www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
539
zorakılıq‖ immiqrantların doğma dilində teleyayımın olmamasında,
belə KĠV-lərin təsis edilməsi qarĢısında maneələrin yaradılmasında
və gəlmələrin siyasi hərəkətsizliyinə yönələn konkret addımların
atılmasında ifadə olunur. Məsələn, Almaniyanın aparıcı siyasi
partiyaları, o cümlədən sol-mərkəzçi ASDP (Sosinterndə təmsil
olunur) immiqrant mühitindən çıxan adamların partiya idarəetmə
orqanlarında təmsilçiliyi baxımından ayrı-seçkilik vəziyyəti yaradan
15 faizlik məcburi kvota qaydası tətbiq ediblər. Multikulturalizmin
iflasa uğraması barədəki söhbətlər məhz gəlmə türklərin öz dini
hüquqlarının
qorunmasını
və
―Almaniyanın
miqrantlara
münasibətdə inteqrasiya və adaptasiya strategiyası‖nın ləğvini tələb
etməyə baĢlamasından sonra gücləndi.
―Sarrasin iĢi‖
Multikulturalizm siyasətinin tətbiq olunduğu dövrlərdə Almaniyada
dözümsüzlüyün istənilən təzahürü metodiki Ģəkildə boğulurdu.
Lakin Tilo Sarrasinin ―Almaniya təxirə salınır‖ kitabının iĢıq üzü
görməsi vəziyyəti kökündən dəyiĢdi. Müəllifi marginal ultra-sağ
siyasi mühitin təmsilçisi yox, məhz alman bomondunun parlaq
nümayəndəsi, sosial-demokrat, əvvəllər Almaniyanın üst hakim
təbəqəsində güclü mövqelər tutmuĢ biri olan yeni ―milli seqreqasiya
nəzəriyyəsi‖ təhrikçi amil kimi çıxıĢ etdi.
Bu kitab alman cəmiyyətində əvvəllər üst-üstə yığılıb qalmıĢ
problemləri bütün çılpaqlığı ilə açıb göstərdi. Almanlar əvvəllər,
xüsusilə II Dünya müharibəsindən sonra, formalaĢıb oturuĢmuĢ
ümummilli günah kompleksi ucbatından sadəcə çəkindikləri Ģeylər
barədə açıq danıĢmağa baĢladılar. Məlum oldu ki, dözümlü alman
cəmiyyəti (Almaniyanın aparıcı sosioloji xidmətləri tərəfindən
keçirilmiĢ rəy sorğularının nəticələrinə görə, respondentlərin 70
faizi) immiqrantlara qarĢı yönələn bəyanatları dəstəkləyir.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
540
Almaniya Federal Bankı Direktorlar ġurasının üzvü Tilo Sarrasinin
kansler A.Merkelin Almaniyada multikulturalizmin iflasa uğraması
barədəki bəyanatı ilə həmahəng səsləĢən bu kitabı alman
cəmiyyətində sözün hərfi mənasında partlayıĢa səbəb oldu, onu
parçaladı və Almaniyanın milli-dini gələcəyi məsələsi ətrafında
qızğın mübahisələrə yol açdı. 1 milyon 300 mindən artıq alman öz
ölkələrinin gələcəyi barədəki tərəddüd dolu fikirlərə qoĢulmaq
ümidi ilə kitab mağazalarında növbəyə düzüldü.
T.Sarrasin nəyi təbliğ edir? O, əmindir ki, ərəb və türk
immiqrantlarının əhəmiyyətli hissəsi alman cəmiyyətinə inteqrasiya
etməyə qətiyyən hazır deyil və bunu hətta istəmir. Sarrasin bəyan
edir: ―Ġnteqrasiya mühacirin qarĢısında dayanan vəzifədir. Mən
bunun üçün heç nə etməyən adama dözməyə məcbur deyiləm. Mən
ümumiyyətlə kiməsə, bu dövlətin vəsaiti hesabına yaĢayıb elə bu
dövləti də inkar edən, öz uĢaqlarının təhsili barədə düĢünməyən və
dayanmadan dünyaya balaca ―yaylıqlı qızlar‖ gətirən adamlara
dözməyə borclu deyiləm‖.
Alman solçularının fikrincə, bu kitab eyni bir qaba yığılmıĢ
ksenofobiya və faĢizmdir. Lakin bu rəylər də ölkənin siyasi
hakimiyyətinin qalmaqallı kitabın müəllifini gözlənilmədən
müdafiə edib dəstəkləməsinə qətiyyən mane ola bilmədi.
―Ümumavropa evi‖ konsepsiyasının mənəvi əsaslarını təĢkil edən
multikulturalizm ideyasından rəsmi Ģəkildə imtina edilməsi
mahiyyət etibarilə Almaniyanın immiqrasiya siyasətində fikirlərin
toqquĢması hallarının artmasına gətirib çıxardı, qızğın millətçilərin
və
məcburi
assimilyasiya
tərəfdarlarının
mövqelərini
möhkəmləndirdi. Bu nöqteyi-nəzərdən sonradan baĢ verənlər - dini
müəssisələrin (məscidlərin) tikintisinə tətbiq edilən məhdudiyyətlər
və müxtəlif geyim növlərinə (məsələn, hicaba) qoyulan qadağalar
assimilyasiya siyasəti yönündəki addımlar idi. Bu siyasətin məqsədi
azadlıqların müdafiəsi və dini və etnik məhdudiyyətin bu və ya
digər növləri ilə mübarizə deyildi. Əksər ekspertlərin fikrincə, bu
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
541
siyasətin mahiyyət və məqsədi məcburi assimilyasiyadan və iĢçi
miqrantları və qaçqınları alman cəmiyyətinə xas olan milli
əlamətlərə malik intizamlı bürgerlərə çevirməkdən ibarət idi.
Ümumiyyətlə, Almaniya formal baxımdan elə bir dövlətdir ki,
burada qeyri-tolerantlıq, dözümsüzlük - hər halda özünün ictimai
təzahürü Ģəklində - ənənəvi olaraq qızdırılmıĢ dəmirlə dağlanırdı.
Bu yaxınlara qədər belə idi. Məsələn, ölkə ərazisində türk və ya
ərəb miqrantlarının olmasının vacibliyini KĠV-də müzakirə etmək
―ksenofobiya‖ sayılırdı. Ənənəvi olaraq solçuları dəstəkləyən alman
mətbuatındakı əksər məqalələrdə miqrantlar haqqında həmiĢə ―gəlin
mehriban yaĢayaq‖, ―mədəni potensialı zənginləĢdirək‖, ―biz
multikulturalist cəmiyyətik‖, ―miqrantlar olmasa, biz yaĢaya
bilmərik‖ ruhunda bayağı mülahizələr olurdu. Lakin Almaniyanın
hakim elitasının nümayəndəsi ilk dəfə olaraq aparıcı ictimai,
ideoloji və siyasi baxıĢlara zidd olan fikir bildirdi. Sual edək: bu
fikir doğrudanmı zidd idi? Yeni irqçilik nəzəriyyəsini kor-koranə
təbliğ edib yaymağa giriĢmiĢ aparıcı alman telekanallarının və KĠV-
nin fəallığı alman cəmiyyətinin əksər üzvlərini, xüsusilə də milli
azlıqların nümayəndələrini Ģübhəyə salmıĢdı: bu kampaniya
təsadüfidirmi? T.Sarrasin bütün alman elitasının əhval-ruhiyyəsini
ifadə etmir ki?
Təəssüf ki, alman istebliĢmentinin əksər nümayəndələri Sarrasinin
tənqidçilərinin onun baxıĢlarının nasist və rasist ideoloji
konsepsiyası ilə əlaqəli olması barədəki iradlarını rədd edir. Lakin
T.Sarrasin açıq yazır ki, ġimali Afrika və Yaxın ġərq ölkələrindən
olan immiqrantlar öz intellektual səviyyələrinə görə almanlardan
aĢağı səviyyədə dayanır. Bütövlükdə isə onlarda yaxın qohumlar
arasındakı nikah ənənəsinə görə ―genetik pozuntular‖ var (onun
verdiyi məlumata görə, bu cür ―pozuntulu‖ adamlar Türkiyədə 20
faizdən çoxdur). Buna görə də müsəlman miqrantlar öz intellektual
və peĢəkarlıq səviyyələri ilə Almaniya iqtisadiyyatına və
cəmiyyətinə yalnız ziyan vururlar. Onların davam edən
Dostları ilə paylaş: |