalarning o'z mahsuloti bilan kirib kelishini ta’minlaydi, ulaming 
ishlab chiqargan yuqori xarajatli rentabel bo'lmagan mahsulotlari yuqori narxda rentabel 
bo'ladi. Bunday holda, firmalarda ishlab chiqarishning kengayishi qisqa vaqt oralig'ida 
intensiv bo'lsa, uzoq muddatda esa ekstensiv amalga oshiriladi.
Talab chizig'i 
D (Demand)
iste’molchilaming berilgan narxlarda qancha miqdorda 
mahsulot sotib olish mumkinligini bildiradi. Talab chizig'ining pastga ketishi, 
iste’molchilarning narx qancha past bo'lsa, ular shuncha ko'p mahsulot sotib olishini 
anglatadi. Past narxlar, xaridorlarga yanada ko'proq miqdorda tovariar sotib olishiga

---

hamda ilgari sotib olishga qurbi yetmagan iste’molchilarga esa u hozir tovami sotib 
olishga imkon yaratadi.
Bu ikki egri chiziq talab va taklifning muvozanat nuqtasida kesishadi. Muvozanat 
bozor tizimining shunday holatini bildiradiki, bu holatda talab va taklif bir-biriga teng 
boiadi. Muvozanat nuqta muvozanat narxni va muvozanat mahsulot miqdorini bildiradi. 
P0 
narx muvozanat narx bo'lganda, taklif qilinadigan va talab qilinadigan tovar miqdori
bir-biriga teng boMadi (