25
2.2. Jaqtılıqtıń shashırawı. Reley nızamı.
Birtekli ortalıqta barlıq ekilenshi tolqınlardıń óz ara hám tu’sken
tolqın menen interferentsiyası tek bir baǵıtta – jaqtılıqtıń taralıw baǵıtında
nolden ózgeshe amplitudaǵa iye bolatuǵınlıǵın kórsetken [6].
Demek, optikalıq birtekli ortalıqta
jaqtılıqtıń shashırawı, yaǵnıy jaqtılıq
energiyasınıń baǵıtlar boyınsha qayta bólistiriliwi
ámelge aspaydı eken.
Jaqtılıqtıń shashırawı orın alıwı ushın ortalıqta optikalıq birteksizliktiń bolıwı shárt
[8].
Bul birtek sizlikti basqa zattıń mayda bóleksheleri (gazdaǵı suyıqlıqtıń
mayda
bóleksheleri) payda etiwi mu’mkin. Birteksizligi anıq kóriniwshi ortalıq
qoqım(mutnıy)
ortalıq dep ataladı. Bul ortalıqlarda shashıraw birteksizlik ólshemi
a
hám jaqtılıq tolqını uzınlıǵı
λ
qatnası arqalı anıqlanadı [5].
Ólshemi u’lken bólekshelerden
(a >> λ) geometriyalıq shashıraw
baqlanadı.
Bólekshe betine kelip tu’sken barlıq jaqtılıq energiyası táreplerge bólistiriledi
(1-su’wret).
(1-su’wret)
26
Ólshemi kishi bir bólekshedegi
(a << λ)
elektronlardıń jaqtılıq qozdırǵan
májbu’riy terbelisleri birdey fazada ózgeredi. Bunday bóleksheni
bir terbeliwshi
dipol sıpatında qarawǵa boladı. Garmonikalıq terbeliwshi dipol nurlanıwı
intensivligi I ~ω4 ~ 1λ4 tiykarında ózgeredi. Joqarıdaǵı baylanıslılıq
Dostları ilə paylaş: