M maxsudova muloqot psixologiyasi o'quv qo'llanma toshkent «turon-iqbol» 2006

bo'ladilar. Keksalar muloqoti o'ziga xosdir. Ular xuddi kichik bolalardek
izzattalab, injiq, e ’tibortalab bo'lib qoladilar. Keksalarga ehtiyotkor
bo'lib muomalada bo'lish zarur, chunki ulaming ko'ngillari nozik
bo'ladi. Ularga ko'ngillarini ko'taradigan so'zlarni ko'proq qo'llash
zarur.
Demak, har bir yosh guruhiga kiradigan kishilar, shu jumladan,
kattalar ham o'ziga xos muloqotga kirishadilar. Muloqot har bir davrga
xos holda amalga oshiriladi.
/
J 2.6.
Shaxsning shakllanishidagi
psixologik-pedagogik masalalar
Shaxsning har tomonlama shakllanishida muloqotning ahamiyati
katta. Oddiy narsalami o'rganish uchun ham taqlid orqali o'zaro
muloqotda bo'lish zarur. Jamiyat qonun-qoidalariga asoslangan holda
munosabatlar rivojlanadi. Individ bilan shaxs muloqoti o'rtasida juda
katta farqni ko'rish mumkin. Masalan, go'dak, ruhiy kasal, ongi past
rivojlangan kishilarning muloqoti bilan yetuk rivojlangan, ongi yuksak
kishining muloqoti o'rtasida katta farq bor. Ongli shaxs muloqotni
boshlashdan awal miyasida o'ylaydi, so'zlarini rejalashtiradi. Shaxsning
jismoniy, aqliy, axloqiy va estetik rivojlanishida muloqotning o'rni
katta. Masalan, axloqiy rivojlanish uchun oilada, maktabda, bog'chada
bolaga kattalar muloqot orqali ta’sir qiladilar. Shuningdek, estetik,
aqliy, jismoniy rivojlantirish uchun o'quvchiga o'qituvchi muloqot
orqali ta’sir etishga harakat qiladi. Demak, muloqot ta’sir qilish
vositasi bo'lib ham xizmat qiladi.
Shaxs m uloqotini shakllantirishda uning yoshi, jinsi, kasbi,
dunyoqarashini hisobga olgan holda ish olib borish lozim. Masalan, biz
kichik yoshdagi bolalarga kattalarga nisbatan qo'llaydigan so'zlam i