Ma’lumotlar. Rеjа

O’lchash xatoliklarining turlari

O’lchash xatoliklari ifodalanishiga qarab quyidagi turlarga bo’linadi:

Absolyut xatolik. Bu xatolik kattalik qanday birliklarda ifodalanayotgan bo’lsa, shu birlikda tavsiflanadi. Masalan, 0,2 V; 1,5 µm va h.k. Mutlaq quyidagicha aniqlanadi:
Δ = A_x-A_ch=A_x-A_o ,
bu yerda, A_x -o’lchash natijasi; A_ch -kattalikning chinakam qiymati; A_o - kattalikning haqiqiy qiymati;
Absolyut xatolikni teskari ishora bilan olingani tuzatma deb ataladi. Δ
=−
Nisbiy xatolik – deganda absolyut xatolikni o’lchanadigan kattalikning
haqiqiy qiymatiga nisbatini foizlarda olinganiga aytiladi va quyidagicha aniqlanadi:
β  ^{Ax  A0} 100%
A₀


Absolyut xatolikni asbob ko’rsatishining eng maksimal qiymatiga nisbatini foizlarda olingani-keltirilgan xatolik deb ataladi.

β_k  _A
100%

x max

O`lchash xatoliklarining tabaqalanishi




Ifodalanishiga qarab


O`lchash jarayonida o`lchanadigan kattalikni o`zgarishiga qarab


Mohiyati, tavsiflari va bartaraf etish imkoniyatlariga qarab




Tasodifiy

Qo`pol

Mumtazam

Dinamik

Statik

Nisbiy

Absolyut
Statik xatolik – vaqt mobaynida kattalikning o’zgarishiga bog’liq bo’lmagan xatolikdir. O’lchash vositalarining statik xatoligi shu vosita bilan o’zgarmas kattalikni o’lchashda hosil bo’ladi.